اقدام تازه اروپاییها برای ایجاد خانهای امن جهت تجارت با ایران
آلمان و دیگر متحدین اروپاییاش با طرحی تاره میخواهند در مقابل فشار آمریکا برای قطع همکاری تجاری با ایران مقاومت کنند.
طرحی در برلین و بروکسل در دست بررسیست، که به معنای باز کردن خانهای امن برای تجارت اروپا با ایران است. بر اساس اطلاعاتی که به روزنامه آلمانی هندلسبلت رسیدهاست، اروپاییها به دنبال ساختن یک «حامل ویژه» هستند که سهامداران آن دولتهای اروپایی باشند.
این شرکت حامل، به عنوان واسطهای برای پرداختهای برونمرزی به داخل ایران و از ایران به خارج عمل خواهد کرد. بانکهای مرکزی و موسسات تجاری که نگران از عواقب نقض تحریمهای آمریکا هستند در مدیریت این شرکت نقشی نخواهند داشت و به این شکل ممکن است بتوانند از اثر تحریمها مصون بمانند.
احتمال میرود که این خانه امن در لوکزامبورگ تاسیس شود، اما مشخص نیست که هزینه آن را دقیقا چه کسانی خواهند داد. ممکن است که بانک سرمایهگذاری اروپا و بانکهای آلمانی مانند کی اف دبلیو در این فرآیند مشارکت کنند. با این حال همچنان نگرانی از عواقب بازخورد آمریکا وجود دارد.
دولتهای اروپایی سیاست ترامپ در مقابل ایران را اشتباه میدانند. به عقیده آنها، سیاست جدید دولت آمریکا پیشرفتهای حاصل شده در محدود کردن فعالیتهای هستهای را ضعیف کرده و تندروهای داخل ایران که مخالف هر گونه توافق با اروپا هستند را، قدرتمندتر میکند. به همین دلیل برلین و دیگر اروپاییها به دنبال پیدا کردن راههایی برای خاموش کردن اثرهای وخیم سیاست سرکوب تهران از طرف واشنگتن هستند.
دور اول تحریمها هماکنون تاثیرات منفی شدیدی برا اقتصاد ایران داشته است و این کشور را با کمبود غذا و مواد اولیه پایه مواجه کردهاست. در هفتههای گذشته شایعات مربوط به این کمبودها باعث شده است که مردم به خرید برخی اقلام، از جمله پوشک بچه، هجوم بیاورند. یک تاجر به روزنامه آلمانی هندلسبلت میگوید: «این کشور موشک دارد اما پوشک بچه ندارد.»
اتخاذ سیاستی مصمم همچنین شرکتهای اروپایی را تشویق خواهد کرد که در ایران بمانند. البته حتی امروز، بسیاری از شرکتها از ایران خارج شدهاند و اگر ایران نتواند نفت صادر کند، برای پرداخت ارز به آنهایی که ماندهاند به مشکل برمیخورد.
مشکل دیگری که میتواند در مقابل سیاست اروپا وجود داشته باشد بحث موضع دولت ترامپ در مقابل روسیه است. ترامپ هم روسیه را تحریم کرده است و از روابط تجاری بین آلمان و روسیه ابراز نارضایتی کردهاست.
در نیمه اول سال جای میلادی، میزان تجرات بین آلمان وروسیه بیش از سی میلیارد دلار یورو بودهاست که چندین برابر سطح تجارت ایران با آلمان است. برای آلمان، پیدا کردن راهی برای تجارت با ایران ممکن است آزمایشی باشد برای زمان مبادا، و روزی که احتمالا ترامپ تحریمها علیه روسیه را شدیدتر کند.