نخستین جشنواره رسانههای کردی در ایران
روزهای نهم و دهم اردیبهشتماه، شهر سنندج، مرکز استان کردستان، میزبان میهمانان اهل رسانه از چهار استان کردنشین ایران بود. روزنامهنگارها از استانهای آذربایجان غربی، کردستان، ایلام و کرمانشاه بیش از ۸۰۰ اثر رسانهای را برای ارزیابی به دبیرخانه این جشنواره فرستادهاند.
به گفته برخی از ناظران، حجم بالای آثار در جشنواره رسانههای کردی شاید بیش از شرکت در رویدادی رسانهای، نشانی از عطش ایرانیهایی باشد که چندین دهه است از فرصتِ برابر برای ترویج زبان مادری خود محروماند. بختیار خوشنام، سردبیر آژانس خبری موکریان که در این جشنواره شرکت کرده است، در مصاحبهای با ایران اینترنشنال گفت برگزاری چنین جشنوارههایی فرصتی است برای تمرکززدایی در ایران و تقویت مطبوعات به زبانهای غیرفارسی.
البته آثار رسیده به این جشنواره به زبان کردی، به فارسی یا دو زبانه ارائه شدهاند و آثاری مانند گزارشهای خبری، عکس و گزارش تصویری، مصاحبه و یادداشت، طنز و کاریکاتور را شامل میشود. داوران جشنواره آثار پذیرفتهشده را با معیارهایی مانند محتوای مطلوب، کاربرد فناوری نوین و خلاقیت در جذب مخاطب ارزیابی میکنند. برندگان حوزههای مختلف این جشنواره در مراسم اختتامیه، که در پایان روز سهشنبه دهم اردیبهشت برگزار میشود، اعلام میشوند.
برگزارکنندگان این جشنواره میگویند هدف از این رویداد رسانهای در کردستان، تقویت و گسترش روزنامهنگاری حرفهای به زبان کردی است. به این منظور، برنامههایی از جمله برگزاری کارگاههای آموزشی در حوزه رسانه، نمایشگاه مطبوعات کردی و تجلیل از پیشکسوتهای مطبوعات کردی، در دو روز برپایی این جشنواره در دستور کار قرار دارند.
همچنین در حاشیه جشنواره، گروههای تخصصی رسانه نیز، با حضور مهمانانی عمدتا کرد از کشورهای ترکیه و عراق، نشست دارند. در غرفههای نمایشگاه این جشنواره، دو خبرگزاری کُردی، روزنامه، ماهنامه و هفتهنامههای کُردی و همچنین برخی از سایتهای خبری مناطق کُردنشین ایران در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفتە است. برگزارکنندگان این جشنواره میگویند دومین دور آن را سال آینده بهصورت بینالمللی برگزار خواهند کرد.
زبان کردی در ایران در هر دو دوره حکومت پهلویها و نیز بعد از انقلاب سال ۱۳۵۷، همواره در صحنه مکاتبات و آموزش رسمی ایران غایب بوده است. اولین رسانه به زبان کردی که پس از انقلاب در ایران اجازه نشر یافت، مجلهای ادبی، فرهنگی، اجتماعی با عنوان «سروه» بود که در چند سال اول انتشار، به سردبیری نویسنده و شاعر پرآوازه کرد هیمن موکریانی مدیریت میشد. اما بعدها، پس از جنگ ایران و عراق، از دهه ۷۰ و با افزایش تعداد فارغالتحصیلان آموزش عالی در مناطق کردنشین، رسانههای کردزبان از مجلات و بولتنهای دانشجویی شروع شد و به شهرهای کردستان گسترش یافت. از آن زمان به بعد، صدها روزنامه، ماهنامه و مجله در حوزههای سیاسی، اجتماعی، ادبی و هنری، یا به زبان کردی و یا به هر دو زبان کردی و فارسی، اخبار و مقالات نویسندگان را منتشر میکنند.
هرچند اصل پانزده قانون اساسی، که آموزش زبانهای مادری (محلی) در کنار زبان فارسی را جایز میداند، هنوز اجرایی نشده است، بسیاری از فعالان در کردستان ایران بر اجرای این قانون به منظور کمک به حفظ و ترویج زبانهای رایج در ایران، از جمله زبان کردی، تاکید میکنند. حال، برگزاری نخستین جشنواره رسانههای کردی در سنندج ممکن است زمینهای برای ترویج و تقویت زبان کردی و نیز غنیترکردن صنعت رسانهای ایران فراهم آورد.