سفرهای نوروزی در بحران کرونا؛ درآمد میلیاردی حکومت از جریمه خودروها
دو روز مانده به پایان سال و در حالی که شهروندان سفرهای نوروزی خود را آغاز کردهاند، مقامهای حکومت همچنان درباره ممنوعیت تردد اطلاعات ضدونقیض میدهند و از افزایش جریمه خودروها میگویند.
تیمور حسینی، جانشین رییس پلیس راهور، روز پنجشنبه ۲۸ اسفندماه به خبرگزاری تسنیم اعلام کرد در نوروز سفر به استانهای شمالی و شهرهایی از جمله مشهد و شیراز، که از مقاصد محبوب گردشگری به شمار میروند، منعی ندارد.
این در حالی است که سه روز پیشتر هادی امیدوار، رییس پلیس راه کشور، گفته بود سفرهای نوروزی به استانهای شمالی «به طور قطع» ممنوع است.
همزمان گزارشها حاکیست با رشد قابل توجه میزان سفرها، آمار جریمهها روزانه و به صورت قابل توجه بالا رفته است. روز ۱۷ اسفندماه کمال هادیانفر، رییس پلیس راهور، اعلام کرد پلیس بیش از هشت میلیون جریمه رانندگی مرتبط با کرونا ثبت کرده است. انتظار میرود این آمار در مدت نوروز بیشتر باشد.
در شهرستانهای مختلف نیز آمار رسمی مراجع انتظامی و مقامهای محلی حاکی از جریمههای پرشمار خودروهای شهروندان است.
در تبریز مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری اعلام کرد روزانه هزار و ۵۰۰ خودرو به دلیل محدودیتهای کرونا جریمه میشوند. در گیلان هم جانشین فرماندهی انتظامی از جریمه ۶۱۵ هزار خودرو از ابتدای اعمال محدودیتها خبر داده است.
درآمد هزار میلیارد تومانی دولت
افزایش روزانه جریمهها در حالی اتفاق میافتد که همزمان خزانه دولت از محل واریزهای آن سود میبرد.
روز ۲۶ بهمنماه خبرگزاری رسمی دولت، ایرنا، طی گزارشی بر پایه اظهارات مسئولان درباره هشت میلیون جریمه خودرو، با در نظر گرفتن کف جریمه ۲۰۰ هزار تومانی کرونا، درآمد دولت از این محل را هزار میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان ارزیابی کرده و درباره چگونگی مصرف آن پرسیده بود.
پیش از آن نیز در دیماه رییس پلیس راهور از واریز پنج هزار میلیارد تومان درآمد حاصل از جریمههای سال ۱۳۹۸ به خزانه دولت خبر داد.
پیشبینی درآمد بیشتر در بودجه
در آذرماه گزارشهای برخی رسانهها، از جمله «اقتصاد نیوز»، حاکی از آن بود که در سند پیشنهادی بودجه دولت برای سال جدید درآمد پیشبینیشده حاصل از جرائم و خسارات بیش از ۴۷ درصد افزایش یافته است.
به تازگی محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه هم ضمن تقدیر از ماموران راهنمایی و رانندگی از ارائه «پاداش کرونا» به آنها خبر داد.
وزارت بهداشت: وجهی از جریمهها نمیخواهیم
با جدیتر شدن ابهامات درباره درآمدهای جرائم سفرها و اینکه این درآمد صرف چه موضوعی میشود، وزارت بهداشت اعلام کرد از آن سهمی نمیخواهد.
ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت، در ابتدای اسفندماه طی مصاحبهای تلویزیونی با ارجاع به سخنان وزیر بهداشت گفت که این وزارتخانه چیزی از محل این درآمدها نمیخواهد.
علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا، به خبرگزاری ایرنا گفت که «بیشترین پیشنهاد» مبنی بر تعلق گرفتن این درآمدها به نیروی انتظامی بوده است. او دلیل خودداری وزارت بهداشت از دریافت پول را جلوگیری از «شک و شبهه» اعلام کرد.
با این حال رییس سازمان برنامه و بودجه روز ۲۴ اسفندماه اعلام کرد وزارت بهداشت هم «یکی از استفادهکنندگان منابع کرونا» است.
ناجا: به ما هم داده نمیشود
اما روز ۲۷ بهمنماه در پاسخ به سوالی درباره واریز مبلغ حاصل از جریمهها به حساب نیروی انتظامی، مهدی حاجیان، سخنگوی ناجا، آن را رد کرد.
حاجیان گفت: «فرایند کاملا مشخص است و اینکه گفته شده به نیروی انتظامی پرداخت شده صحت ندارد.»
حسین رحیمی، فرمانده نیروی انتظامی تهران هم در این زمینه اعلام «بیخبری» کرد و گفت: «اینکه کجا مصرف شده ما در جریان نیستیم.»
جریمه میلیونی شهرهای قرمز
اکنون در حالی سفرهای پرشمار نوروزی به جریان افتاده که جریمههای اعلامشده برای محدودیتهای جدید مبالغی میلیون تومانی هم دارد.
رییس پلیس راه کشور گفته است جریمه تردد در شهرهای قرمز یک میلیون تومان و برای شهرهای نارنجی ۵۰۰ هزار تومان است.
تعداد شهرهایی که ورود و خروج خودروها به آن اکنون زیر نظارت و تیغ جریمه پلیس قرار گرفته ۴۰ مورد است. به نظر میرسد به این ترتیب شمار جریمههای با ارقام بالا در این مقاصد بیشتر باشد.
شهروندان، قربانیان جریمههای اشتباه
بسیاری از این جرائم با دوربینهای شهری پلیس به صورت اتوماتیک ضبط و اعمال میشوند؛ جرائمی که برخی شهروندان بعضا در رسانههای اجتماعی با انتشار تصاویری از پیامکهای پلیس درباره آنها میگویند «به اشتباه» صورت میگیرد.
عینالله جهانی، معاون اجتماعی پلیس راهور، در گفتوگویی با خبرگزاری تسنیم وقوع این اشتباه را رد نکرد و گفت: «بعضا و به صورت محدود این اتفاقات وجود دارد.»
رنگبندیهای شاد، درآمدهای میلیاردی
اکنون محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی، میگوید ترددهای روزانه بین استانی میان روزهای ۲۰ تا ۲۷ اسفندماه در مقایسه با سال گذشته ۳۸ درصد افزایش داشته است.
آمار اعلامشده از سوی مقامهای رسمی درباره سفرهای نوروز سال گذشته حاکی از آن بود که با وجود توصیهها و ممنوعیتها، حدود سه میلیون مسافر و ۹۷۰ هزار خودرو اقدام به سفر نوروزی کرده بودند.
حسین اشتری، فرمانده نیروی انتظامی، از پیشبینی افزایش سفرهای نوروزی امسال خبر میدهد. امسال با اعمال محدودیتها بر اساس رنگبندیها و وضعیتهای مختلف، ابهام درباره چگونگی جرائم افزایش یافته است.
سعید نمکی، وزیر بهداشت، روز چهارشنبه گفته بود که با توصیه «دوستان» در ستاد ملی مقابله با کرونا «رنگبندی شاد» برای محدودیتها انتخاب شده است. به نظر میرسد شادی رنگهای مربوط به کرونا به موازات افزایش درآمد حکومت از محل جریمه سفرهای نوروزی همراه شده است.