در ایران، پرفروش شدن کتابی که نویسنده‌اش با یک نویسنده معروف دیگر تشابه اسمی دارد، واکنش‌هایی را برانگیخته است.

کتاب «از سه‌راه آذری تا منهتن» نوشته رضا قاسمی، که دو ماه پیش همزمان با برگزاری نمایشگاه کتاب تهران منتشر شد، اکنون به چاپ ششم رسیده است.

خبرگزاری کتاب ایران، ایبنا، از واکنش بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی نوشته که نویسنده این کتاب را به «سوءاستفاده» از شباهت اسم خود با رضا قاسمی، نویسنده معروف ایرانی ساکن فرانسه متهم کرده‌اند.

این کاربران همچنین معتقدند انتشارات نگاه، ناشر این کتاب، با سکوت در این زمینه موجب دامن زدن به این «شائبه» شده است.

به عنوان نمونه، رضا شکراللهی، نویسنده و منتقد در توییتر نوشت: «هر جور فکر می‌کنم، نمی‌فهمم چطور می‌شه «رضا قاسمی» خونده باشی و دوستش داشته باشی، بعد کتابِ یک رضا قاسمیِ دیگه رو اشتباهی خریده باشی! می‌شه واقعا؟»

بهمن دارالشفایی، مترجم، در پاسخ به این توییت نوشت: «می‌شه. خود من نزدیک بود بخرم. تازه نفهمیدم، به دلیل دیگه‌ای کتاب رو نخریدم. مدتی بعد فهمیدم این رضا قاسمی اون رضا قاسمی نیست. از کجا باید می‌فهمیدم؟»

رضا قاسمی، نویسنده، کارگردان تئاتر و موسیقی‌دان هفتاد ساله‌ای است که پیش‌تر به ویژه با کتاب‌های «همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها» در داخل و خارج از ایران به شهرت رسید. این کتاب برنده یک جایزه ادبی در ایران شد و همچنان تجدید چاپ می‌شود.

رضا قاسمی معروف مدت‌هاست که در شهر پاریس زندگی می‌کند و در سال‌های اخیر کتاب تازه‌ای در ایران منتشر نکرده است.

اما رضا قاسمی، نویسنده ۵۲ ساله کتاب «از سه‌راه آذری تا منهتن»، دارای یک کتاب‌فروشی در استان مرکزی است، که به گفته خودش «سه کتاب دیگر در حوزه جنگ» نوشته‌ است.

او به خبرگزاری کتاب ایران گفت: «پنجاه ‌و دو سال است که نام من رضا قاسمی است» و روی همه کتاب‌هایش «نام رضا قاسمی نوشته شده است».

او با اذعان به این که «این هم‌نامی روی فروش کتاب من تاثیر داشته است»، تاکید کرد که «دوست ندارم از اسم آن رضا قاسمی چیزی گرو گرفته باشم چون خودم را نویسنده خوبی می‌دانم».

نویسنده «از سه‌راه آذری تا منهتن» همچنین گفت که نه او و نه ناشر، پیش از انتشار این کتاب، فکر نمی‌کردند که «چنین اتفاقی برای این کتاب بیافتد».

علیرضا رییس‌دانایی، مدیر انتشارات نگاه، نیز در پاسخ به انتقادها گفت: «در چاپ سوم این کتاب و در صفحه اول آن، عکس این نویسنده را منتشر کردیم که شبهه‌ای ایجاد نشود.»

او همچنین به اختلاف سنی میان این دو «رضا قاسمی» اشاره کرد و گفت که هر کس شناسنامه کتاب را بخواند باز کند «متوجه تفاوت سنی این دو می‌شود».

مدیر انتشارات نگاه به نمونه‌های دیگر تشابه اسمی میان نویسندگان اشاره کرد و گفت: «مگر دو عباس عبدی نداریم؟ یکی که داستان می‌نویسد و دیگری که مقاله‌های سیاسی می‌نویسد!»

رییس‌دانایی با این حال درباره واکنش‌ها به این کتاب گفت: «ما پاسخ آن‌ها را در اطلاعیه‌ای که در سایت نگاه منتشر می‌کنیم».

اما به نظر می‌رسد که عنوان کتاب «از سه‌راه آذری تا منهتن» نیز در به اشتباه انداختن مخاطب تاثیر داشته است. عنوان این کتاب به نوعی به یک سفر یا مهاجرت از ایران به خارج از کشور اشاره دارد که با توجه به سکونت رضا قاسمی معروف در خارج از کشور، احتمال به اشتباه افتادن مخاطب درباره هویت نویسنده بیشتر می‌شود.

این اولین بار نیست که موضوع تشابه اسمی در میان نویسندگان، موجب سردرگمی برخی از خوانندگان شده است.

به غیر از مورد «عباس عبدی» که مدیر انتشارات نگاه به آن اشاره کرد، پیش‌تر وجود دو «ایرج افشار» در حوزه کتاب‌های تاریخی و ایران شناسی موجب گمراهی بسیاری شده بود.

ایرج افشار معروف، پژوهش‌گر فرهنگ و تاریخ ایران و ادبیات فارسی و اهل یزد بود که چند سال پیش درگذشت و ایرج افشار کمتر مشهور که او نیز در زمینه ایران‌شناسی فعال است، سیستانی است. در ویکی‌پدیای ایرج افشار سیستانی تاکید شده که با ایرج افشار یزدی اشتباه نشود.

همچنین چند سال پیش، مجموعه داستانی با نام «من آقام یا الاغ؟!!» نوشته فرزاد حسنی منتشر شد که پرفروش هم بود. پس از انتشار این کتاب، فرزاد حسنی، مجری رادیو و تلویزیون، اعلام کرد که نویسنده این کتاب نیست.

هنوز رضا قاسمی معروف درباره جنجال انتشار کتاب «از سه‌راه آذری تا منهتن» واکنشی نشان نداده است.

رسول آبادیان، روزنامه‌نگار روزنامه اعتماد در این باره نوشت: «به نظر می‌رسد عده‌ای در این میان كاسه داغ‌تر از آش شده‌اند چون نویسنده رمان «همنوایی شبانه...» هم موضوع را كم‌اهمیت‌تر از آن دیده كه به آن ورود كند.»