جسد به‌ دار آویخته‌شده‌ی یک پناهجوی ایرانی، روز دوشنبه ۱۶ مردادماه،  در یک اردوگاه پناهجویان در جزیره‌ی مانوس پاپوآ گینه‌ی نو پیدا شد.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، جسد حامد شمشیری‌پور، که یک پناهجوی ۲۸ ساله ایرانی است درحالی‌که از یک درخت در نزدیکی یک مدرسه‌ی ابتدایی آویزان بود، توسط دانش آموزان پیدا شد. حامد شمشیری‌پور در اردوگاه پناهجویان جزیره ی مانوس نگهداری شده بود تا به تقاضای  پناهجویی او پاسخ داده شود.

سخنگوی وزارت امور مهاجران در استرالیا اعلام کرده بود که دولت این کشور، از یافتن جسد این ایرانی در شهرک Lorengau در این جزیره آگاه شده و تحقیقات خود را در تماس با مسؤولان کمپ نگهداری پناه‌جویان آغاز کرده است.

پلیس محلی گفته بود که هنوز علت مرگ این پناهجوی ایرانی مشخص نیست و نمی‌دانند که آیا او خودکشی کرده، یا در اثر اعمال خشونت کشته شده است؛ اما ساعاتی بعد، گری باکی (Gari Baki)، رئیس پلیس استرالیا اعلام کرد که براساس کالبدشکافی انجام‌شده، مرگ حامد مشکوک به قتل نیست.

حامد شمشیری‌پور، پیش از این نیز اقدام به خودکشی کرده بود.

دولت استرالیا از اعطای پناهندگی به پناهجویانی که از طریق قایق خود را به مرزهای استرالیا می رسانند، خودداری می‌کند و درعوض با دولت‌های  پاپوآ گینه‌ی نو و نائورو توافق کرده است که در ازای پرداخت هزینه‌های آنها، پناهجویان در این دو جزیره اسکان داده شوند.  فعالان حقوق بشر، نگهداری پناهجویان در این اردوگاه‌ها را محکوم کرده‌اند و آن را بی‌رحمانه می‌دانند.

بهروز بوچانی که یک روزنامه‌نگار ایرانی است، در استرالیا اعلام پناهجویی کرده بود و از سال ۲۰۱۳ در اردوگاه مانوس نگهداری شده است. بهروز در یک مکالمه‌ی تلفنی به آسوشیتدپرس گفت که حامد شمشیری‌پور، مدت‌های طولانی از بیماری روانی رنج می‌برده است.  

بوچانی درباره‌ی شمشیری‌پور می‌گوید که رفتارش بسیار متغیر بود و او معمولاً تنها با لباس زیر در خیابان‌های شهر ظاهر می‌شده است. او در ادامه گفت که حامد، به‌همراه ۱۰۰ نفر دیگر از پناهجویان، در نامه‌ای از دولت استرالیا خواسته بودند که در مورد درمان حامد اقدام کنند؛ اما آنهاهیچ پاسخی دریافت نکرده بودند.

 دیوید یاپو،(David Yapu) بازرس و فرمانده کل نیروهای پلیس مانوس، در ایمیلی نوشته است: «حامد شمشیری‌پور، سال گذشته در حالی‌که در بازداشت پلیس بود، اقدام به خودکشی کرد، اما مأموران پلیس موفق به نجات او شدند».

سناتور نیک مک‌کیم (Nick McKim)، سخنگوی حزب سبزها در استرالیا می‌گوید: «دولت استرالیا می‌دانست که این پناهجو از بیماری روانی رنج می‌برد؛ اما به درخواست رسیدگی به درمان او، هیچ اهمیتی نداده بود».

سرنوشت دو هزار پناهجو که در جزیره‌های پاپوآ و نائورو نگهداری می شوند، به‌صورت یک کابوس سیاسی برای دولت استرالیا درآمده است. دولت استرالیا از قبول درخواست پناهجویانی که با استفاده از قایق وارد این کشور می‌شوند، سر باز می زند؛ اما این سیاست استرالیا باعث شده است تا تعداد زیادی از پناهجویان در این جزایر ناپدید شوند. تاکنون چند مورد خودکشی و اقدام به خودکشی نیز در این جزیره‌ها اتفاق افتاده است.

دولت استرالیا موفق شده بود با دولت اوباما برسر اسکان پناهجویان در آمریکا به توافق برسد، اما با روی کار آمدن دونالد ترامپ، همه‌ی امیدهای استرالیا بر باد رفت.

دانیل وب (Daniel Webb)، مدیر بخش حقوقی سازمان حقوق بشر استرالیا گفت: «پناهندگان و پناهجویانی که در اردوگاه نگهداری می‌شوند، در خطر هستند و باید حتماً به‌زودی در استرالیا اسکان داده شوند».

وب به خبرنگاران گفت: «مانند همه‌ی دوهزار  نفر بی‌گناهی که  دولت ما در نائورو و مانوس نگهداری کرده است، این مرد مستحق  یک زندگی خوب ومحترمانه بود: این مرد شایستگی آن را داشت که  یک زندگی جدید، در آزادی و امنیت برای خود درست کند؛ اما دولت ما با بی‌رحمی این حق را از او گرفت. دولت ما انتخاب کرد  تا او را چهار سال در یک جزیره‌ی دورافتاده بازداشت کند؛ و به این ترتیب،  این مرد ابتدا آزادی خود را از دست داد و پس از آن، امیدش را و حالا زندگی خود را از دست داده است. این یک تراژدی محض است».

«سازمان عفو بین‌الملل» خواهان تشکیل یک کمیته‌ی حقیقت‌یاب برای بررسی مرگ این ایرانی پناهجو در جزیره‌ی مانوس (Manos) شده است.

گراهام تام (Graham Thom)، هماهنگ‌کننده‌ی امور عفو بین‌الملل در استرالیا، به شبکه‌ی رادیوی استرالیایی ای‌بی‌سی گفت: «این واقعاً یک مرگ دردناک است. ما هنوز نمی‌دانیم علت مرگ او چه بوده است، اما این هم یک تراژدی غم‌انگیز دیگر در اثر زجرکِشی و فشارهایی است که بر پناهجویان ساکن جزیره‌ی مانوس روا داشته می‌شود».

به گفته‌ی مسؤولان پزشکی قانونی استرالیا، این ششمین مورد مرگ یک پناهجو در جزیره‌ی مانوس از سال ۲۰۱۴ تا امروز است.

این حادثه خشم دیگر پناهجویان و فعالان حقوق پناهجویان را برانگیخته است.