تغییر داستان شهرزاد؛ از داستانی عاشقانه به یک رسوایی اقتصادی
محاکمه سیدهادی رضوی، یکی از متهمان پرونده اختلاس «بانک سرمایه»، بار دیگر بحث رواج پولشویی در سینمای ایران را داغ کرده و روی پیشانی این موضوع نیز سریال «شهرزاد» است که از آن به عنوان پرمخاطبترین سریال پخش شده در شبکه نمایش خانگی نام برده میشود.
آغاز داستان سریالی پرهزینه
در سال ۱۳۹۴ یک سریال از شبکه نمایش خانگی به خانههای ایرانیان راه پیدا کرد که با تجربههای ناموفق یا نیمهموفق قبلی در این حوزه تفاوتهای زیادی داشت. حضور حسن فتحی به عنوان کارگردان، نغمه ثمینی در مقام نویسنده و بازیگرانی نظیر شهاب حسینی و ترانه علیدوستی که پیش از این بر پرده سینما درخشیده بودند، باعث شد که سریال شهرزاد خیلی زود مخاطبان زیادی کسب کند. موضوع عاشقانه و تاریخی سریال که از موضوعات پرطرفدار در ایران است و آهنگهایی پرسوز و گداز با صدای محسن چاوشی به محبوبیت شهرزاد دامن زد.
از همان آغاز سریال، خبرهایی درباره هزینه بالای تولید آن منتشر میشد. در رسانهها رقم تولید فصل اول سریال ۱۴ میلیارد تومان مطرح شد که آن را به پرهزینهترین سریال تاریخ ایران تبدیل کرد. گفته میشد که شهاب حسینی و ترانه علیدوستی، دو ستاره سینمای ایران برای بازی در این سریال ماهیانه به ترتیب ۱۲۰ و ۹۰ میلیون تومان دستمزد گرفتهاند.
استقبال از شهرزاد به حدی زیاد بود که سازندگان را به ساخت فصل دوم آن ترغیب کرد. در حالی که اعلام شده بود فصل دوم سریال در حال ساخت است، یک خبر یر مسیر کار تاثیر گذاشت. بر اساس گزارشها، محمد امامی، تهیهکننده و یکی از دو سرمایهگذار سریال بازداشت شد. رسانهها علت بازداشت او را دخالت در فساد مالی صندوق ذخیره فرهنگیان دانستند و گفتند که او از روز یازدهم مهر ۱۳۹۵ در بازداشت است.
اوایل آبان همان سال، ترانه علیدوستی در صفحه اینستاگرام خود، خبر بازداشت امامی و زمزمهها درباره ورود پول آلوده به تولید شهرزاد را شایعه خواند. اما واکنش یک فعال رسانهای به نام نادر فتورهچی در توییتر که ترانه علیدوستی را به چالش کشید، موج وسیعی در رسانههای اجتماعی ایجاد کرد. فتورهچی در ابتدا از خانم علیدوستی خواست اگر شایعات را قبول ندارد، اصل داستان را بگوید و توضیح دهد که منشاء هزینه تولید شهرزاد کجا بوده است؟
فتورهچی سپس یک کمپین به نام «نه به شهرزاد» را در قالب صفحهای در فیسبوک راهاندازی کرد که قصد از راهاندازی آن پیگیری احتمال نقشآفرینی پولهای آلوده در تولید سریال شهرزاد بود.
تهیهکنندگان شهرزاد که بودند؟
اگر چه در ابتدا بیشتر نام سیدمحمد امامی به عنوان سرمایهگذار و تهیهکننده سریال شهرزاد مطرح بود، اما او در این کار یک شریک دیگر هم داشت؛ کسی که به تازگی در دادگاه به اتهام «مشارکت در اخلال عمده در نظام اقتصادی کشور از طریق تحصیل مال از طریق نامشروع» محاکمه شده است. هادی رضوی، داماد ۳۵ ساله محمد شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در دولت فعلی و وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت متهم است که مبلغ ۱۰۷ میلیارد تومان بدون تودیع وثیقه از بانک سرمایه خارج کرده است.
در تیتراژ فصل اول سریال شهرزاد نام هادی رضوی در کنار نام امامی به عنوان سرمایهگذار میآمد. او از فصل دوم از شهرزاد کنار کشید و به یکی از معترضان ساخت این سریال تبدیل شود. رضوی در نامهای به سازمان سینمایی خواست که جلوی ساخت فصل دوم شهرزاد را بگیرد.
رضوی مدعی بود که به دلیل گرایش سیاسی و عذرخواهیاش از حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان به دلیل نشان دادن عکس او به عنوان یک تودهای در یکی از قسمتهای شهرزاد، مورد غضب عوامل سریال از جمله حسن فتحی، کارگردان قرار گرفته است.
هادی رضوی، عضو شناخته شده حزب موتلفه اسلامی که پیش از این در اتاق بازرگانی تهران از تلاش برای مقابله با لابی اقتصادی اسراییل حرف میزد، پس از آغاز ساخت فصل دوم سریال و کنار گذاشته شدن از روند تولید، گفت: «از ۱۲ میلیارد تومانی که برای شهرزاد هزینه شد، ۵ میلیارد را محمد امامی داد که حدود ۴۰ درصد میشود و قرار بود که در زمان بهرهبرداری، سهم او ۵۰ درصد شود.»
