شاید همه ما تقریبا با مفهوم «خودشیفتگی» کموبیش آشنا باشیم. واژهای محبوب و پرطرفدار و مورد استفاده تحلیلگران تازهکار. در توصیف خودشیفتهها گفته می...
۱۲ مرداد ۱۴۰۰
نوروز در تاجیکستان؛ از هفت‌سین تا هفت‌شین
امروزها فضاى دوشنبه، پايتخت تاجيكستان را حالوهواى نوروزى پر كرده. ازخيابانهاى سرسبز و گلريز تا به گل فروشي‌ها و بازارها همه‌جا حالوهواى نوروزى دارد. بازارِ فروش پارچه و پيرهنهاى اطلس و چكن و گردن‌بند وزيورآلات و ظروف پرنقش و نگار هم گرم است.
استقبال از جشن نوروز براى بانوان تاجيك بدون لباسهاى جديد و رنگارنگ، بويژه اطلس و چكن غير قابل تصور است. خانمهاى تاجيك يك ماه قبل ازنوروز به فكر پوشش‌هاى ملى و محلى مى افتند. زيرا چكن و اطلس و جامه و طاقى (نوعى كلاه محلى) در تاجيكستان از عناصر ويژه جشن نوروز به شمار مى‌آيند.
گل نرگس و سيه‌گوش يا سياووش كه مژده بهار است، به هنگام اجراى مراسم گلگردانى از سوى كودكان و نوجوانان به بزرگترها هديه مى‌شود. گل سنبل را كه بيشتر خريدارانش ايرانى‌هاى مقيم تاجيكستان هستند، امروزها كمتر درگلفروشي‌ها مى‌توان پيدا كرد. گلفروش‌ها مى‌گويند به دليل گرماى زودرس اين گل بهارى خيلى زودتر رسيده و تمام شده است.
سبزه و سمنو اين روزها از آرايشات اصلى بازارها و از پرفروش‌ترين محصولات در بازار محسوب مى‌شود. بسيارى از مردم شهر در سال‌هاى اخير به كاشتن سبزه در خانه‌هايشان چندان حوصله‌اى ندارند و آماده‌اش را براى آرايش سفره هفت‌سين از بازارها مى‌خرند. تا چند سال پيش سبزه گندم در بازارهاى پايتخت كم پيدا بود. حالا تقريبا يك ماه پيشتر از نوروز هم سمنو و هم سبزه‌اش را مى‌توانيد در بازارهاى دوشنبه براحتى پيدا كنيد.
برخى از تاجيكان همراه با هفت‌سين هفت‌شين را هم در سفره نوروزى خود مى‌گذارند. هر خوراكى كه نام آن با سين و يا شين شروع مى‌شود، در سفره نوروزى گذاشته مى‌شود، البته بعضى اشيايى هم مى‌گذارند كه به خوراك ربطى ندارد، مثلا شانه و شمع و گاه آيينه…
اما در خانه بيشتر مردم مخصوصاً سفره هفت‌سين يا هفت‌شين آراسته نمى‌شود، بلكه مردم به پختن سمنو و گندم‌كوچه و آش رشته و شوربا و غذاهاى ديگر ملى اكتفا مى‌كنند، اما سفره يا دسترخوان نوروزى خود را از همه گونه نقل‌ونوا، مغز و مويز و انواع شيرينى و شربت و قند و كيك و بيسكويت وشكولات و انواع نان و كليچه و غيره پر مى‌كنند.
هفت‌سين و هفت‌شين را مى‌شود بيشتر در برنامه هاى رسمى نوروزى، مثلاً در مكتب و دانشگاهها و مراكز فرهنگى به‌صراحت ديد. در زمان شوروى تجليل از نوروز محدود شد و آن را مردم بيشتر در خانواده‌ها جشن مى‌گرفتند. پس از استقلال تاجيكستان دولت نوروز را به عنوان يكى از بزرگ‌ترين جشنهاى ملى رسماً برگزار مى‌كند. جشن رسمى نوروز در همه شهرها و نواحى و دهات تاجيكستان به طور باشكوه و بااجراى برنامه‌هاى هنرى و مسابقات ورزشى برگزار مى‌شود. در دوشنبه، پايتخت، نوروز همه‌ساله در ميدان بزرگ ويژه‌اى كه نوروزگاه ناميده مى‌شود، با برنامه ويژه موسيقى و رقص، نمايش هنرهاى دستى، بازي‌ها و مسابقات ورزشى ملى، مانند بزكشى، اسب‌دوانى، طناب‌كشى، خروس جنگ، كشتى‌گيرى، و غيره با شركت طيف گسترده‌اى از مردم ومقام‌هاى دولتى برپا مى‌شود.
همزمان باافزايش گرايشهاى مذهبى تندرو مخالفت با تجليل از نوروز هم درحال افزايش است. برخى از خانواده هاى مذهبى، بويژه كسانى كه تعصب بيشتر دارند، تحت تاثير تبليغات اسلام‌گرايان تندرو تلاش مى‌كنند نوروز راجشن نگيرند. برخى از جوانان اسلام‌گرا در شبكه‌هاى اجتماعى هم عليه تجليل از نوروز سخن مى‌گويند و اين جشن را يك جشن مجوسى يا آتش‌پرستى عنوان مى‌كنند و تجليل از آن را به شرك‌‌و‌كفر و يا تقليد از كفار برابر مى‌دانند.
البته بسيارى از روحانيان سنتى نوروز را با اسلام مغاير نمى‌دانند و در بسيارى از مناطق در مراسم نوروز شركت دارند.
در آستانه نوروز - عکسهایی از دوشنبه تاجیکستان :
مرتبط
تازه چه خبر؟
اصغر فرهادی، فیلمساز و کارگردان ایرانی، با فیلم «قهرمان» برنده «جایزه بزرگ» هفتاد و چهارمین دوره جشنواره فیلم کن شد. مراسم اختتامیه هفتاد و چهارمین...
۲۷ تیر ۱۴۰۰
هفتادوچهارمین جشنواره فیلم کن در حالی برگزار میشود که سال گذشته بهدلیل همهگیری کرونا لغو شد و امسال نیز با تاخیری دو ماهه، از ۶ تا ۱۷ ژوییه (۱۵ تا...
۲۱ تیر ۱۴۰۰
