اقلیتهای جنسی و جنسیتی در جستوجوی راه فرار از طالبان
با بازگشت طالبان به قدرت، نه تنها زنان و اقلیتهای مذهبی بلکه جامعه اقلیتهای جنسی و جنسیتی افغانستان نیز در معرض خطرند. طالبان موجی از خشونت و وحشت را در جامعه همجنسگرا و تراجنسیتی افغانستان ایجاد کرده است. سیانان در گزارشی به این مساله میپردازد و با تعدادی از همجنسگرایان افغان صحبت کرده است. برای حفظ امنیت این افراد، از نام مستعار استفاده شده است.
بهرغم اینکه ربیعه بلخی در کشوری با تاریخی طولانی از تبعیض علیه اقلیتهای جنسی و جنسیتی متولد شده است، خانوادهاش او را بهعنوان زنی همجنسگرا پذیرفتهاند. بهمحض اینکه طالبان کابل را تصرف کرد، بلخی و خانوادهاش مخفی شدند.
این دانشجوی ۲۰ ساله یکی از صدها عضو جامعه اقلیت جنسی و جنسیتی افغانستان است که از حامیان و فعالان حقوق اقلیتهای جنسی و جنسیتی در خارج از کشور کمک میخواهند تا از افغانستان و حکومت طالبان بگریزند. ربیعه به سیانان گفت: «وضعیت هرروز بدتر میشود… ترس از دستگیری اکنون بخشی از زندگی شده و من چنان اضطراب و استرس دارم که حتی خوابم نمیبرد.»
طالبان هنوز بیانیهای رسمی صادر نکرده است که بر اساس قوانین شرع، چه برخوردی با شهروندان اقلیت جنسی و جنسیتی خواهد داشت. اما یکی از قضات طالبان در ماه ژوییه در مصاحبه با روزنامه بیلد آلمان گفت برای همجنسگرایی فقط دو مجازات وجود دارد، سنگسار و خراب کردن دیوار روی فرد خطاکار.
برخی همجنسگرایان افغانستان به سیانان گفتند از دوستان و سایر اعضای جامعه اقلیتهای جنسی شنیدهاند که هدف حمله قرار گرفتهاند و به آنها تجاوز شده است. آنها نگراناند که گروههای بنیادگرای اسلامی در حکومت جدید بیپرواتر شدهاند و هر کاری از آنها برمیآید. ربیعه گفت طالبان مردی همجنسگرا را در محلهشان پیدا کردند و به او تجاوز کردند.
برخی از آنها هفتههاست در یک اتاق یا زیرزمین مخفی شدهاند و منتظرند راهی برای فرار بیابند، بعضی از آنها را دوستانشان پنهان کردهاند و برایشان غذا و اقلام ضروری میآورند، و تعدادی دیگر به سیانان گفتهاند تنها و بیکساند و آذوقهشان دارد تمام میشود.
همه آنها میگویند اکنون که پروازهای خروج از کشور تمام شده و طالبان درصدد عادیسازی روابط با کشورهای غربی است، احساس میکنند جامعه جهانی آنها را به حال خود رها کرده است اما به کمک نیاز دارند تا پیش از آنکه جنگجویان طالبان آنها را بیابند و قوانین خشن حکومتی را اعمال کنند، از کشور بگریزند.
بازگشت تبعیض و تعصب
حتی پیش از آنکه طالبان قدرت را قبضه کند، زندگی اقلیتهای جنسی و جنسیتی افغانستان راحت نبود.
بر اساس گزارش وزارت خارجه آمریکا در سال ۲۰۲۰، اقلیتهای جنسی و جنسیتی افغانستان هدف «تبعیض، حمله و تجاوز» قرار میگرفتند و با آزار و دستگیری مواجه بودند. در ادامه این گزارش آمده است «همجنسگرایی در نظر عموم تابو و عملی قبیح است».
در دولت قبلی، رابطه جنسی بین افراد همجنس غیرقانونی بود و تا دو سال زندان در پی داشت، هرچند قوانین همیشه اعمال نمیشد.
به گفته همجنسگرایانی که با سیسیان صحبت کردهاند، پیش از طالبان آنها مدام با تبعیض و خشونت کلامی و تهدید به خشونت جسمی مواجه بودند اما دستکم در جامعه جایی داشتند و میتوانستند بیسروصدا زندگی نزدیک به هویت جنسیتیشان داشته باشند.
ربیعه گفت مدتی دوستدختر داشته است و آخرهفتهها پنهانی یکدیگر را میدیدند. هلال، یک مرد همجنسگرای ۲۵ ساله، نیز گفت دوستپسر داشت و علنی برای حمایت از حقوق اقلیتهای جنسی و جنسیتی افغانستان فعالیت میکرد.
اما اکنون همگی در خفا به سر میبرند و انتظار نداشتند حکومت به این سرعت سقوط کند.
زندگی در هراس
با بازگشت طالبان، رویای ادامه تحصیل ربیعه بهعنوان یک زن بر باد رفت و بهعنوان یک همجنسگرا با تهدیدی بهمراتب جدیتر مواجه است. بر اساس تفسیر طالبان از شریعت، مجازات همجنسگرایی مرگ است.
