خط و نشان برای ایران، مبارزه سیاسی با نتانیاهو
انتخابات زودهنگام پارلمانی در اسرائیل که بناست ۲۰ فروردین ۱۳۹۸ برگزار شود، به روزهای پرهیاهوی خود نزدیک میشود. بنیامین نتانیاهو پس از استعفای وزیر دفاع کابینهاش، جدا از فشارهای احزاب مخالف، بر این باور بود که برگزاری انتخاباتی بدون دردسر، به تثبیت قدرتش خواهد انجامید؛ نخستوزیری که نزدیک به ۹ سال با دولتهای ائتلافی توانسته است بر سر قدرت بماند.
فضای سیاسی اسرائیل در زمان اعلام انتخابات زودهنگام به شکلی بود که باور نتانیاهو را تقویت میکرد، اما ناگهان ائتلافهای سیاسی تغییر کرد و جریانات جدیدی پا به عرصه گذاشتند. البته این موضوع در تاریخ سیاسی اسرائیل، امری بیسابقه نبوده و در آستانه ادوار گذشته انتخابات این کشور نیز چنین تغییراتی در صفبندیهای سیاسی رخ داده است.
هم اکنون دو جریان اصلی جدید در اسرائیل شکل گرفته است:
۱) حزب «امنیت برای اسرائیل»
بنیامین گانتس (که به بنی گانتس مشهور است)، فرمانده پیشین ستاد مشترک ارتش اسرائیل که دو جنگ را در سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۴ تجربه کرده است، رهبری حزب «امنیت برای اسرائیل» را برعهده دارد. امنیت شهروندان اسرائیل که همیشه یکی از مهمترین عوامل تعیینکننده در این کشور بوده است، در سالهای گذشته به پاشنه آشیل حزب لیکود (به رهبری بنیامین نتانیاهو) تبدیل شده است. حالا حضور یک فرمانده عالیرتبه نظامی در رهبری این حزب جدید، اهمیت به امنیت شهروندان را به نقطه قوت آن تبدیل کرده است. بنی گانتس که در هفتههای گذشته با جهشی در اقبال عمومی روبهرو شده است، حاضر نشد با «اتحاد صهیونیستی» شامل احزاب چپ همکاری کند و ازسوی دیگر، با عدم ابراز مخالفت نسبتبه طرح صلح با راهحل دو کشور مستقل اسرائیلی و فلسطینی، از جریان راست به رهبری لیکود نیز خود را جدا کرد. به این ترتیب حالا «امنیت برای اسرائیل» محور راست میانه-لیبرال در این کشور است. موضوعی که البته به مذاق نخست وزیر کنونی خوش نیامده است و میگوید: «هرکه میگوید نه چپ است و نه راست، حتما چپ است.»
۲) حزب «راست جدید»
در میان احزاب راست مذهبی هم در اسرائیل انشعاب جدیدی رخ داده است. آیلت شاکید، وزیر دادگستری و نفتالی بنت، وزیر آموزش در کابینه نتانیاهو نیز از حزب «خانه یهود» بیرون آمده و جریان جدیدی به نام «حزب راست جدید» راهاندازی کردهاند. بنت که جانشین وزیر دفاع مستعفی شد، از همان ابتدا با سیاستهای نخستوزیر در قبال غزه مخالف بود و آن را شکستخورده توصیف کرد. با اینکه این حزب بر شعار حفظ ارزشهای قومی و صهیونیستی تاکید دارد و به دنبال جذب آرای نیروهای سکولار و مذهبی است، اما به جریانی اصلی تبدیل نشده و باید منتظر جذب آن در ائتلافهای بزرگتر بود.
جریانهای دیگری همچون «گشر» به رهبری اورلی لوی نیز شکل گرفته که تا اینجا نتوانستهاند با اقبال زیادی روبرو شوند و در بهترین حالت به سه کرسی در کنست (پارلمان اسرائیل) دست خواهند یافت.
با این حال، حضور دو حزب راست میانه با رویکردی امنیتی و قومی، زنگ خطری جدی برای بنیامین نتانیاهوست؛ زنگ خطری که آخرین نظرسنجیها آن را بهخوبی نشان میدهد.
