خانواده‌های۲۱ بلوچ ماهیگیر در بند دزدان دریایی سومالیایی از مشکلات خود پس از چهار سال از اسارت نان‌آور خانه‌شان می‌گویند.

رونامه شهروند روز پنج‌شنبه ۱۶ فروردین، از وضعیت خانواده‌های این ماهیگیران دربند در آب‌های سومالی و از ناامیدی و وضعیت بد معیشتی خانواده‌های این افراد و نیز سرنوشت مبهم آنان پس از چهار سال خبر می‌دهد.

ششم فروردین ۱۳۹۴ شبه نظامیان «الشباب» در سومالی، ۲۱ سرنشین یک کشتی ماهیگیری ایرانی را در سواحل این کشور به گروگان گرفتند. این کشتی به علت نقص فنی از سه روز پیش از آن در سواحل سومالی متوقف شده بود. این ۲۱ ماهیگیر از شهرستان‌های کنارک، چابهار و ایرانشهر با یک لنج به امید کسب روزی روانه دریاهای آزاد در سومالی شده بودند. سفری که تاکنون بازگشتی نداشته است.

بنا به دلایلی خبر اسارت آنان توسط دزدان سومالیایی بسیار دیر رسانه‌ای شد. به دنبال انتشار خبر اسارت این ماهیگیران دولت در سال ۹۵ برای آزادی آنان قول همکاری داد.

پروین صباحی، همسر جمال‌الدین دهواری، یکی از اسرای دربند تنها عضو خانواده این اسراست که به زبان فارسی صحبت می‌کند و همین امر او را به رابط خانواده‌ها و نیز مخاطب رسانه‌‌ای تبدیل کرده است. گزارش روزنانه شهروند نیز بر اساس مصاحبه با او تنظیم شده است.

از مجموع ۲۱ اسیر در بند دزدان سومالیایی، ۱۲ نفر تاکنون جان باخته‌اند. به گفته اعضای خانواده‌های‌شان ۸ نفر از این افراد در اثر «شکنجه دزدان» جان خود را از دست داده‌اند. یک نفر موفق به فرار و چهار تن دیگر توسط نیروهای دولتی سومالی نجات داده‌ شده‌اند. چهار نفر دیگر، بعدها در اثر بدی شرایط زندگی فوت شده‌اند. بنابراین اکنون چهار ماهیگیر در اسارت زنده‌ مانده‌اند و تلاش‌ها برای آزادی آنان هنوز به نتیجه نرسیده است.

بنا به گزارش شهروند و به نقل از پروین صباحی، دولت ایران تاکنون توجه چندانی به این پرونده نکرده است. صباحی در سال ۹۵ به یک وب‌سایت بلوچی گفته بود که کم‌کاری دولت باعث از دست رفتن ۸ تن از ماهیگیران شده است.

دو سال بعد از حادثه گروگان‌گیری، بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت‌خارجه جمهوری اسلامی، در نشست خبری خرداد ۹۶ در پاسخ به سؤالی درباره اسارت صیادان ایرانی در سومالی گفت: «ما با سومالی رابطه نداریم و در قطع رابطه هستیم. دولت کارآمدی در سومالی وجود ندارد. تلاش‌های زیادی توسط وزارت خارجه و سایر نهادها برای آزادی این عزیزان صورت گرفته. اما کار مشکل است و شرايط سومالی بر حساسیت موضوع می‌افزاید».

به گفته ملامحمد عمرملازهی، از فعالین کمپین بلوچ، دزدان دریایی برای آزادی ماهیگیران ایرانی درخواست دریافت ۴ میلیارد تومان را مطرح کرده‌اند، اما خانواده این صیادان قادر به پرداخت این پول نیستند. در همین مدت برخی از خانواده‌ها گزارش دادند که دزدان دریایی گاهی هنگام تماس گرفتن خانواده گروگان‌ها، ماهیگیران را پشت تلفن شکنجه می‌کرده‌اند.