او از شکایت از کمپین «آری به شهرزاد» خبر داد و مدعی شد با توقیف نشدن «شهرزاد ۲»، حق او خورده شد و این اهمال وزارت ارشاد است. این کمپین را ترانه علیدوستی و حسن فتحی همراه با بازیگران دیگر سریال مثل شهاب حسینی و هومن برق نورد و رضا کیانیان در مقابل کمپین «نه به شهرزاد» راه انداختند؛ کمپینی که از قضا نتوانست موفق شود و از فصل دوم، شهرزاد دچار ریزش شدید بیننده شد.
هادی رضوی این روزها در دادگاه استنطاق میشود و قرار است به اتهام «گراننمایی» ملک ۳۰ میلیاردیاش که به باور نماینده دادستان «با تبانی»، ۱۲۵ میلیارد تومان ارزیابی و به عنوان وثیقه قبول شد، جواب دهد.
دیگر سرمایهگذار سریال شهرزاد، سید محمد امامی است. او پیش از سرمایهگذاری در سریال شهرزاد، سابقه تهیهکنندگی و سرمایهگذاری در سریال نسبتا موفق «شاهگوش» را داشت.
همانطور که گفته شد او در مهر سال ۱۳۹۵ به اتهام دخالت در اختلاس بانک سرمایه دستگیر شد. او نیز همچون شریکش در فصل اول شهرزاد، متهم است که با گراننمایی وثیقهها، میلیاردها تومان وام از بانک سرمایه دریافت کرده بود.
درباره مقدار وام دریافتی او خبرها ضد و نقیض بوده است اما محمدرضا محدث خراسانی، قائم مقام مدیر عامل سابق صندوق ذخیره فرهنگیان گفته است که «امامی بین هزار تا ۱۳۰۰ میلیارد تومان وام با چک گرفته است».
نکته مهم سخنان او درباره نقش سرمایههای در گردش امامی در سینما در روند دریافت وام است. او میگوید: «آنها اعلام میکنند که اگر این فیلم در آینده تولید شد برای نمونه ۲۰ درصد به شما سود میدهیم و در قرارداد این طور امضا میکنند و وثیقهای نیز ندارند که البته باید بدانیم فیلم جزو وثیقه نیست.»
در روزهایی که فصل دوم شهرزاد ساخته میشد، امامی به عنوان تنها سرمایهگذار این فصل در زندان بود. اگرچه او پس از مدتی با وثیقه آزاد شد اما همچنان در قالب یک موسسه فرهنگی که مدیریتش را خود بر عهده داشت، سرمایهگذار فصلهای دوم و سوم شهرزاد باقی ماند.
در اولین جلسه دادگاه متهمان بانک سرمایه، نماینده دادستان به یک مورد از تخلفات صورت گرفته اشاره کرد و گفت: «گفته میشود آقای امامی و هادی رضوی تسویه کردهاند اما باید بگویم امامی ۳۰۰ میلیارد تومان بدهی داشت و ملک معرفی شده به بانک را ۲۰۵ میلیارد ارزیابی کرده بودند که با بررسیهای انجام گرفته ۴۰ میلیارد تومان قیمت داشت.»
با این حال، هادی رضوی و محمد رضوی تنها سرمایهگذاران شهرزاد نبودند. با مطرح شدن نام سومین سرمایهگذار شهرزاد تحت عنوان «سرمایهگذار سایه» نسبت این سریال خبرساز با پولشویی و فساد مالی در صندوق فرهنگیان عیانتر شد.
سخنگوی فراکسیون مبارزه با فساد اقتصادی و اداری مجلس، همزمان با دستگیری امامی در سال ۱۳۹۵ گفت: «آقای امامی به همراه همسر آقای غندالی (مدیر عامل بازداشتشده صندوق) بهعنوان تهیهکنندگان سریال شهرزاد به صندوق ذخیره فرهنگیان مقروض بودند.»
آقای حسین مقصودی چند ماه قبلتر در گفتوگو با یک پایگاه خبری محلی، از بازداشت همسر و فرزند غندالی خبر داده بود.
شهرزاد؛ پنجرهای رو به افشای ورود پولهای مشکوک به سینما
اگر چه هادی رضوی در مصاحبهای با رد پولشویی با سرمایهگذاری در سریال شهرزاد گفته بود که این رقمها در حد پولشویی نیست اما با بررسی فهرست فیلمهایی که در چند سال گذشته با سرمایه محمد امامی و هادی رضوی ساخته شدند، میتوان از نقش پولهای آلوده در سینمای ایران حرف زد.
فیلمهای «ابد و یک روز»، «مغزهای کوچک زنگزده»، «مصادره»، «بمب؛ یک عاشقانه آرام»، «خوک»، «خوب، بد، جلف» و «میلیونر میامی» و سریالهای «شاهگوش» و «شهرزاد» تعدادی از تولیدات سینمای ایراناند که با سرمایهگذاری متهمان فسادهای اقتصادی ساخته شدهاند.
برخلاف گفتههای حسن فتحی که تاکید کرده بود شهرزاد ارتباطی به اختلاس از صندوق فرهنگیان ندارد، حالا مشخص شده است که در روزهایی که مخاطبان این سریال مشغول تماشای داستان عشقی مثلث شهرزاد و فرهاد و قباد بودند، داستان مهم دیگری در پس سریال در جریان بود که نه تنها اصلا عاشقانه نبود بلکه بوی پول کثیف میداد.