استیون هاوکینگ صبح چهارشنبه ۲۳ اسفند، در ۷۶ سالگی درگذشت و قبل از این که دنیا را با راز و رمزهای پیچیده‌اش پشت سر بگذارد، در نظریه‌هایش انسان را در جایگاه «خدا» محتمل دانست و گفت که اگر به راز هستی پی ببریم در جایگاه «خدا» قرار گرفته‌ایم.

او گفته بود مگر هستی ارزشی خواهد داشت اگر عزیزان ما روی آن ساکن نبودند؟

آن‌هایی که استیون هاوکینگ نظریه‌پرداز جنجالی‌ترین تئوری‌های علمی، از جمله نظریه انفجار بزرگ و سیاه‌چاله‌ها را دوست داشتند و موافق دیدگاه‌های او بودند، امروز بار دیگر هستی برایشان ارزشش را از داد.

• کلیدی برای دنیایی از فرصت‌ها

ناسا که در پیدا کردن بسیاری از سرنخ‌های تحقیقاتی‌اش مدیون نظریه‌های استیون هاوکینگ است، لحظاتی پس از اعلام خبر درگذشت او گفت که تئوری‌های هاوکینگ کلیدی برای گشایش دنیایی از فرصت‌ها بود که همچنان نیاز به کاوش دارد.

ناسا با یادآوری صحبت‌های استیون هاوکینگ به تعدادی از فضانوردان در ایستگاه فضایی در سال ۲۰۱۴ نوشت: «مثل سوپرمن به سوی ریزگرانش (پایین ترین سطح جاذبه) به پروازت ادامه بده».

آن‌طوری که مرکز پژوهش‌های علمی بریتانیا می‌گوید او در برقرارکردن رابطه با مخاطبان و مردم عادی نیز مهارت داشت. وقتی کتاب «تاریخچه زمان؛ از انفجار بزرگ تا سیاه‌چاله‌ها» را نوشت، خیلی‌ها فکر می‌کردند کسی قادر نخواهد بود سر از نظریه‌های پیچیده علم فیزیک دربیاورد، اما کتاب او رکورد پرفروش‌ترین کتاب سال برتیانیا را شکست.

هاوکینگ آرزو داشت کتابش سر از قفسه‌های کتابفروشی‌های فرودگاه‌های جهان در آورد و به همین دلیل آن را به زبانی ساده نوشت که خیلی از علاقه‌مندان علم فیزیک و کیهان‌شناسی از آن سردر آوردند. از نظر مرکز پژوهش‌های علمی بریتانیا، این رویکرد راه‌گشایی به دنیای ندانسته‌ها بود.

 

• تئوری همه چیز

در سال ۲۰۱۴، هنگامی که استیون هاوکینگ در حصار ویلچر بود و تنها به کمک دستگاه صداساز صحبت ‌می‌کرد، فیلمی از او با نام «تئوری همه چیز» ساخته شد، که قصه زندگی او را از ظهور به عنوان دانش آموزی ممتاز تا رسیدن به دانشگاه آکسفورد با امتیازات عالی و آغاز دوره دکترا در ۲۲ سالگی، روایت می‌کند. قصه زندگی پر درد و غم کسی که نوعی نادر از بیماری عصبی با به زوال کشیدن رشته‌های عصبی‌اش، او را به زمین می‌زند و هرچند اراده اش را برای پیشبرد تحقیقات علمی تقویت می‌کند، اما سبب می‌شود همسرش از او جدا شود و بخت خوبی در ازدواج دوم هم نداشته باشد.

ایدی رایدماین هنرپیشه‌ای که در نقش او در این فیلم ظاهر شده، در واکنش به خبر درگذشت استیون هاوکینگ او را در سه کلام تعریف کرد:‌ «ما فردی زیبا اندیش، دانشمندی حیرات‌آور و کسی را از دست دادیم که من به مثل او تا حالا مردی شوخ ندیده بودم».

 

• «کارهای زیادی قبل از مرگ دارم»

در اولین روزهای ورود او به عنوان دانشجوی دکترا در دانشگاه کمبریج و پس از تشخیص بیماری، پزشکان به او گفتند حداکثر ۲ سال زنده خواهد ماند. آن زمان ۲۲ سال داشت و هرچند می‌دانست مرگی قریب‌الوقوع جانش را خواهد گرفت، اما هیچ وقت ناامید نشد. او بارها گفت که از مرگ نمی‌ترسد، اما انتظار مرگ را هم نمی‌کشد و کارهای زیادی برای انجام دادن قبل از مردن دارد.

ترزا می، نخست وزیر بریتانیا گفت که جهان مغز استثنایی و بی‌نظیر خود را از دست داد. به نظر او استیون هاوکینگ تا لحظه آخر تا جایی که می‌توانست از زندگی بهره گرفت و الهام بخش خیلی‌ها شد.

هاوکینگ در آکسفورد در سال ۱۹۴۲ به دنیا آمد و صبح روز چهارشنبه ۲۴ اسفند، در کمبریج از دنیا چشم بست. او در همه جهان از جایگاه ویژه‌ای در پژوهش‌ها و کاوش‌های علمی برخوردار است.

کاترین ماتیوسن رئیس اجرائی انجمن تحقیقات علمی بریتانیا در واکنش به خبر درگذشت استیون هاوکینگ گفت که او نشان داد فلج بودن مانعی برای پیشرفت نیست:‌ «او پیش‌فرض‌ها را به چالش کشید و نشان داد که مهم نیست چه تفاوتی دارید. مهم این است که در هر حالتی می‌توان دانشمند شد».

او با وجودی که در موارد زیادی حساسیت برانگیز بود و باورهای خیلی‌ها را زیر سوال می‌برد، اما جایگاه و ارزش او از مرزهای زیادی عبور کرده بود و در گوشه و کنار دنیا طرفداران زیادی داشت.

در کشورهایی مثل ایران، تاجیکستان و افغانستان هم کارها و فعالیت ها و نظریه‌های او را دنبال می‌کردند و صبح روز مرگش هم فضای شبکه‌های اجتماعی پر شد از نقل قول‌های او.

• سفر در مسیر زمان

برای فرزندانش اما او همانطور که نظریه پردازی بی نظیر و فردی استثنایی بود، جایگاه دیگری هم داشت. از استیون هاوکینگ پرسیده بودند که اگر می‌توانست در مسیر زمان سفر کند می‌خواست در کجای آن باشد؟ که او گفته بود وقتی اولین فرزندش به دنیا‌ آمد. برای او هر سه فرزند جایگاه مهم و شادی آفرینی داشته‌اند.

صبح روز چهارشنبه وقتی خبر مرگ پدرشان را تایید کردند، لوسی، رابرت و تیم، نوشتند که پدرشان دانشمند فوق‌العاده‌ای بود و کارنامه‌ و میراثی که بر جای گذاشت، تا سال‌های سال جاودان خواهد بود.

شاید هستی یکی از ارزشمندترین و پیشروترین متفکران علمی خود را از دست داد و بسیاری از سؤال‌ها و معماهایی که دنیایی از ناگفته‌ها پشت آن پنهان شده، همچنان بی پاسخ باقی بماند، اما آن طور که خود استیون هاوکینگ باور داشت، تا زمانی که زندگی هست، امیدی هست و کلیدی برای گشایش قفل‌ها.