انتخاب رابرت موگابه، رئیس‌جمهوری زیمبابوه، به‌عنوان «سفیر حسن‌نیت» سازمان بهداشت جهانی (WHO) ، ازسوی گروه‌های حقوق‌بشری و سازمان‌های فعال در زمینه‌ی بهداشت جهانی، به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفته است.

به گزارش خبرگزاری رویترز، تدروس ادهانوم قبرسیوس که یک سیاست‌مدار اتیوپیایی و مقام آکادمیک متخصص در حوزه‌ی سلامت عمومی و در حال حاضر، مدیرکل سازمان بهداشت جهانی است، روز چهارشنبه ۲۶ مهرماه، انتصاب موگابه را به‌عنوان سفیر حسن‌نیت، در نشست مقامات و کارشناسان ارشد جهانی در امور بیماری‌های غیرواگیر (NCDs) در اروگوئه اعلام کرد.

موگابه‌ی ۹۳ ساله، خود نیز در آن نشست حضور داشت. این سیاست‌مدار زیمبابوه‌ای، به‌دلیل نابود کردن اقتصاد کشورش و همچنین نقض مکرر حقوق‌بشر در طول دوران ۳۷ساله‌ی رهبری آن کشور در مقام‌ ریاست‌جمهوری و نخست‌وزیری، در غرب به‌شدت مورد انتقاد است.

مدیرکل سازمان بهداشت جهانی، در سخنرانی خود در آن نشست، زیمبابوه را کشوری دانست که «با ایجاد پوشش همگانی سلامت و قراردادن هدف ارتقای سلامت در مرکز سیاست‌های خود، مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی را برای همه‌ی مردم فراهم کرده است» و این عملکرد را مورد ستایش قرار داد.  

تدروس که پیش‌تر وزیر بهداشت و خارجه‌ی اتیوپی بوده و در ماه مه (اردی‌بهشت) گذشته به‌عنوان نخستین مدیرکل آفریقایی سازمان بهداشت جهانی انتخاب شده است، در ادامه‌ی سخنان خود، گفت: "من امروز مفتخرم که اعلام کنم موگابه، رئیس‌جمهوری زیمبابوه، موافقت کرده است تا به‌عنوان سفیر حسن‌نیت در امور بیماری‌های غیرواگیر در آفریقا با ما همکاری کند و همتایان خود را در منطقه تشویق نمایند تا مسأله‌ی بیماری‌های غیرواگیر را در اولویت قرار دهند".

پس از این نشست، بسیاری از دیپلمات‌های غربی حاضر در جلسه‌، از معرفی موگابه به‌عنوان سفیر حسن‌نیت، ابراز تعجب کرده و گفته‌اند که از «ساختار تصمیم‌گیری» پشت پرده‌ی این موضوع، بی‌خبرند.

در پی این انتصاب، بسیاری از سازمان‌های فعال در زمینه‌ی بهداشت جهانی و همچنین فعالان و گروه‌های حقوق‌بشری، از این تصمیم به‌شدت انتقاد کردند.

سازمان «اتحاد برای مقابله با بیماری‌های غیرواگیر» (NCD Alliance)، اعلام کرده است که با توجه به سابقه‌ی طولانی نقض حقوق‌بشر ازسوی موگابه، شنیدن خبر این انتصاب، آن‌ها را «شوک‌زده و عمیقاً نگران» کرده است. این سازمان، ۲۸ گروه فعال در زمینه‌ی بهداشت جهانی را که برای مقابله با بیماری‌های مزمن تلاش می‌کنند، نمایندگی می‌کند.

جرمی فرر (Jeremy Farrar)، یکی از متخصصان برجسته‌ی بهداشت جهانی و مدیر شرکت خیریه‌ی «ولکام تراست» (Wellcome Trust) نیز این تصمیم را «عمیقاً ناامیدکننده و اشتباه» دانست و از تدروس خواست تا شجاعت به‌خرج دهد و این انتصاب را لغو کند. او گفت: "رابرت موگابه، از هرجهتی که فکر کنیم، نمی‌تواند ارزش‌هایی را نمایندگی کند که مورد نظر سازمان بهداشت جهانی‌اند و دکتر تدروس، از زمان رسیدن به مدیرکلی سازمان و درطول سال‌های طولانی پیش از آن، در راستای آن‌ها تلاش کرده است. رهبران شجاع، از گوش دادن، تفکر دوباره و لغو تصمیم‌های بد خود نمی‌ترسند و این، یکی از آن موارد است".

ایان لوین(Iain Levine)، معاون مدیر اجرایی برنامه‌های سازمان «دیده‌بان حقوق‌بشر» هم در حساب توئیتر خود نوشته است: "با توجه به سابقه‌ی نقض حقوق‌بشر موگابه، سفیر حسن‌نیت خواندن او در هر زمینه‌ای، مایه‌ی شرمساری سازمان بهداشت جهانی و دکتر تدروس است".

Given Mugabe's appalling human rights record, calling him a Goodwill Ambassador for anything embarrasses @WHO and @DrTedros https://t.co/fsqDSraWc9

— Iain Levine ‪(@iainlevine)‬ October 20, 2017

هیلل نوئر (Hillel Neuer)، مدیر اجرایی گروه «دیده‌بان سازمان‌ملل» نیز که در ژنو مستقر است، جمعه‌شب (۲۸ مهرماه) در بیانیه‌ای، با اشاره به این‌که سازمان بهداشت‌ جهانی، از سازمان‌های تابع سازمان ملل است، این انتخاب را به‌شدت مورد انتقاد قرار داد. در بیانیه‌‌ی نوئر آمده است: «دولت رابرت موگابه، فعالان حقوق‌بشر را به‌شکلی وحشیانه سرکوب کرده، معارضان دموکراسی‌خواه خود را ازبین برده  و خاک حاصل‌خیز آفریقا و همچنین سیستم سلامت را در آن‌جا نابود کرده است. صادقانه بگویم، این ایده که سازمان ملل‌ متحد، حالا بیاید و در نوعی چرخش، این کشور را به‌عنوان حامی بزرگ سلامت معرفی کند، تهوع‌آور است".   

نوئر در بیانیه‌اش همچنین به این نکته اشاره کرده است که موگابه خودش به‌جای درمان پزشکی در زیمبابوده، در سال جاری، سه‌بار برای این کار، به سنگاپور رفته است.

با وجود این انتقادات، کریستین لیندمایر (Christian Lindmeier)، سخنگوی سازمان بهداشت جهانی، در تلاشی برای توجیه این تصمیم، می‌گوید که مدیرکل آن سازمان، به‌دنبال ایجاد حمایت گسترده از فعالیت‌های سازمان است. او در ایمیلی به خبرنگار رویترز نوشته است: "تدروس دائم از تصمیمش برای ایجاد یک جنبش سراسری برای ارتقای دید رهبران ارشد سیاسی در زمینه‌ی اهمیت‌ به موضوع سلامت سخن می‌گوید".