پنج نوآوری بهجامانده از جنگ جهانی اول
جنگ جهانی اول حدود چهار سال بهطول انجامید و درجریان آن، بیشاز ۱۶ میلیون انسان در سراسر جهان کشته شدند. اما جنگ در کنار همه جنبههایش، بهعنوان نوعی رقابت، فرصتی برای نوآوری نیز پدید میآورد؛ نوآوریهایی که گاه وحشتناک و کشنده ظاهر میشوند.
جنگ جهانی اول «جنگی برای پایان همه جنگها» لقب گرفته بود و نوآوریهای بهکارگرفتهشده در آن، شامل هر دو حوزه سختافزار و نرمافزار میشد. استفاده از آلومینیوم، هواپیما، مسلسل، تانک و زیردریایی، ازجمله مواردی بود که در این جنگ، گسترش یافت.
ازطرفی، توسعه برخی زیرساختها نیز اجازه داد تا جنگ در مقیاس وسیعی ادامه پیدا کند. ازجمله این زیرساختها میتوان به خط مونتاژ برای تولید مهمات و نیز آموزش و حرکت میلیونها نفر پرسنل نظامی و پشتیبانی، پیشرفتهای پزشکی و خطوط ارتباطی اشاره کرد.
نوآوریهای جنگ جهانی اول، زندگی عدهای را بهبود بخشید و ازسویی دیگر، برای عدهای درد و وحشت به ارمغان آورد. در ادامه، پنج نوآوری بهجامانده از اولین جنگ جهانی، بهطور خلاصه معرفی شده است.
اسلحهها
مسلسلها عامل اصلی در تعیین نتیجه جنگ محسوب میشدند. گرچه پیشاز سال ۱۹۱۴ هم انواعی از مسلسلها مورد استفاده قرار گرفته بود، اما وقوع جنگ باعث تولید نمونههای پیشرفته و توسعهیافته از مسلسل شد.
تفاوت بین یک اسحله سبک و یک اسلحه سنگین، فارغاز وزن و شعاع تحت پوشش، به شیوه استفاده و محل قرارگیری آن نیز ارتباط داشت.
مسلسلهای خودکاری مانند Mitrailleur فرانسوی مدل ۱۹۱۵ یا Chauchat، میبایست در زمان حمله، بهدست پیادهنظام حمل میشد. با توجه به این موضوع، طراحی و تولید یک اسلحه سبک خودکار کاملا ضروری بهنظر میرسید.
تفنگ اتوماتیک «برونینگ» مدل ۱۹۱۸، سلاحی متحرک و سریع برای حمله به پیادهنظام بود که همه نیازها و ویژگیهای لازم در آن زمان را فراهم میکرد؛ سلاحی با طراحی آمریکایی و وزنی حدود ۸ کیلوگرم که هرچند کار با آن چندان راحت نبود، اما درکل خوب عمل میکرد. تا تاریخ ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸، بیشاز ۵۲هزار نفر در جنگ، از این سلاح استفاده میکردند.
نارنجک
در جنگ جهانی اول، به نارنجک «بمب دستی» نیز میگفتند. فلسفه کلی برای استفاده از نارنجک، کشتن دشمن در زیر زمین یا پشت موانع بود.
اولین تاریخ استفاده از نارنجک مشخص نیست. افسانهها میگویند اولین نارنجک استفادهشده، جعبه کوچکی از مارهای زنده بود که جنگجویان باستان به اردوگاه دشمن انداختند، اما اولین استفاده از واژه «نارنجک»، به سال ۱۵۳۶ میلادی در زمان محاصره «آرل» در جنوب فرانسه مربوط میشود.
تغییر تاکتیکها در جنگ جهانی اول باعث شد تا فناوری تولید نارنجک با توجه به نیاز روز، پیشرفتی اساسی داشته باشد.
درمان پزشکی
در جنگ جهانی اول لوازم پزشکی مورد نیاز، همواره به خط مقدم ارسال میشد. جعبههای کمکهای اولیه همراه با بانداژ و بستههای ید، نخ بخیه و مورفین بهطور جهانی توزیع میشد تا بلافاصله به افراد آسیبدیده رسیدگی شود؛ از سگها برای مکانیابی و کمک به زخمیها استفاده میشد؛ آمبولانسها برای انتقال مجروحان به پشت خطهای مقدم کمک میکردند و برای اولینبار، زنان بخش بزرگی از تیمهای پزشکی و جراحی را بهعنوان پرستار، پزشک، متخصص بیهوشی و راننده آمبولانس تشکیل داده بودند.
استفاده از راهکارهای جایگزین
استفاده از راهکارهای جایگزین در زمان جنگ آلمان فراگیر شد. به عنوان مثال:
-
تکه تکه کردن روزنامهها و ترکیب و بافتن آنها بهعنوان پارچه
-
تولید الکل از گل و علف برای استفاده در مهمات
-
استخراج گوگرد از سنگ گچ
-
استفاده از شکر بهجای چربی برای تولید گلیسیرین
-
جایگزینی کافور طبیعی با کافور مصنوعی وارداتی
نمایشگاهی در آلمان با نمونههایی از این محصولات برگزار شد که نشان میداد برخی از آنها به اندازه همان نمونه اصلی خوب و مناسب بود؛ مثلا استفاده از میوه درخت بلوط بهعنوان قهوه، برگهای آلو برای چای یا حتی آرد سیبزمینی (و گاهی خاکاره) به جای گندم. در آن زمان از روزنامههای بازیافتشده برای تولید پتوی سربازان نیز استفاده میشد. از طرف دیگر، بهدلیل کمبود مواد اولیه در بازه جنگ، اگر کسی در آن زمان تصمیم به خرید کت و شلوار میگرفت، ابتدا باید مجوز دریافت میکرد یا اگر شخصی قصد خرید کفش داشت، ابتدا باید ثابت میکرد که واقعا به آن نیاز دارد.
جنگندههای هوایی
با وجود اینکه از هواپیماها سالها پیش از آغاز جنگ جهانی اول استفاده میشد، اما آغاز جنگ باعث شد استفاده از آنها بهسرعت فراگیر شود. نیروهای زمینی کشف کرده بودند که هواپیماهای قدیمی دربرابر آتش مسلسلها آسیبپذیرند، بنابراین هر دو طرف جنگ بلافاصله نمونههای خاصی از هواپیماها را طراحی کردند که کار آنها بهعنوان «دیدهبان» یا هواپیمای جنگنده، کور کردن دشمن ازطریق نابودسازی هواپیماهای شناسایی آن بود.
در عین اینکه درگیریهای هوایی در طول جنگ، توجه مردم را به خود جلب کرده بود، صنعت هوایی در آن زمان نقش بسیار گستردهتری را در این جنگ برعهده گرفت. مهمترین کاربرد هواپیماها، شناسایی حرکات و پیشروی نیروهای دشمن بود و این شناسایی هوایی، به آتش توپخانههای زمینی جهت میداد.
هواپیماهای بمبافکن نیز نقش مهمی در نابودسازی خطوط مقدم دشمن داشتند و بمباران استراتژیک یک راهکار ساده داشت: بهجای ارسال یک هواپیما برای بمباران توپخانه در خط مقدم، میشد آنرا به طرف کارخانه تولید توپ و گلوله دشمن فرستاد و بههمین سادگی، جلوی ارسال مهمات به خط مقدم را گرفت.