حضور محمد بن‌سلمان، ولی‌عهد سعودی، فضا را برای فعالان اقتصادی و بانکدارانی که نگران از حضورشان در اجلاس داووس در کویر بودند سنگین‌تر از قبل کرد.

روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز در گزارشی، به توصیف فضای اجلاس ریاض پرداخت که روز سه‌شنبه اول آبان‌ماه در سایه قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سعودی، آغاز شد.

این روزنامه نوشت که تعدادی از شرکت‌کنندگان در این کنفرانس، سعی می‌کنند تا حضور کمرنگی داشته باشند و از گفت‌وگو با رسانه‌ها نیز پرهیز می‌کنند. اما به نوشته این روزنامه، حضور ناگهانی محمد بن‌سلمان که با تشویق ایستاده حضار همراه بود، کار را برای این افراد، سخت‌تر کرد.

این اجلاس که برنامه‌ریزی آن بیش‌از یک‌سال طول کشیده بود، به‌شدت تحت تاثیر احتمال نقش‌داشتن محمد بن‌سلمان در قتل خاشقجی در کنسولگری سعودی در کشور ترکیه قرار گرفت و باعث شد بسیاری از شرکت‌های بزرگ و افراد کلیدی، از حضور در کنفرانس امتناع کنند. مدیران شرکت‌های خارجی و مقامات دولتی، ازجمله مدیران گروه بلک‌استون، جی‌پی مورگان چیس و وزرای خارجه و امور مالی از آمریکا، انگلستان و هلند، کسانی بودند که شرکت خود در این کنفرانس را لغو کردند.  

وزیر خزانه‌داری دولت دونالد ترامپ، استیون منوچین با اینکه در کنفرانس شرکت نکرد، اما به ریاض رفت تا با مقامات این کشور برای مبارزه با تامین مالی تروریسم ملاقات کند. آمریکا و عربستان‌سعودی سال گذشته هم‌زمان با دیدار ترامپ از ریاض، مرکزی با هدف مبارزه با تامین مالی تروریسم تاسیس کردند. درحالی‌که مهمانان اجلاس ریاض وارد هتل ریتز کارلتون می‌شدند، دستیاران منوچین در یک هتل لوکس در نزدیکی آن به‌سر می‌بردند.

به گزارش نیویورک‌تایمز، باوجود سایه موضوع قتل خاشقجی، بیش‌از سه‌هزار نفر در این کنفرانس شرکت کرده‌اند و لابی هتل ریتز کارلتون پر از مدیرانی بوده که در فضایی دوستانه با هم مذاکره و کارت رد و بدل می‌کردند.

این روزنامه نوشت که برخی افراد، از هرگونه صحبت درمورد حضورشان امتناع می‌کردند و برخی نیز حضورشان را نوعی انتخاب اجباری بین به‌دست آوردن آنچه هست و یا هیچ توصیف کردند.

موسس و مدیر اجرایی شرکت موئلیز و کمپانی (Moelis & Company) به خبرنگار نیویورک‌تایمز گفت که هیچ صحبتی در مورد حضورش نمی‌کند. تالی زینگر، از شرکت داوست، نیز فضا را غیرعادی و سنگین توصیف کرد و درعین‌حال گفت که به‌فکر لغو سفرش بوده، اما ازسوی دیگر، شرکتش آن‌قدرها بزرگ نبوده است که بخواهد با نیامدنش پیامی برساند.

هنری باینر، از شرکت سرمایه‌گذاری پی‌ای که دفتر مرکزی آن در ایالت بوستون آمریکا واقع است، گفته که مرگ خاشقجی وحشتناک بود، اما خاورمیانه پر از جنگ و خشونت است و این موضوع نباید روی روابط کسب و کار تاثیر بگذارد. او افزود: «ما روابطمان را در گرو این موضوع قرار نخواهیم داد.»

نیویورک‌تایمز می‌نویسد که تصمیم به حضور یا عدم حضور در این کنفرانس، انتخاب سختی برای شرکت‌هایی بوده است که بعضا قراردادهای چندمیلیارد دلاری با عربستان‌سعودی دارند. شرکت خدمات مالی مورگان استنلی، مشاور مقامات سعودی در طرح فروش عمومی بخشی از سهام آرامکو، شرکت ملی نفت سعودی، بوده است. شرکت جی‌پی مورگان چیس، یکی از شرکت‌های بیمه‌کننده‌ عرضه اولیه سهام است و بیش‌از ۷۰ کارمند در ریاض دارد. مایکل کوربت، مدیر اجرایی موسسه مالی سیتی‌گروپ نیز امسال شعبه‌ای جدید در ریاض باز کرده است.

گروه بلک‌استون برای راه‌اندازی پروژه‌های زیرساختی به ارزش ۴۰میلیارد دلار که تمرکزشان بر آمریکا است و از صندوق سرمایه ملی سعودی کمک می‌گیرد نیز با دولت سعودی وارد همکاری شده است. به گفته روابط عمومی بلک‌استون، هیچ فردی از این شرکت در کنفرانس ریاض شرکت نکرده است.

به گزارش نیویورک‌تایمز، هیچ‌یک از شرکت‌های بزرگ وال‌استریت، مدیران ارشد خود را به این اجلاس نفرستاده‌اند، اما مدیران منطقه‌ای و محلی شرکت‌هایی مانند گلدمن‌سکس و مورگان استنلی به کنفرانس آمده‌اند.  

برخی به نیویورک‌تایمز گفته بودند که برای کسب‌وکار در کنفرانس شرکت کرده‌اند و مرگ خاشقجی تاثیر چندانی بر تصمیمشان نداشته است. مایکل اسلاتر، مدیر بخش آفریقا و خاورمیانه شرکت نوردرن تراست، گفته است که حواشی اطراف قتل خاشقجی بیشتر «سروصدا» بوده و او تمامی افرادی که تمایل به ملاقاتشان داشته را در این کنفرانس دیده است.

اما نیویورک‌تایمز می‌نویسد که بسیاری در این همایش، نگران آینده وضعیت سیاسی و تاثیر آن بر روابط تجاری خود با سعودی هستند. مدیران برگزارکننده همایش در سعودی با این سوال مواجه بودند که آیا شرکت‌های بزرگ رسانه‌ای که حضورشان در همایش را به‌خاطر خاشقجی لغو کردند، سال آینده در همایش حضور پیدا خواهند کرد، یا خیر.

به گزارش نیویورک‌تایمز، سعودی یک مقصد جذاب سرمایه‌گذاری برای بسیاری از شرکت‌ها بوده است. آرامکو برای حفظ این وجهه اعلام کرده است که تفاهم‌نامه‌های مربوط به ۱۵ قرارداد به‌ارزش سی‌میلیارد دلار را با شرکت‌هایی از آمریکا، فرانسه، چین، ژاپن، امارات متحده عربی، بریتانیا، کره‌جنوبی و هند امضا کرده است.

درمیان این قراردادها، شرکت نفتی توتال فرانسه نیز وجود دارد که قبول کرده است برای ساخت یک مجموعه پتروشیمی با دولت سعودی همکاری کند. شرکت‌های هالیبرتون، شلومبرگر و بیکر هیوز نیز پذیرفته‌اند که در زمینه ساخت نیروگاه‌های گازی با ریاض همکاری کنند.