ربیعه گفت: «طالبان درباره تمام خانوادههای اینجا اطلاعات دقیق دارد.» او میترسد خانوادهاش بهدلیل مخفی کردن آگاهانه فردی همجنسگرا، هدف حمله قرار گیرند یا کشته شوند.
مردی همجنسگرا گفت از مخفیگاهش شاهد بود جنگجویان طالبان دوستش را که جای او را لو نداده بود کتک میزدند. مردی دیگر با نام مستعار حسن گفت هفته گذشته از شمارهای ناشناس با او تماس گرفته و گفته بودند «هرجا باشی پیدایت میکنیم».
به گفته هلال، اندکی پس از سقوط کابل، مردانی دم در خانهشان رفته و به برادرش گفته بودند اگر هلال برگردد خانه، او را میکشند. او اکنون در زیرزمین خانه دوستی پنهان شده است، هیچ پولی ندارد و پذیرفته است شاید دیگر هرگز نتواند برگردد پیش خانوادهاش. هلال گفت: «ما همجنسگراییم. تقصیر ما نیست. تقدیرمان اینطور نوشته شده است… هیچکس نمیتواند تغییرش دهد. تنها کاری که میتوانند بکنند این است که مرا بکشند.»
رهاشده و خشمگین
آمریکا و متحدانش پیش از موعد ۳۱ اوت، شتابزده هزاران نفر را از فرودگاه کابل بردند. اما اقلیتهای جنسی و جنسیتی، فعالا و سازمانهای مردمنهاد میگویند شمار بسیار معدودی از اعضای جامعه آنها توانستهاند با آن پروازها یا از طریق مرز زمینی از افغانستان بگریزند.
هلال که از دولت آمریکا و سایر کشورهای غربی خشمگین است و احساس میکند جامعه اقلیتهای جنسی و جنسیتی افغانستان را رها کردهاند، گفت: «روزنامهنگارها، فعالان حقوق زنان یا کسانی را که برای خارجیها کار کرده بودند بردند… اما برای ما هیچ کاری نکردند. ما حتما کشته میشویم.»
راهآهن رنگینکمان (Rainbow Railroad) سازمانی مردمنهاد است که به اقلیتهای جنسی و جنسیتی سراسر جهان کمک میکند از تعقیب و خطر بگریزند و به مکانی امن منتقل شوند. به گفته مدیرعامل این سازمان، خروج اقلیتهای جنسی و جنسیتی افغانستان بسیار دشوار است زیرا اغلب تنها هستند، مخفی شدهاند و نمیتوانند با یکدیگر تماس بگیرند.
برخی از آنها چنان درمانده بودهاند که قربانی کلاهبرداری شدهاند از جمله ویزای تقلبی اوگاندا که به بسیاری امید واهی داده بود. بعضی دیگر به سیانان گفتند به تماسهایی که از شمارههای داخلی گرفته میشود پاسخ نمیدهند چون میترسند طالبان رد آنها را گرفته باشد.
خدا ما را اینطور آفریده است
برخی اقلیتهای جنسی و جنسیتی افغان در حالی که منتظر کمکاند، سعی دارند همرنگ جماعت شوند. به گفته یکی از فعالان حقوق بشر افغانستان، دستکم در یک مورد زنی تراجنسیتی برای اجتناب از جلب توجه، گذاشته است ریشش بلند شود و لباس مردانه میپوشد.
یک زن همجنسگرای ۲۴ ساله به سیانان گفت با دوستی ازدواج کرده است که تا زمان فرار از کشور، در امنیت باشد. یک همجنسگرای ۲۵ ساله گفت سعی کرده است مردانهتر به نظر برسد اما هنگام عبور از خیابان، یکی از جنگجویان طالبان او را کتک زده و گفته است «بلد نیستی مثل مرد راه بروی؟».
به گفته ربیعه، زنان همجنسگرا دستکم این مزیت را نسبت به سایر اعضای جامعه اقلیتهای جنسی و جنسیتی دارند که میتوانند چادر سر کنند و چهره و هویتشان را پنهان کنند. ماه گذشته او و خانوادهاش به امید اینکه سوار یکی از پروازهای خروجی شوند، با چادر به فرودگاه کابل رفته بودند اما طالبان آنها را هل داده و گفته بودند هیچ افغانی حق ورود به فرودگاه را ندارد و با شلاق تهدیدشان کرده بودند.
نعمت سادات، نویسنده افغان ساکن آمریکا که در تلاش است اقلیتهای جنسی و جنسیتی افغان را از کشور خارج کند، به سیانان گفت راه تماسش با بسیاری از آنها قطع شده است و هر روز بر این تعداد افزوده میشود. او گفت: «نمیدانم مردهاند یا از کشور فرار کردهاند و تماسهایم را دریافت نمیکنند. بسیاری از اقلیتهای جنسی و جنسیتی افغان دارند امیدشان را از دست میدهند و میگویند برای غذا به گدایی افتادهاند یا گرسنه ماندهاند.»
هلال بعید میداند اقلیتهای جنسی و جنسیتی افغانستان بتوانند جان سالم به در ببرند. او در ادامه افزود: «ما هم انسانیم، مثل بقیه آدمها زندگی میخواهیم، اما بقیه میتوانند زندگی کنند و ما نمیتوانیم. تقصیر ما نیست که همجنسگراییم. خدا ما را اینطور آفریده است.»