«سال گذشته ۷ هزار و ۲۱۴ پرونده قصور پزشکی  در کمیسیون‌های سازمان پزشکی قانونی مورد بررسی قرار گرفت که از این تعداد ۳ هزار و ۱۲۶ پرونده منجر به محکومیت و۴ هزار و ۸۸ مورد نیز تبرئه شد.»
جنجالی‌ترین پرونده قصور پزشکی در طی سال‌های گذشته به عباس کیارستمی کارگردان مطرح ایران و جهان است. خانواده‌ و اطرافیان او علت مرگش را خطای پزشکی عنوان کردند. پیگیری‌های صورت گرفته توسط خانواده و دوست‌داران سینما منجر شد که جامعه پزشکی نسبت به آن واکنش نشان دهد.

دکتر فاضل، نایب‌ رئیس شورای‌ عالی سازمان نظام‌ پزشکی در همان‌زمان درباره آمار ارائه شده خطاهای پزشکی به مردم گفت: «معاونت انتظامی سازمان نظام‌ پزشکی هر سال چندین‌ بار به معاون انتظامی از سوی سازمان کل میزان خطاهای پزشکی را منتشر می‌کند و از زوایای مختلف به آن پرداخته می‌شود و می‌توان آن را در اختیار عموم قرار داد. این مساله سال‌هاست که انجام می‌شود و ما فکر می‌کنیم این شفافیت لازم است.»

مرگ کیارستمی و اتفاقات مشابه اعتماد مردم را به جامعه پزشکی از دست داد. در فضای مجازی مردم تجربه‌های خود را از خطاهای پزشکی بازگو کردند. تعداد تجربه‌ها آنقدر زیاد بود که نایب رئیس سازمان نظام پزشکی واکنش نشان داد و اعلام کرد: «ایجاد صفحاتی مانند خطای پزشکی و صحبت‌ کردن چندین‌‌باره درباره این مسائل فقط بار بی‌اعتمادی را بیشتر می‌کند و من نسبت به این اتفاقات خوش‌بین نیستم.»

مرگ عارف لرستانی بازیگر تئاتر و سینمای ایران نیز از آن‌دسته مرگ‌هایی بود که با واکنش همراه شد. بسیاری خطای پزشکی را عامل مرگ این بازیگر جوان دانستند،‌ اما سازمان پزشکی قانونی زیربار این شایعه نرفت و علت مرگ این بازیگر را سکته قلبی دانست.

• رشد ۲۷ درصدی خطای پزشکی

براساس آخرین آمار گفته شده از سوی سازمان پزشکی قانونی، پرونده‌های قصور پزشکی در سال۱۳۹۵ با رشد ۲۷.۲ درصدی روبه‌رو بوده است. شمار این پرونده‌ها از ۵ هزار و ۶۷۰ مورد در سال ۱۳۹۴ به ۷ هزار و ۲۱۴ مورد در سال گذشته افزایش یافته است.
براساس آمارهای موجود در سازمان پزشکی قانونی، بیشترین میزان شکایات به ترتیب مربوط به رشته‌های جراحی زنان و زایمان و نازایی با یک‌هزار و ۱۵۷، جراحی عمومی با ۹۷۶، جراحی ارتوپدی با ۷۳۱، دندانپزشکی با ۶۸۶ و پزشکی عمومی با ۵۲۲ مورد است.

هم‌زمان با اعلام گزارش منتشر شده از سوی سازمان پزشکی قانونی منجر به واکنش برخی نمایندگان در مجلس شورای اسلامی شد. نایب رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی یکی از علل افزایش خطای پزشکی را عدم بازدارندگی مجازات دانست.

یحیی کمالی‌پور در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت درباره علت افزایش خطای پزشکی گفت: «واقعیت آن است که قانون مجازات اسلامی در حوزه کاهش قصور پزشکی نتوانسته بازدارندگی لازم را داشته باشد تاجایی که امروز شاهد افزایش پرونده‌های قصور پزشکی هستیم.»
نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به روند پیگیری خطاهای پزشکی تصریح کرد: « اثبات تقصیر در حوزه پزشکی در دست مجموعه‌ای پزشکان است که بیشتر آنها نسبت به نحوه مجازات برای پزشکان خاطی تصمیم گیری می کنند.»

روند پیگیری‌ پرونده‌های پزشکی و مدت زمان سپری شده برای اثبات شخص خاطی از جمله مشکلاتی است که می‌توان به آن اشاره کرد. کمالی‌پور این روند را نیازمند اصلاح دانست و درخصوص مجازات تعیین شده برای پزشک مقصر گفت: «در نظر گرفتن مجازات حبس برای پزشکان موجب نارضایتی این گروه از پزشکان می‌شود از سویی دیگر جزای نقدی یا لغو پروانه طبابت نیز تاکنون نتوانسته بازدارندگی لازم را در این حوزه داشته باشد.»
 

• راه اندازی پرونده الکترونیک سلامت

در امریکا حدود ۹.۵ درصد از مرگ‌ها به خاطر خطای پزشکی اتفاق می‌افتد. در استرالیا این آمار به ۱۲درصد می‌رسد و در کانادا ۱۱.۳ از افرادی که در یک سال می‌میرند، قربانی خطای پزشکی هستند. آمار مرگ ناشی از قصور کادر درمانی در بریتانیا و آلمان به مراتب کمتر است و حدود ۲درصد برآورد می‌شود.

عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس،  راه اندازی پرونده الکترونیک سلامت را موجب کاهش خطاهای پزشکی در کشور می‌داند.  

 

حیدرعلی عابدی درباره افزایش ۲۷ درصدی پرونده‌های قصور پزشکی در سال گذشته را نگران‌کننده دانست و عنوان کرد: «اگر اقدامی برای بیمار صورت گیرد که موجب مشکلاتی برای بیمار شود غیرقابل جبران است؛ اغلب در دنیا سیستم به گونه‌ای طراحی می‌شود که خطا رخ ندهد لذا هر کاری که برای بیمار انجام می‌دهند چندین بار مورد بررسی واقع می‌شود.»
از نگاه این نماینده مجلس، ایجاد پرونده الکترونیک سلامت کمک زیادی به کاهش قصور پزشکی خواهد کرد. عابدی در این خصوص گفت: «پرونده الکترونیک یک تیم پزشکی به آن دسترسی دارد و افراد دسترسی برای حذف برخی موارد را ندارد لذا می‌تواند کارگشا باشد. البته پرونده الکترونیک سلامت جایگزین دقت پزشک نخواهد شد اما کمک می‌کند پزشک بتواند تصمیم بهتری برای بیمار اتخاذ کند.»
در پنج سال گذشته چهار هزار و ۱۵۷ شکایت در حوزه زنان و زایمان به پزشکی قانونی ارائه شده که رتبه اول آمار شکایات را به خود اختصاص می دهد. کمترین میزان شکایات قصور در رشته‌های پزشکی قانونی با ۷، روماتولوژی با ۱۰، داخلی کلیه با۱۳ و عدد با ۱۴ مورد ثبت شده است.