بنا به گزارش‌ «سنی‌آنلاین»، «کرّانی» و «عبدالولی» دو گروه از دزدانی هستند که ماهیگیران را در اختیار داشتند. گروه عبدالولی پس از ماه‌ها چانه‌زنی به ازای هر نفر ۵ هزار دلار مطالبه کرده بود و گروه کرّانی نیز در ازای آزادی اسرای در بند خود ۱۵۰ هزار دلار درخواست کرده است. مبلغی که به دلیل عدم توان مالی خانواده‌های این ماهیگیران هرگز پرداخت نشد.

در خردادماه ۹۶ جمعی از خانواده‌های صیادان ربوده شده توسط دزدان دریایی سومالی در نامه‌ای از حسن روحانی، رئیس جمهور درخواست کمک کردند. در بخشی از این نامه که خبرگزاری مهر متن آن‌ را منتشر کرد آمده است: «عزیزان ما از ششم فروردین ۱۳۹۴ به اسارت دزدان دریایی سومالی درآمده‌اند و ۸ نفر از آنان گرسنگی٬ تشنگی و شکنجه‌های جسمی را تاب نیاورده و در اسارت جان خود را از دست داده‌اند. این قربانیان همگی صیاد و نان‌آور خانواده خود بوده‌اند؛ ما امضاکنندگان این نامه ۸ نفر از عزیزان خود را در خاک سومالی از دست داده‌ایم و اگر امروز از شما و آقای ظریف استمداد می‌جوییم، برای آزادی و نجات جان ۸ صیاد دیگری است که همچنان در دست دزدان دریایی سومالی و در شرایطی غیرانسانی اسیر هستند».

خانواده‌های گروگان‌ها طی دوسال گذشته بارها به مسئولین امنیتی و دولتی مراجعه کرده‌اند، اما به گفته‌ آنان به آن‌ها گفته شده که ما نمی‌توانیم برای آزادی عزیزان شما کاری کنیم.

با بی‌پاسخ ماندن درخواست خانواده‌ها از دولت در این خصوص، روز ۱۴ آبان سال ۹۵ کاربران ایرانی در شبکه‌ اجتماعی توییتر با راه‌اندازی هشتگ «آزادی-صیادان- ایرانی» تلاش‌ کردند تا درباره وضعیت وخیم ملوان‌های بلوچ که اسیر دزدهای دریایی سومالیایی‌اند اطلاع‌رسانی کنند.

#صیاد #صیادان_ایرانی #دزد #دزد_دریایی #دزدان_دریایی_سومالی #سومالی #دزدان_دریایی_سومالی #ایران_زنده #ایران #ایرانی https://t.co/8gyWXw7I2s

— sarzaminjavid.com ‪(@amirparizadcom)‬ January 27, 2017

بسیاری از کاربران خواستند تا دولت ایران مبلغ درخواست شده از سوی دزدان دریایی سومالی را پرداخت و آن‌ها را آزاد کند. شماری از کاربران هم خواستار اطلاع‌رسانی و شفافیت دولت در این زمینه شدند.

یکی از دلایلی که ماهیگیران ایرانی بلوچ برای صید ماهی به آب‌های سومالی می‌روند خشکی دریاچه هامون است. در سال‌هایی که وضعیت سطح آب دریاچه هامون خوب بود، این دریاچه ۱۵ هزار تُن تولید ماهی داشت. حال با خشکی دریاچه هامون، صیادان سیستان و بلوچستان ناگزیر به صید ماهی در سواحل دیگر از جمله سومالی هستند.

سومالی کشوری جنگ‌زده است که خود با خشکسالی و مشکلات عدیده اقتصادی روبروست. برخی از مردم به دزدی و راهزنی دریایی روی آورده‌اند. ده‌ها کشتی و خدمه از سراسر جهان در سواحل این کشور به گروگان گرفته شده‌اند.