واکنشها به سخنرانیهای ترامپ در سازمان ملل
با وجود بحثهای داغ زیاد بر سر انتخاب رییس دیوان عالی آمریکا در رسانههای آمریکایی و اختلاف نظر بالا بین دموکراتها و جمهوریخواهها، سخنرانی دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا، در شورای امنیت سازمان ملل و سیاست او درقبال ایران، نظر بسیاری از تحلیلگران مسائل بینالملل و ناظران را جلب کرده است.
ترامپ در سخنرانی خود در روز آغازین اجلاس مجمععمومی در روز سهشنبه سوم مهرماه و همچنین در سخنرانی شورای امنیت در روز چهارشنبه، با لحنی تند از ایران صحبت کرد، از خروج آمریکا از توافق هستهای دفاع کرد، و از دنیا خواست با تحریمهای دولتش علیه ایران همراه شود. البته این درخواست با تهدید به عواقب سنگین برای کسانی عنوان شد که از تحریمها تخلف کنند.
مارتین ایندیک، دیپلمات برجسته و تحلیلگر مسائل خاورمیانه از موسسه بروکینگز که برای دو دوره سفیر آمریکا در اسرائیل بوده است و بهخاطر طرح «بازداری دوجانبه» از ایران و عراق در زمان حمله آمریکا به عراق شهرت دارد، در حساب توئیتر خود نوشت: «آیا دنیا از ترامپ خسته شده است؟ تام رایت میگوید همه چیز به شکست خواهد انجامید. امیدوارم درست گفته باشد.»
ایندیک همراهبا این توییت، مقالهای در مجله آتلانتیک از رایت درمورد سیاست خارجی ترامپ را بازنشر کرده است که در آن از رفتار ترامپ در عرصه بینالملل بهشدت انتقاد میکند و مینویسد که اگر آمریکا شانس بیاورد، درنهایت «کار با گریه و زاری تمام خواهد شد، نه با یک انفجار».
استفان والت، متفکر بزرگ روابط بینالملل که به اصول نئورئالیسم در سیاست خارجی معتقد است و از نظریهپردازان برجسته این تئوری در روابط بینالملل است نیز، در توییتر به سخنرانیهای ترامپ و سیاست او در قبال ایران واکنش نشان داده و نوشته است: «۱-کرهشمالی سلاح هستهای دارد و ترامپ تملق کیم را میگوید. ۲-ایران هیچ سلاح هستهای ندارد، ذخیره (هستهای) خود را کاهش داده، سانتریفیوژهای خود را ازکار انداخته، تهدید به تغییر حکومت میشود. سوال: فکر میکنیم برخی ایرانیها (و تعداد کمی از دولتها) چه درسی از این الگو میگیرند؟»
روزنامه وال استریت ژورنال در توییتر، با نوشتن اینکه «اعضای شورای امنیت سازمانملل بهصورت یکپارچه از توافق هستهای ایران حمایت میکنند، همان توافقی که آمریکا در تیرماه از آن خارج شد»، مقالهای درمورد سخنرانی ترامپ در شورای امنیت منتشر کرده است که از مخالفت اعضای شورای امنیت با تایید سیاست او در خروج از توافق هستهای ایران مینویسد.
ریچارد گولدبرگ، از کارشناسان موسسه «بنیاد دفاع از دموکراسیها» که موافق سیاست کنونی دولت ترامپ درقبال ایران است و مقالههای تند زیادی درمورد ایران منتشر کرده است، در مقالهای در روزنامه نیویورکپست به همراهینکردن اروپاییها با ترامپ در موضوع ایران اشاره کرده و نوشته است که اگر ترامپ میخواهد روحانی را مجبور کند که به میز مذاکره بیاید، باید دسترسی بانکهای ایران به سیستم سوئیفت (SWIFT) را سریعا قطع کند. گولدبرگ نوشته است که اگر ترامپ دسترسی بانکهای ایرانی به سیستم سوئیفت را قطع نکند، احتمال موفقیت اروپاییها در دور زدن تحریمها بسیار بالاتر خواهد بود.
پال پیلر که بهخاطر ۲۸ سال کار در سازمان سیا شهرت دارد و استاد دانشگاه جرجتاون است، در مقالهای که در سایت منافع ملی منتشر شده است، با انتقاد از سیاست دولت ترامپ درقبال ایران، مینویسد که این رویکرد منجربه ضربه خوردن به کل فعالیتهای ضدتروریسم در آمریکا خواهد شد. پیلر با اشاره به تبلیغات زمان حمله آمریکا به صدام حسین و موضوع سلاحهای کشتار جمعی مینویسد: «دولت ترامپ بههمان شکل، درحال سوءاستفاده از موضوع تروریسم است و بهجای اینکه تصویری دقیق از تروریسم بینالملل امروز و جاهاییکه جان آمریکاییها با بیشترین خطر روبروست ارائه دهد، سعی دارد تا میتواند، علیه ایران نفرت ایجاد کند.» پیلر همچنین مینویسد ایران کارهای بد زیادی کرده که شایسته نقد و برخورد باشد، اما استفاده از عنوان «حامی اصلی تروریسم در دنیا» که هربار از زبان مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا شنیده میشود، باعث میشود که توجه از خطرهای اصلی تروریسم که امروز نیز فعالاند، ربوده شود.
صحبتهای امانوئل مکرون، رییس جمهوری فرانسه در شورای امنیت نیز در بسیاری از رسانهها، بهعنوان مخالفت با سیاست ترامپ درقبال ایران بازتاب داده شده است. مکرون که در بیانیه خود در روز چهارشنبه از توافق هستهای ایران حمایت کرد، گفته بود که رسیدگی به رفتار مخرب ایران در منطقه و همچنین بحث برنامه موشکهای بالستیک ایران باید در چارچوبی جداگانه و در ادامه راه توافق هستهای انجام شود.
دویچهوله درباره جلسه شورای امنیت نوشت که مکرون از این جلسه برای مخالفت با سیاست ملیگرایی ویژه ترامپ استفاده کرد. دویچهوله مینویسد مکرون درعین انتقاد از «طرح خونریزی» ایران در یمن و سوریه، به پیگیری راه مذاکره و همکاریهای چندجانبه تاکید کرده است.
دنیل درنزر، استاد مدرسه حقوق و دیپلماسی فلچر در دانشگاه تافتز نیز در روزنامه واشنگتن پست، به خنده حاضران در سخنرانی روز سهشنبه ترامپ اشاره کرده و نوشته است که دنیا به ترامپ میخندد. او معتقد است که ترامپ توانایی معامله با دنیا را نداشته است و بههمین دلیل، جهانیان نه به او احترام میگذارد، نه از او میترسند و نه درکل از او خوششان میآید.
اما نظر نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل، درمورد خنده حاضران در سازمانملل، کاملا متفاوت است. او در برنامه مورد علاقه ترامپ به نام «فاکس و دوستان» که در شبکه فاکس نیوز پخش میشود، حضور پیدا کرد و گفت که رسانهها تلاش دارند این خنده را نوعی بیاحترامی به ترامپ عنوان کنند، اما این خنده از روی احترام بود. هیلی گفت دنیا عاشق این است که میبیند ترامپ صداقت دارد، چه درمورد آنها خوب بگوید و چه بد.