کودکان دورمانده از تحصیل کجا خانه دارند؟
«احمد میدری معاون رفاه اجتماعی وزارت کار»، از وجود ۱۳۶ هزار کودک جا مانده از تحصیل خبر داد.
به گزارش ایلنا، میدری با اعلام این خبر گفت: « طرح شناسایی کودکان مانده از تحصیل در شهریورماه ۹۵ توسط آموزش و پرورش اجرا شد. پس از مدتی این وزارتخانه اعلام کرد که در حدود ۱۳۶ هزار کودک ازتحصیل بازمانده بودند».
میدری خاطرنشان کرد: «از طریق سامانه یارانهها شماره تماس آنها را به دست آوردیم تا از طریق بهزیستی با آنها تماس حاصل کنیم اما شماره تماسهای ارائه شده از سازمان هدفمندی یارانهها درست نبود بنابراین با هماهنگی صورت گرفته از طریق وزارت ارتباطات شمارههای درست این افراد در اختیارمان قرار گرفت».
اطلاعات ۹۲ هزار و۳۹۳ کودک و سرپرست آنها تکمیل و مشخص شد که ۳۵ هزار و۷۵۹ کودک تحت پوشش نهادهای بهزیستی و کمیته امداد قرار دارند که اسامی این کودکان به سازمانها برای بررسی علل بازماندگی از تحصیل اعلام شد.
به گفتهی معاون رفاه اجتماعی وزارت کار، ۴۹ درصد این کودکان را پسران و ۵۱ درصد را دختران تشکیل میدهند و بیشتر کودکان در محدوده سنی ۱۰ تا ۱۲ سال هستند و سهم بازماندگی از تحصیل در مناطق شهری بیشتر از کودکان روستایی است.
تحقیقات صورت گرفته نشان داد ۳۰ درصد این کودکان به دلیل فقر، ۲۷ درصد به دلیل معلولیت، ۱۴ درصد به خاطر زندگی در خارج از کشور و ۶ درصد به علت دوری از مدرسه از تحصیل در مدارس باز ماندهاند.
بیشترین کودکان دور مانده از تحصیل در استانهای سیستان و بلوچستان، خوزستان، تهران و کرمان زندگی میکنند.
- روزجهانی مبارزه با کار کودک
سازمن بینالمللی کار «۲۲ خرداد ماه » برابر با ۱۲ٰژوئن را روز جهانی مبارزه با کودک کار نامگذاری کرده است.
بر اساس آمار سازمان جهانی کار (ILO)، سالانه ۲۵۰ میلیون کودک ۵ تا ۱۴ ساله در جهان محروم از کودکی میشوند. طبق این آمار ۱۲۰ میلیوننفر از آنها وارد بازار کار شده و مشغول به کار تماموقت هستند. ۶۱ درصد این کودکان در آسیا، ۳۲ درصد در آفریقا و ۷ درصد در آمریکای لاتین زندگی میکنند. قاچاق انسان از راههای عمده وارد کردن این کودکان به بازار است. به جز کارگری بردهوار، روسپیگری و فروش اعضای بدن کودکان، از دیگر سرنوشتهای کودکان قاچاق است.
کنوانسیون بینالمللی حقوق کودک در ۲۰ نوامبر ۱۹۸۹ پیماننامهای را در جهت احقاق حقوق کودکان کار نوشت که مورد پذیرش مجمع عمومی سازمان ملل متحد قرار گرفت. ایران نیزدر اسفند ١٣٧٢ با «قانون اجازه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون حقوق کودک» و با تصویب مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای نگهبان رسماً این کنوانسیون را پذیرفت؛ مشروط بر آن که مفاد آن درهر مورد و هر زمان در تعارض با قوانین داخلی و موازین اسلامی نباشد و در صورت تعارض با موازین اسلامی و قوانین داخلی، از طرف دولت جمهوریاسلامی ایران اجرا نخواهد شد.
از سال ۱۳۷۲تا ۱۳۸۸ نیز وزارت امور خارجه به نمایندگی از دولت امور مربوط به اجرای مفاد کنوانسیون و وظیفه نظارت و تنظیم و ارسال گزارش ادواری آن را بر عهده داشت و از دیماه ۱۳۸۸ با مصوبه دولت، مسئولیت این کنوانسیون به وزارت دادگستری واگذار شد.
