دیدگاه بلومبرگ: اگر ایران دوباره سراغ برنامه هستهای برود، اسرائیل میتواند حمله کند
ایلان جوناس که پیشتر رئیس دفتر نخستوزیر اسرائیل بود، در دیدگاهی در وبسایت بلومبرگ میگوید که اسرائیل با سود بردن از سلاحهایی نوین و همچنین روابط بهتر با کشورهای حوزه خلیج فارس، در کنار جایگاه دولت آمریکا نسبت به ایران، در جایگاهی قرار گرفته است تا بتواند تاسیسات هستهای تهران را هدف قرار دهد - البته اگر برجام از هم بپاشد و ایران دوباره سراغ برنامه هستهای خود برود.
این متن خلاصهای از این دیدگاه است و نظر مطرح شده، نظر ایران اینترنشنال نیست.
هشداری که دوباره شنیده میشود
جوناس در ابتدای دیدگاهش، یادآور سخنرانی بنیامین نتانیاهو در سال ۲۰۱۲ در مجمع عمومی سازمان ملل میشود. وقتی نخستوزیر اسرائیل، تصویری کاریکاتوری از یک بمب بدست گرفت و گفت: «تنها یک راه صلحآمیز برای منع دسترسی ایران به سلاح اتمی وجود دارد - و آن هم کشیدن یک خط قرمز بدور برنامه هستهای ایران است.»
از دید جوناس، خط قرمز این بود: اگر دنیا دست به عمل نزند، اسرائیل چارهای ندارد به جز اینکه حمله کند.
توافق هستهای با ایران (برجام) جلوی حمله اسرائیل در آن زمان را گرفت، حالا ولی سرنوشت برجام مبهم شده.
شاید اروپا بتواند جلوی تلاش دولت دونالد ترامپ برای فروپاشی کامل برجام را بگیرد. ولی اگر آنها شکست بخورند، ایران همچنان یک سال با ساخت یک سلاح اتمی فاصله دارد.
ولی اسرائیل به نسبت شش سال پیش، در جایگاه بهتری برای هدف قرار دادن تأسیسات هستهای ایران است.
شش سال پیش، در دولت اسرائیل بدبینی وجود داشت که حمله به این تأسیسات، بتواند تخریبی موثر به همراه داشته باشد.
برخلاف برنامههای هستهای سوریه و عراق که با یک حمله نظامی اسرائیل ضربه خوردند، تأسیسات ایران در نقاط مختلف کشور پراکندهاند - آن هم کشوری که در مجموع از فرانسه، آلمان و اسپانیا بزرگتر است و در ۱ هزار مایلی اسرائیل قرار دارد.
در کنار آن، تأسیسات کلیدی ایران هم توسط نیروی هوایی کشور محافظت میشوند و در نقاطی مستحکم قرار گرفتهاند.
برای همین، تحلیلهای نظامی اسرائیل میگفت که یک حمله موثر، نیازمند چند مرتبه حملات هوایی است که شاید چندین روز طول بکشند.
همزمان حزب الله لبنان میتوانست هزارها راکت و موشک به نقاط مختلف اسرائیل شلیک کند.
در آن زمان، اسرائیل فاقد یک سیستم ضد موشک موثر برای سرتاسر این کشور بود.
درنهایت، در کنار رودررویی نظامی اسرائیل با حزب الله، این کشور در صورت حمله به ایران با تنشهای دیپلماتیک بخصوص با دولت باراک اوباما و شورای امنیت سازمان ملل، روبهرو میشد.
جایگاه امروز اسرائیل: رها از نگرانیهای گذشته
امروز اسرائیل هم بهتر میتواند چنین حملهای را اجرا کند و هم عواقب آن را مدیریت کند.
یک دلیل آن، روابط گرمتر اسرائیل با کشورهای حوزه خلیج فارس، بخصوص با عربستان سعودی در چند سال اخیر است که گزینههای تازهای در اختیار نیروهای هوایی اسرائیل قرار میدهد.
حتی احتمال این وجود دارد که کشورهای حوزه خلیج فارس به اسرائیل اجازه استفاده از پایگاههایشان برای حمله به تأسیسات هستهای ایران را بدهند.
در کنار آن، اسرائیل در سالهای اخیر فنآوری نظامیاش را بهبود بخشیده است، میتواند بمبهایش را بهتر و در زمانی کوتاهتر به هدف برساند.
همچنین، اسرائیل ۱۲ جنگنده اف-۳۵ از آمریکا تحویل گرفته که تا ۲۰۲۴، تعدادشان به دو اسکادران کامل خواهد رسید.
البته، ایران در این فاصله به سیستم ضد دفاع اس-۳۰۰ روسیه مجهز شده است، ولی حالا اسرائیل معتقد است که میتواند این سیستم را کنار بزند و حملاتش را کامل کند.
علاوه بر آن، احتمال این وجود دارد که دولت دونالد ترامپ - برخلاف دولت اوباما، بمبهایی را در اختیار اسرائیل قرار بدهد که میتوانند به عمق زمین بروند و پایگاههای زیرزمینی را ویران کنند.
حالا دولت ترامپ میتواند مقابل شورای امنیت در برابر اسرائیل بیاستد و همچنین امکانات کافی برای یک حمله طولانی مدت در اختیار اسرائیل قرار دهد.
با وجود تمامی اینها، هنوز شانس اجرای چنین حملهای توسط اسرائیل کم است.
هم در داخل این کشور و هم در فضای بینالمللی، هنوز موانعی رودرروی اسرائیل قرار دارند ولی حالا نتانیاهو میتواند رهیافتی خشنتر نسبت به تهران داشته باشد، چون میداند به نسبت سال ۲۰۱۲، اگر بخواهد میتواند سریعتر کمپین نظامی بر علیه ایران را ممکن کند.