شکنجه زندانیان پاسخی به حداقل نیازها
سپیده قلیان، فعال مدنی و رسانهای، در توییتهایی، از وضعیت سخت زنان زندانی در زندان سپیدار اهواز خبر داده و از اقدامهای سختگیرانه و غیرقانونی مسئولان زندان سخن گفته است.
به گفته او، «سیاهی و کابوسی که چون مربوط به زنان است، چون مربوط به زنان زندانی است، چون مربوط به زنان زندانی شهرستانی است، بیرون از دیوارهای سپیدار جایی دیده و شنیده نمیشود... شنیده نمیشود که اینجا سپیدار است…»
سپیده قلیان پیشتر در شهریورماه، در دادگاه انقلاب به ۱۸ سال حبس محکوم شد که ۷ سال آن قابل اجرا بود و این حکم در دادگاه تجدیدنظر به ۵ سال کاهش یافت.
قلیان پیشتر در گزارشی، به وضعیت زنان زندانی اهل سنت در زندان اهواز پرداخته بود. او دلیل بازداشت تعدادی از زنان زندانی در زندان سپیدار اهواز را «اتهاماتی که به بستگان و یا همسرانشان نسبت داده میشود» عنوان کرد. قلیان از زنی به نام زهرا حسینی ۲۴ ساله نام برد که از آبان ۹۷ در بازداشت موقت بود و تنها اتهام زهرا حسینی، اتهام همکاری همسرش با گروه حکومت اسلامی موسوم به «داعش» است. به گفته قلیان، برای گرفتن اعتراف از زنان محبوس در این زندان، آنها را «شکنجه» کردهاند.
این فعال مدنی، بار دیگر به جزییات وضعیت بندهای زندان زنان اهواز پرداخته و از خفقان و نبود حداقل آزادیها و حقوق زندانیها گفته است. او محدودیتها را گسترده میداند و اقدام به خودکشی زنان زندانی سپیدار اهواز را نتیجه همین محدودیتها توصیف کرده است.
دربارهی #زندان_سپیدار_اهواز :
اینجا رقص ممنوع است. دست همدیگر را گرفتن ممنوع است. لباس تنگ، آستین کوتاه، پیراهن کوتاه تا کمر ممنوع است.
سمیه هفتهی گذشته با آهنگ برنامه ترانه باران رقصید. رییس اندرزگاه توبیخ و روانهی قرنطینهاش کرد. سمیه در قرنطینه خودکشی کرد./۱— sepideqoliyan (@sepideqoliyan) December 21, 2019
به گفته قلیان، زمانی که خودش در سپیدار اهواز زندانی بود، سمیه، یکی از زندانیان، فقط بهدلیل رقصیدن با آهنگ برنامه «ترانه باران»، رییس اندرزگاه توبیخش کرد و به قرنطینه منتقل شد. او همانجا اقدام به خودکشی کرد و اگر زندانیان دیگر «دو دقیقه دیرتر» متوجه خودکشی او میشدند، سمیه جان خود را از دست داده بود.
به گفته سپیده قلیان، رقصیدن، دست همدیگر را گرفتن، لباس تنگ، آستین کوتاه، پیراهن کوتاه تا کمر و مانتو در زندان زنان اهواز ممنوع است. ممنوعیتهای زندان با فعالیتهای اجباری همچون نماز، کار و پوشش لباس سیاه و چادر سفید همراه است.
هرچند بزرگترین میدان نفتی ایران در استان خوزستان، در محدوده شهر اهواز، قرار دارد و توان استخراج بیش از ۱۳ میلیون متر مکعب را داراست و حجم ذخیره درجای نفت خام این میدان نفتی بیش از ۶۵ میلیارد بشکه برآورد میشود، این منطقه همچون شهرهای همجوار یکی از مناطق محروم کشور قلمداد میشود. نبود آب آشامیدنی و معضلات شهری نه تنها گریبان مردم شهر را بلکه چند برابر بیشتر گریبان زندانیان زندان سپیدار اهواز را گرفته است.
