دو نظر متفاوت از اندیشکده چتام هاوس در مورد توافق هستهای
اندیشکده چتام هاوس در بررسی آینده توافق هستهای با دو کارشناس و مفسر امور ایران مصاحبهای انجام داده است.
صنم وکیل از اعضای مشورتی در بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در این اندیشکده، معتقد است توافق هستهای در صورت خروج آمریکا ولي پشتیبانی کشورهای اروپایی از آن، میتواند به عمر خود ادامه دهد.
وی میگوید: «کنگره آمریکا هم درصورتی که از اعمال تحریمهای جدید پرهیز کند نقش مهمی در ادامه این توافق خواهد داشت. در حال حاضر به نظر میرسد ترامپ میخواهد سرنوشت این توافق را به کنگره و کشورهای اروپایی واگذار کند.
به همین خاطر، تهران اکنون سخت در جلب حمایت کشورهای اروپایی برای ادامه این توافق حتی بدون حضور آمریکا در آن است.
با این حال، ادامه شرایط ناروشن کنونی در مورد آینده این توافق حکومت پرزیدنت روحانی را تضعیف کرده است. موفقیت روحانی در انتخابات ریاست جمهوری بر حول ادامه رفرمهای اقتصادی او و تعامل با جامعه بینالمللی بوده است. هرگونه خلل در انجام این دو رفرم اساسی توانایی روحانی از ادامه برنامههای دولت او را به زیر سئوال میبرد.»
از سوی دیگر، دیوید ویول نویسنده و مفسر سیاسی معتقد است توافق هستهای با خروج آمریکا از آن باطل میشود.
وی میگوید: «اشتباه نکنید. صرفنظر از اینکه نام چه کشورهای دیگری زیر این قرارداد آمده است، توافق هستهای میان آمریکا و ایران بهعمل آمده است. این توافق همچنین در زمان مناسبی شکل گرفت. به فرای انقلابیون ایران که بنگرید، جامعه مدرن کشور غربگراست. جامعهای است که جوانان آن تقریباً هویت اروپایی دارند. آنچه که در توافق میان پرزیدنت اوباما با ایران از آن غفلت شد پشتیبانی از آینده این نسل جوان ایران بوده که هیچ همسویی با افکار و عقاید رهبران حاکم بر کشور و حکومت مذهبی آنها ندارند.
این توافق همیشه چیزی بيشتر از یک معامله بر سر مسأله هستهای بوده است و میتوانست مبنای تشویق ایران به کنارهگیری از انزوای خود و در روند این بازگشت به جامعه جهانی به یک خاورمیانه جدید شکل بدهد.
اکنون آمریکا با عقبنشینی از این توافق فرصت را به دست نیروهای رادیکال رژیم ایران میدهد که همواره به تعهد آمریکا شک داشتهاند.
به علاوه، یادمان نرود، از این فرصت در اختلاف میان ایران و آمریکا، روسیه برای خود سوءاستفاده میکند.
تندروهای ایرانی همیشه گفتهاند که به آمریکا نمیشود اعتماد کرد. این اعتماد از میان رفته به سختی بازسازی میشود.»