دومین قسمت از محبوب‌ترین فیلم‌ انیمیشن سال‌های اخیر با تکنیک «استاپ موشن» یعنی «شاون گوسفند» به‌تازگی در سینماهای اروپا و آمریکا اکران شده است. این بار اما شاون به فضا رفته است، جایی که صدای بع‌بع‌ش را کسی نخواهد شنید.

شاون گوسفند در ایران به «بره ناقلا» معروف است. در قسمت دوم این فیلم انیمیشن به‌نام «شاون گوسفند: فارماگدون»، بره ناقلا با یک بیگانه فضایی گمشده رودررو می شود. شاون گوسفند محصول استودیوی آردمن است که دفتر اصلی‌اش در شهر بریستول بریتانیا است. این استودیو مجموعه‌ای متنوع از فیلم‌ها و سریال‌ها با شخصیت‌های خمیری محبوب را تولید کرده. از جمله تولیدات استودیوی آردمن را می‌توان فیلم «فرار مرغی» محصول سال ۲۰۰۰، فیلم‌ها و سریال‌های «والاس و گرومیت» و فیلم «انسان اولیه» محصول ۲۰۰۶ نام برد. با توجه به روند بسیار کند و زمان‌بر تولید فیلم‌های استاپ موشن، استودیوی مستقل آردمن توانسته تولیداتی بسیار باکیفیت را در این چند سال تولید کند.

استاپ موشن چیست؟

استاپ موشن یکی از قدیمی‌ترین تکنیک‌های ساخت انیمیشن است که در آن به‌جای نقاشی‌های پیاپی از اشیای سه‌بعدی استفاده می‌شود. در این تکنیک همچنین از عروسک‌هایی با مفاصل متحرک یا عروسک‌های خمیری استفاده می‌شود. از نمونه‌های معروف عروسک‌های متحرک می‌توان به فیلم‌های «کابوس قبل از کریسمس» و «عروس مرده» ساخته تیم برتون و یا انیمیشن بسیار معروف «پت و مت» اشاره کرد. اما از مجموعه عروسک‌های خمیری شاید بهترین نمونه‌ها را بتوان در همین مجموعه آثار استودیوی آردمن پیدا کرد. در تکنیک استاپ موشن از هر حالت عروسک‌ها عکاسی می‌شود و توالی این عکس‌ها حس حرکت را القا می‌کند. برای ساخت هر یک ثانیه نیاز به ۲۴ فریم عکاسی شده است. این پروسه زمان‌بر باعث شده تا امروزه استودیوهای بسیار کمی دست به تولید استاپ موشن بزنند و شرکت‌های فیلم‌سازی به تکنیک‌های مدرن‌تری مثل انیمیشن‌های کامپیوتری سه بعدی رو بیاورند.

محبوب‌ترین گوسفند دنیا

شاون گوسفند احتمالا معروف‌ترین گوسفند دنیاست. سال ۲۰۰۷ بود که اولین مجموعه انیمیشن شاون گوسفند در بریتانیا روی آنتن تلویزیون رفت و به‌سرعت محبوب شد. بسیاری از تلویزیون‌های جهان این انیمیشن را پخش کردند تا این‌که براساس شخصیت‌های این سریال، در سال ۲۰۱۵ اولین فیلم شاون ساخته شد. فیلم علاوه بر موفقیت در گیشه نظر منتقدان را هم جلب کرد و حتی نامزد اسکار بهترین انیمیشن سال هم شد.

آن چیزی که داستان‌های کودکانه شاون را حتی برای مخاطب بزرگسال جذاب می‌کند اتفاقات عجیب و خارق‌العاده‌ای است که در فضایی کاملا واقع‌نما اتفاق میفتد و داستان را در عین فانتزی بودن باورپذیر می‌کند. در فیلم بره ناقلا، شاون که در مزرعه زندگی می‌کند به‌طور مرتب مشغول فریفتن کشاورز و سگ ‌مزرعه است که مسئولیت گله‌داری را به عهده دارد. شاون یا سوار تراکتور می‌شود و مزرعه را به‌هم می‌ریزد، یا گله را برای بازی می‌شوراند. او دایما خرابکاری می‌کند و نظم مزرعه را به‌نفع گوسفندها یا برای بازیگوشی به‌هم می‌ریزد. این‌بار اما در فیلم فارماگدون داستان دیگری انتظار او را می‌کشد؛ با فرود آمدن یک سفینه فضایی بر روی زمین، شاون با بیگانه‌ای به نام «لولا» آشنا می‌شود که چیزی در مورد زندگی بر روی زمین نمی‌داند و در حال کشف کردن آن‌چیزی است که بر روی این کره خاکی وجود دارد. لولا خیلی زود تحت تعقیب یک سازمان مخفی قرار می‌گیرد. در این میان شاون به همراه دوستانش تلاش می‌کنند که لولا را به سرزمین خودش بازگردانند و داستان‌های دیگری را رقم می‌زنند.

چند سالی است که محبوبیت بره ناقلا از دیگر تولیدات شرکت آردمن پیشی گرفته است. پیش از این سری والاس و گرومیت که داستان یک مزرعه‌دار و سگش را روایت می‌کرد محبوبیت زیادی داشت. هرچند شاید خیلی از مخاطب‌ها آن‌چنان غرق داستان‌های بانمک و سادگی شخصیت‌ها بشوند که برای‌شان تفاوت چندانی بین گرومیت و شاون نباشد.

کارگردانی و ساخت عروسک

ویل بچر (Will Becher) و ریچارد فلان (Richard Phelan) کارگردانی فارماگدون را به عهده داشته‌اند. این فیلم مثل باقی تولیدات آردمن با دکوری بسیار دقیق ساخته شده است. فیلم پر از جزییات است. تمام ساختمان‌های شهر، سوپر مارکت، خیابان‌ها و حتی فضای خارج از جو با جزییات دقیق ساخته شده‌اند. شخصیت‌های خمیری به خوبی طراحی شده‌اند و حتی کلمات را به خوبی ادا می‌کنند. فرم چهره و حرکات آن‌ها کاملا بیانگر آن چیزی است که می‌خواهند بگویند. علاوه بر این‌ها، طراحی دقیق نور و ظرافت هر صحنه را به‌خوبی می‌شود دید. در تولید این فیلم همچنین ریچارد وابر، طراح انیمیشن و سازنده عروسک‌های خمیری با این استودیو همکاری داشته است. وابر از شخصیت‌های محبوب اینستاگرام است و دنبال‌کننده‌های زیادی هم در ایران دارد. عروسک‌های او آن‌قدر پرطرفدارند که حتی به استیکرهای تلگرام نیز راه یافته‌اند.  

تولیدات آردمن به دلیل خلاقیت و استفاده از عروسک‌های خمیری با ظاهری ساده طرفداران زیادی در جهان پیدا کرده است. طرفداران این فیلم‌ها همه رده‌های سنی و همه‌کشورها را در بر می‌گیرند. ظاهرا فرقی نمی‌کند اهل کجا باشید، می‌توانید با شخصیت‌های ساده خمیری این شرکت لحظات شادی را تجربه کنید.