- بیش از ۳ میلیون کودک کار در ایران
فاطمه قاسم زاده رئیس هیات مدیره شبکه یاری کودکان کار درخصوص آمار کودکان کار در ایران میگوید: «درحال حاضر ۱۵.۳ میلیون نفر کودک زیر۱۸سال در کشور وجود دارد که ۱۲.۳ میلیون نفر از آنان دانش آموز هستند. اما نشانی از مابقی این کودکان که در حدود ۳ میلیون نفر هستند دردسترس نیست».
بنا به گفتههای این فعال حوزه کودکان کار، ممکن است گفته شود همه این سه میلیون کودک، کار نمیکنند، درست است اما تردیدی نیست که نزدیک به همین رقم کودک کار در کشور وجود دارد.
به گفته این فعال حوزه کودکان، علیرغم اینکه پیماننامه حقوق کودک را در ایران داریم اما این موضوع اجرایی نمیشود. این پژوهشگر اجتماعی با بیان آنکه اجرای مقاوله نامه ۱۸۲ سازمان بینالمللی کار که در خصوص منع کار کودک است بر عهده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است، گفت: «متاسفانه اقدامی برای کنترل این نوع کار کودک انجام نشده و در بسیاری از موارد اعلام میشود که نیروی بازرسی کار کم داریم».
- ۱۰ هزار و ۲۰۰کودک کار در پوشش سازمان های مردم نهاد
سمنها(سازمانهای مردم نهاد) در کل کشور۱۰هزار و ۲۰۰ کودک را پوشش میدهند در حالی که تعداد کودکان کار بسیار بیشتر است.
چندی پیش علی ربیعی وزیر تعاون،کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد: «قرار است از این پس نمایندگان سازمان های مردم نهاد که تجارب ارزشمندی در حوزه آسیب های اجتماعی دارند در تصمیم گیری های سازمان بهزیستی برای حل آسیبهای اجتماعی مشارکت فعال داشته باشند».
- آسیا و اقیانوسیه بیشترین منطقه برای کار کودکان
کودکان کار همه جای دنیا هستند. اما مناطق آسیایی و اقیانوسیه نسبت به سایر مناطق جهان با بیشترین کودکان کار روبرو هستند.
کمتر از ۱۷۱ میلیون نفر از کودکان کار در منطقه آسیا زندگی میکنند، سایر مناطق جهان (به طور تقریب ۷۸میلیون و یا ۹.۳درصد) از کودکان جهان را به خود اختصاص دادهاند.
در آفریقا حدود ۵۹ میلیون کودک کار وجود دارد که بیشترین حوادث برای آنها اتفاق میافتد. سهم آمریکای لاتین از کودکان کار ۱۳میلیون برابر (۸.۸درصد) است و ۹.۲ میلیون نفر (۸.۴درصد) در منطقه خاورمیانه زندگی میکنند.
بخش کشاورزی همواره به عنوان مهمترین بخش اقتصادی بستر کار برای کودکان بود به طوری که ۹۸میلیون نفر(۵۹درصد ) در این بخش کار میکنند.
همچنین۵۴ میلیون کودک در بخش خدمات و ۱۲میلیون نفر در در بخش صنعتی به شکل غیررسمی مشغول به کارهستند.
اگر چه سازمان بینالمللی کار اعلام کرده که تعداد کودکان کار از سال ۲۰۰۰میلادی تاکنون یک سوم کاهش یافته است و از ۲۴۶میلیون نفر به ۱۶۸ میلیون نفر رسیده است اما این آمار همچنان تکان دهنده است همچنین، آمار ارائه شده ازسوی رئیس شبکه یاری کودکان کار با گفتههای معاون رفاه اجتماعی وزارت کار نیز تفاوت بسیاردارد. وزارت کار با همکاری وزارت آموزش و پرورش معتقد است که ۱۳۶ هزار کودک دورمانده از تحصیل درکشوروجود دارد. این درحالی است که یک فعال حوزه کودک آمار بیش از ۳ میلیون نفر را ارائه میدهد. این همه تفاوت آماری از کجا ناشی میشود؟