به گفته این فعال رسانهای، «آب قطع است» و «فاضلاب بالا آمده است». به دلیل همین مشکلات، این زندانیان حمام ندارند و سرویس بهداشتی مناسبی وجود ندارد. محدودیتها در این زندان نه بهدلیل وضعیت حداقلی امکانات، بلکه بهعنوان تنبیه به زندانیان تحمیل میشود. به گفته قلیان، زمانی که مریم حمادی، یکی از مادران زندانی در آن بند، قصد نظافت ماریا، دخترش، را داشت با توبیخ مسئولان زندان مواجه شد، چرا که مریم حمادی میخواست با آب «فلاسک» فرزندش را حمام کند. در ۱۰ بند زندان زنان اهواز، مادران زندانی و کودکان خردسالشان مشاهده میشوند که وضعیتی مشابه مریم حمادی و ماریا دارند.
محدودیت تماس و فرصت گفتوگوی تلفنی از دیگر معضلات دستکم ۲۵۰ زن زندانی است که آنان را از دنیای خارج دور نگه میدارد. وجود سه باجه تلفن فقط بهمدت ۱۰ دقیقه در روز، برای ۱۰ بند زندان برابری میکند با روزانه دو ساعت انتظار در صف نوبت برای ۱۰ دقیقه گفتوگوی مختصر و این ۱۰ دقیقه نیز فقط به کسانی اختصاص پیدا میکند که در زندان کار کنند، کار در کارگاهی که زندانیان را «صبح تا شب» مشغول میکند و دست آخر دستمزدشان « ۱۰۰ هزار تومان» در ماه است.
زندانیان این زندان اگر برخلاف مقررات غیرقانونی زندانبانها عمل کنند، دچار مشکل خواهند شد. به گفته قلیان، «مادر حدیث بهخاطر اینکه شلوارش تنگ بود، کارت تلفنش گرفته شد» و او برای دریافت مجدد کارت تلفن «خودزنی کرد».
فشار زندانبانها یک سوی ماجرا و تنش میان زندانیان فشاری دیگر بر زندانیان سیاسی و عقیدتی است. پس از انتشار «مستند اعتراف اجباری زنان عرب از صداوسیما»، که در مورد متهمان تیراندازی در مانور نیروهای مسلح در اهواز بود، زندانیان عادی سکینه، یکی از زندانیان مرتبط با این مستند، را به باد «کتک» گرفتند. دیگر متهمان پرونده تیراندازی در اهواز نیز جرات نکردند رخ نشان دهند و مدتها در بند خود پنهان ماندند تا از گزند حمله زندانیان در امان بمانند.
پیشتر، احمد حیدری ۲۸ ساله و عدنان سواری ۳۴ ساله، از بازداشتشدگان حوادث اهواز در آبان ۹۷، بهطرز مشکوکی کشته شدند. وزارت اطلاعات در جریان این حادثه ۲۲ نفر را بازداشت و زندانی کرد.
برخورد زندانبانها با زندانیان چه در زمان ملاقات و چه در بند خشونتآمیز است. پرسنل زندان همواره «زندانیان را کتک میزنند» و پس از کتککاری و تحقیر، آنان را با «پابند» زنجیر میکنند. پس از هر تنش، زندانی از حداقل حقوق، همچون تلفن کردن و دسترسی به آب، محروم میشود.
به گفته تعداد زیادی از زندانیان، خوردن غذای زندان به مشکلات جسمی از جمله معده درد میانجامد و آنان را دچار بیماری میکند.
استانداردها و شرایط زندانها در ایران بر اساس قوانین و مقررات سازمان زندانها مشخص شده است. قانون سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور مصوب سال ۶۴ است و در سال ۸۴ بازنگری شد و تغییر کرد. بر اساس این قوانین، زندانها باید از نظر فضای زندگی، بهداشتی، امنیتی و فضای آموزشی در شرایط مناسبی باشد، در حالی که این قوانین به هیچ شکلی در زندان زنان سپیدار اهواز رعایت نشده است.