اتحادیه اروپا آماده ممنوعیت عمده ریزپلاستیکها میشود
امروزه در تولید محصولات بهداشتیـآرایشی از خمیردندان و شامپو گرفته، تا مواد آرایشی و رنگ، ریزپلاستیکها بهطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند، بدون آنکه ضرورت و کاربرد خاصی داشته باشند. بااینحال، آثار و بقایای آن در بدن مردم، از آمریکا گرفته تا چین، بهوفور یافت میشود.
حالا اتحادیه اروپا آماده کاهش ۴۰۰ هزار تنی عرضه و مصرف ریزپلاستیکها (microplastics) در ۲۰ سال آینده میشود، البته اگر این اتحادیه مقررات پیشنهادی «آژانس مواد شیمیایی اتحادیه اروپا European Chemicals Agency» را به تصویب برساند.
در بریتانیا پیشتر عرضه ریزدانههای پلاستیکی (plastic microbeads) ممنوع شده بود.
این نوع از ریزپلاستیکها همان دانههای رنگارنگِ اغلب آبیرنگی است که در ژلهای مو، دئودورانتها، شامپوها، صابونهای مایع و خمیردندانها میبینیم.
آنها خاصیتی برای بدن ندارند، بهجز اینکه اگر مثلا در خمیر دندان مصرف شوند، ممکن است در فاصله لثه تا دندان محبوس شوند و مکانی برای رشد جرم فراهم کنند.
بااینحال، اگر این مقررات تصویب شود، اتحادیه اروپا سراغ ممنوعیت عرضه محصولاتی میرود که بیدلیل و فقط برای کسب سود بیشتر یا بهخاطر زیبایی محصول از زیرپلاستیکها استفاده میکنند.
در صورت تصویب این قوانین، میزان ریزپلاستیکهایی که کشورهای عضو اتحادیه اروپا روانه آب اقیانوسها و دریاهای جهان میکنند سالانه دستکم ۳۶ هزار تُن کاهش خواهد داشت.
این ریزپلاستیکها اغلب پس از مصرف و از طریق سیستمهای فاضلاب به آبهای جهان راه مییابند، بهخصوص که هنوز فناوری لازم برای فیلتر کردن اکثر این ریزپلاستیکها وجود ندارد.
در بررسی آب رودخانه تیمز در شهر لندن، در هر متر مربع این رودخانه بهطور میانگین ۵۰۰هزار ریزپلاستیک پیدا شد.
حالا اگر اتحادیه اروپا نظر آژانس مواد شیمیایی را قبول کند، سالانه معادل ۱۰ میلیارد بطری آب معدنی از زباله آبهای جهان کم خواهد شد.
این ریزپلاستیکها پس از ورود به آبهای جهان، تبدیل میشوند به غذای سایر موجودات زنده، از ماهی گرفته تا پلانکتون.
پژوهشگران پیشتر روند آسیب به پلانکتونها در اثر مصرف ریزپلاستیکها را زیر میکروسکوپ ثبت کردهاند. از سویی، محققان در سواحل غربی کانادا نیز تقریبا در تمام صدف بررسیشده ریزپلاستیک یافتهاند.
البته مشکل آلایندگی ریزپلاستیکها به صدفهای سواحل غربی کانادا، که غذای مردم این منطقه است، محدود نمیشود.
در بررسی نمک مصرفی در آمریکا، اروپا و چین، ریزپلاستیکها در تمامی آنها دیده شدند.
بهطور میانگین، ریزپلاستیکها در ۸۳ درصد نمونههای آب لولهکشی شهرهای جهان یافته شدند و در آمریکا ۹۴ درصد نمونههای آب بررسیشده آلوده به ریزپلاستیکها و فیبرهای پلاستیکی بود.
از آب و نمک گرفته تا غذاهای دریایی، ریزپلاستیکها به شکلهای گوناگون به بدن آدمی راه پیدا میکنند.
یک نمونهاش آزمایشی بود که در آن ادرار شهروندان نقاط مختلف آمریکا را به آزمایشگاه فرستادند و در ۹۵ درصد نمونهها، گونهای از پلاستیک پیدا شد.