دولت اسپانیا با برداشتن قدمی دیگر به‌سوی اعمال کنترل مستقیم بر منطقه‌ی کاتالونیا، به مقامات کاتالان ضرب‌الاجل داد که تا روز پنج‌شنبه روشن کنند آیا خواستار استقلال هستند، یا خیر. این ضرب‌الاجل، پس از امتناع رهبر کاتالونیا، از پاسخ‌گویی به دولت مرکزی در مهلت اولیه‌ی بازگشت از تصمیم استقلال، تعیین شده است.   

کارلس پوجدمون (Carles Puigdemont)، رئیس دولت منطقه‌ای کاتالونیا، روز دوشنبه باوجود پایان مهلت تعیین‌شده ازسوی مادرید، از شفاف‌سازی موضعش در مورد اعلام استقلال درپی همه‌پرسی نهم مهرماه در این منطقه‌ی خودمختار، طفره رفت.

درپی برگزاری همه‌پرسی استقلال کاتالونیا (که دادگاه قانون اساسی اسپانیا، آن را غیرقانونی اعلام کرده بود) در نهم مهرماه (اول اکتبر) و حمایت کاتالان‌ها از جدایی این منطقه‌ی خودمختار از اسپانیا، این کشور وارد بدترین بحران سیاسی خود، از سال ۱۹۸۱ (تلاش برای کودتای نظامی) تا به امروز شده است.

در همه‌پرسی استقلال کاتالونیا، ۹۰ درصد شرکت‌کنندگان به استقلال رأی دادند. مشارکت در انتخابات، حدود ۴۲/۳ درصد بود، اما بسیاری از حوزه‌های رأی‌گیری به‌دست پلیس اسپانیا بسته شده بود و نزدیک به ۹۰۰ نفر نیز در جریان پلیس و نیروهای امنیتی با مردم منطقه برای جلوگیری از شرکت آن‌ها در همه‌پرسی، زخمی شدند.

پوجدمون با تکیه بر نتیجه‌ی همه‌پرسی، روز سه‌شنبه‌ ۱۸ مهرماه (۱۰ اکتبر) در سخنرانیش در پارلمان محلی کاتالونیا به صورت نمادین اعلام استقلال کرد، اما لحظاتی بعد، خواهان تعلیق این استقلال شد. او در ادامه‌ی سخنانش، خواستار مذاکره با مادرید در مورد آینده‌ی منطقه شد و گفت که کاتالونیا نتیجه‌ی همه‌پرسی استقلال را لغو نمی‌کند، اما مایل است درباره‌ی چگونگی جدایی از اسپانیا، با مادرید مذاکره کند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، دولت مرکزی اسپانیا، تا ساعت ده صبح روز دوشنبه ۲۴ مهر، به پوجدمون فرصت داده بود تا با اعلام "آری" یا "خیر"، موضع خود را درمورد استقلال روشن کند. در راستای اجرای ماده‌ی ۱۵۵ قانون اساسی اسپانیا، قرار بر این بود که درصورت پافشاری پوجدمون بر جدایی، بار دیگر تا پنج‌شنبه به او برای بازگشت از تصمیمش، فرصت داده شود و اگر او این کار را نکند، دولت اسپانیا، خودمختاری کاتالونیا را لغو خواهد کرد و کنترل مستقیم منطقه‌ی کاتالونیا را در دست می‌گیرد.

روز دوشنبه، در پایان مهلت اولیه‌ی اعلام تصمیم پوجدمون، با انتشار عمومی نامه‌‌ی او به ماریانو راخوی (Mariano Rajoy)، نخست‌وزیر اسپانیا، مشخص شد که رئیس منطقه‌ی خودمختار کاتالونیا، خواستار دوماه مذاکرات «صمیمانه و صادقانه» با راخوی شده، اما از اشاره به موضع خود درمورد اعلام استقلال، طفره رفته است.

رئیس دولت منطقه‌‌ای کاتالونیا در نامه‌‌اش به نخست‌وزیر اسپانیا موضعش را درمورد اعلام استقلال، به‌طور شفاف اعلام نکرده و این، موجب سردرگمی شده است. برخی آن را به‌‌معنای اعلام استقلال کاتالونیا می‌دانند و بعضی دیگر می‌گویند که این یعنی عقب‌نشینی دولت محلی درمورد مسأله‌ی استقلال.

راخوی در پاسخ به نامه‌ی پوجدمون گفته است که این موضع‌گیری، مادرید را یک قدم دیگر به اجرایی‌کردن ماده‌ی ۱۵۵ قانون اساسی نزدیک‌تر کرده است. براساس این ماده، درصورت قانون‌شکنی هریک از هفده جامعه‌ی خودمختار اسپانیا، دولت مرکزی می‌تواند کنترل آن‌ را به‌طور مستقیم در دست بگیرد.

سرایا سائنز دسانتاماریا ( Soraya Saenz de Santamaria)، معاون نخست‌وزیر اسپانیا، صبح روز دوشنبه با اعلام پایان مهلت پاسخ‌‌گویی پوجدمون درمورد استقلال، از تمدید مهلت او تا ساعت ده صبح پنج‌شنبه (به‌وقت محلی) خبر داد و گفت که او هنوز پاسخ خود را اعلام نکرده است و باید تا آن‌موقع، نظرش را درمورد اعلام استقلال، به‌صورت شفاف بیان کند.

سائنز دسانتاماریا گفت: "آقای پوجدمون هنوز برای شروع حل این مسأله فرصت دارد و تنها لازم است که برای شفاف‌شدن موضوع،باید بگوید 'آری' یا 'خیر'".