سارا لی ویتسون، مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا سازمان دیده بان حقوق بشر، از تصویب کلیات لایحه‌‌ای در مجلس ایران استقبال کرد که بر اساس آن فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی، تابعیت ایرانی خواهند داشت.

سارا لی ویتسون در صفحه توئیتر خود ضمن اشاره به «سال‌ها مبارزه» برای تصویب چنین لایحه‌ای، از کشورهایی چون اردن، لبنان، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر نیز خواست که دست به اقدامی مشابه بزنند.

به گزارش سایت خبری خانه ملت، در نشست علنی روز یکشنبه ۲۲ اردیبهشت مجلس ایران، رأ‌ی‌گیری بررسی لایحه «اصلاح قانون تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی» برگزار شد و کلیات این لایحه با ۱۸۸ رأی موافق، ۲۰ رأی مخالف و ۳ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۶ نماینده حاضر در جلسه تصویب شد.

پیشتر این لایحه در کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده بود.

چنانچه  جزئیات این لایحه در شورای نگهبان تایید شود، اعطای نهایی تابعیت ایران از طریق مادر ممکن خواهد شد. در اینصورت ماده ۹۷۶ قانون مدنی ایران که «انتقال تابعیت ایرانی را تنها از طریق پدر ممکن می‌‌کند» اصلاح می‌شود.

به گزارش رسانه‌های ایران بیش از ۱۵ سال بود که موضوع تابعیت فرزندان زنان ایرانی دارای همسر خارجی در مجلس مطرح بود.

بر اساس این لایحه، فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی که قبل یا بعد از تصویب این قانون متولد شده یا می‌شوند قبل از ۱۸ سال تمام به درخواست مادر ایرانی به تابعیت ایران درمی‌آیند و فرزندان مذکور در صورت عدم تقاضای مادر می‌توانند پس از رسیدن به سن ۱۸ سال تقاضای تابعیت ایران کنند که در صورت «فقدان شکل امنیتی» (به تشخیص وزارت اطلاعات) به تابعیت ایران پذیرفته می‌شوند.

در این لایحه آمده که «پاسخ به استعلام امنیتی باید ظرف ۳ ماه انجام شده و نیروی انتظامی نسبت به پروانه اقامت برای پدر غیرایرانی مذکور اقدام کند.»

پس از تصویب این لایحه در مجلس، علی ربیعی، وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت که «بیش از ۱۵۰ هزار کودک دارای مادر ایرانی با این مصوبه هویت ایرانی می‌یابند.»

او با تأکید بر این که «به رغم حرف‌های مخالفین، این لایحه سبب امنیت‌افزایی می‌شود و هیچ بار اقتصادی ندارد»، در توئیتر نوشت: «این لایحه شامل زنان ایرانی خارج از کشور نیز خواهد شد و این به نفع ملیت ایران عزیز است.»

دو سال پیش، احمد میدری معاون وقت وزارت رفاه از وجود بیش از ۱۴ هزار زن ایرانی خبر داد که دارای همسر خارجی هستند.

این زنان مجموعا دارای ۴۹ هزار و ۹۶ فرزند بودند که شناسنامه نداشتند. این درحالی بود که تا آن موقع، بر اساس آمار وزارت کشور، تعداد فرزندان زنان ایرانی بدون شناسنامه کمتر از ۷ هزار نفر بود.

اما اکنون محمد جواد فتحی، یک نماینده مجلس ایران از وجود «یک میلیون و ۳۰۰ هزار» فرد بی هویت در ایران خبر داده و گفته است: «این افراد هیچ گونه اسناد هویتی ندارند و حاصل ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی، زنان خارجی با مردان خارجی و یا ارتباط نامشروع هستند.»

او اضافه کرد: «البته وضعیت هویتی فرزندان حاصل از ارتباط نامشروع را قانون تعیین تکلیف کرده و بهزیستی می‌تواند شناسنامه آنها را پیگیری کند اما عمده مشکل در رابطه با فرزندان حاصل از اتباع خارجی و ایرانی است.»