گفتوگوی بایدن و اردوغان در بروکسل: دیداری برای ترمیم روابط آمریکا و ترکیه
جو بایدن روز دوشنبه برای نخستینبار از زمان تصدی ریاست جمهوری آمریکا، با رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه در حاشیه نشست سران ناتو در بروکسل دیدار کرد.
رییس جمهوری آمریکا پس از این دیدار به خبرنگاران گفت که نشست آنها، نشستی پر بار بوده است و روی مسائلی گوناگون صحبت کردهاند. بایدن از گفتوگوهای صورت گرفته با اردوغان ابراز خرسندی کرد و آن را یک پیشرفت واقعی خواند.
رییس جمهوری ترکیه نیز پس از این دیدار گفت: «مشکلی با آمریکا وجود ندارد که ما نتوانیم آن را حل کنیم.»
اردوغان گفت که همزمان با مطرح کردن مسائل گوناگون، به بایدن پیشنهاد داده است که ترکیه بتواند همراه با پاکستان و مجارستان، امنیت فرودگاه کابل را تامین کند، اما در این مسیر، آنها به پشتیبانی تسلیحاتی، سیاسی و اقتصادی آمریکا نیاز دارند.
گروهی از کارشناسان معتقدند با وجود تنشهای موجود در گذشته روابط آمریکا و ترکیه، هر دو کشور نیاز مبرم به همکاری بیشتر با یکدیگر دارند.
ایلحان اوزگل، تحلیلگر و رییس سابق دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آنکارا میگوید: «اردوغان در بخشهای گوناگون اقتصادی و سیاسی، به خصوص در سیاست خارجی خود دچار مشکل است و به شدت به حمایت آمریکا نیاز دارد.»
او معتقد است که آمریکا نیز در زمان خروج نیروهای نظامی این کشور از افغانستان، نیازمند کمک سربازان ترکیه برای حفظ امنیت در افغانستان است.
روابط ترکیه و ایالات متحده در سالهای اخیر، روابط پر تنشی بوده است. آمریکا، بارها ترکیه را به دلیل نقض حقوق بشر و عملکرد این کشور در منازعات خاورمیانه مورد انتقاد قرار داده بود.
دو سال پیش نیز دولت آمریکا، ترکیه را به دلیل خرید سامانه دفاع موشکی «اس ۴۰۰» از روسیه تحریم کرد اما مقامات ترکیه اعلام کردند با وجود تحریم آمریکا، این کشور از اقدام خود صرف نظر نخواهد کرد.
در آخرین نمونه در ماه آوریل، کاخ سفید در یکصدوششمین سالگرد کشتار ارامنه در امپراتوری عثمانی، با «نسلکشی» قلمداد کردن آن واقعه، خشم مقامات ترکیه را برانگیخت.
در واکنش به این اقدام، مولود چاووشاغلو وزیر خارجه ترکیه که پیش از انتشار بیانیه کاخ سفید، آن را تهدیدی برای روابط دو کشور خواند و در صفحه تویترش نوشت: «فرصتطلبی سیاسی، خیانتی بزرگ به صلح و عدالت است. ما این اظهارات را که برآمده از پوپولیسم صرف است، شدیدا رد میکنیم.»
در مقابل واشینگتن اعلام کرد که به رسمیت شناختن نسلکشی ارامنه به معنای متهم کردن دیگران نیست و تنها میخواهد مطمئن شود که چنین رخدادی هرگز تکرار نخواهد شد. رییس جمهوری آمریکا تمایل به همکاری با ترکیه را دارد و از اردوغان برای دیدار در نشست ناتو دعوت میکند.