آخرین نظرسنجی انجامشده ازسوی روزنامه «اسرائیل هیوم» در همکاری با تلویزیون «آی-۲۴» نشان میدهد که پس از سخنرانی بنی گانتس، حزب «امنیت برای اسرائیل» بهتنهایی ۱۹ کرسی را به خود اختصاص خواهد داد. این عدد در صورت ائتلاف با حزب میانهرو «یش عاتید» (آیندهای هست) میتواند به ۲۸ تا ۳۲ کرسی افزایش یابد.
این در حالی است که بر اساس همین نظرسنجی، حزب لیکود با کاهش تعداد کرسیها روبرو شده است و حالا ۲۸ کرسی بهدست خواهد آورد. اما خبر بد دیگر برای نتانیاهو این است که اقبال مردم به بنی گانتس بهعنوان نخستوزیر، هر روز بیشتر میشود. نظرسنجیهای گوناگون نشان میدهد درحالیکه تقریبا ۳۶درصد شهروندان، نتانیاهو را فردی مناسب برای نخستوزیری اسرائیل میدانند، این عدد برای بنی گانتس بین ۲۲ تا ۳۵ درصد درحال تغییر است.
نظرسنجی روزنامه «اسرائیل هیوم» نشان میدهد که درصورت ائتلاف حزب «امنیت برای اسرائیل» با «یش عاتید» (آیندهای هست) به رهبری یائیر لاپید، روزنامهنگار سرشناس اسرائیلی، میتواند هم محبوبیت بنی گانتس و هم سهم آنها از کرسیهای کنست را بهشکلی محسوس بالاتر ببرد.
بنیامین نتانیاهو با یک خبر بد دیگر هم روبهروست؛ دادستان کل اسرائیل تعویق اعلام موارد اتهامی نخستوزیر به پس از انتخابات را رد کرده است و پیشبینی میشود همزمان با اعلام این موارد، محبوبیت نخستوزیر با کاهش (هرچند اندک) روبرو شود. این موضوع فرصت مناسبی برای رقیبان سیاسی فراهم خواهد کرد تا با استفاده از آن، روند کاهشی محبوبیت نتانیاهو را شدت بخشند.
اما آنچه به ایران و انتخابات اسرائیل مربوط میشود را میتوان در نخستین سخنرانی بنی گانتس جستجو کرد. او که شعار حزبیاش را «اسرائیل پیش از هر چیز دیگر» قرار داده است، تاکید دارد که برای بقا در خاورمیانه باید مقتدر بود. با همین رویکرد است که او در سخنرانی خود، مشخصا به ایران اشاره میکند و تاکید دارد که اسرائیل تحت رهبری او، درقبال تهدیدهای جمهوری اسلامی ایران بیتفاوت نخواهد بود. او در سخنرانی خود رهبران نظام ایران را مورد خطاب قرار داد و گفت: «بهخوبی از توطئهچینیهای شما برای ضربه زدن به اسرائیل آگاهم. من نقشههای شما را در تمام خاورمیانه نقش بر آب خواهم کرد و در صحنه اقتصادی و بینالمللی مقابل شما خواهم ایستاد. اگر این پیام کلامی من را درک نکنید، آن را از طریق ضربات دقیق و دردناک ما دریافت خواهید کرد.»
او با مورد خطاب قرار دادن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان با اشاره به اینکه «دوره وحشیگری شما به پایان رسیده»، اضافه کرد که «ما حاکمیت ملی ایران را تهدید نمیکنیم، اما هرگز تهدید حاکمیت ملی خود را تحمل نخواهیم کرد».
با این حال، پیش از این، روزنامه «یدیعوت اخرونوت» در سال ۱۳۹۱ در مطلبی افشا کرد که اکثریت شورای نهنفره دفاعی اسرائیل شامل بنی گانتس، فرمانده وقت ارتش اسرائیل، با خواست نخستوزیر مبنیبر حمله به تاسیسات اتمی ایران مخالف بودند. او پیش از این نیز گفته بود که باور دارد ایران گام نهایی برای دستیابی به بمب اتمی را برنخواهد داشت. او تاکید دارد که ایران چنین سودایی را در سر دارد، اما زمانیکه فشارهای جهانی با قدرت در مقابل آنها ایستاده است و البته گزینه جدی نظامی علیه برنامه اتمی ایران وجود دارد، گام آخر را که او «اشتباهی گرانبار» خوانده بود، برنخواهد داشت.