انتقاد خبرنگاران از تار کردن چهره زن در تلویزیون افغانستان
شبکه تلویزیونی خصوصی «تمدن» افغانستان بهتازگی گزارشی ویژه در مورد سینمای افغانستان در نیمقرن اخیر و نیز مصاحبهای با صحرا کریمی، رییس اداره افغانفیلم، پخش کرده است که در آن بخشهایی از چهره و مچ دست او را تار کردهاند.
ادریس جویا، خبرنگار تلویزیون تمدن، در این گزارش، با صحرا کریمی در مورد سمینار دو روزهای با عنوان «سمینار تخصصی سیر تاریخی سینمای افغانستان در نیمقرن اخیر»، که اداره افغانفیلم در تالار سینما زینب در وزارت امور زنان برگزار کرده بود، گفتوگو کرد.
این مصاحبه بهدلیل پنهان کردن مو و مچ دست صحرا کریمی با واکنش شماری از خبرنگاران و کاربران رسانههای اجتماعی مواجه شد. بسیاری از کاربران افغان اقدام تلویزیون تمدن به تار کردن چهره و دست صحرا کریمی را نوعی سانسور و برخلاف موازین اخلاقی و آزادی بیان خواندند.
بهرغم این واکنشها، صحرا کریمی، رییس افغانفیلم، در توییتی از تلویزیون تمدن برای ساخت این گزارش ویژه درباره سینمای افغانستان سپاسگزاری کرد.
جواد زاولستانی، فعال حقوق بشر افغانستان، با بازنشر توییت صحرا کریمی، نوشت: «تمدن به سبک تلویزیونهای ایران پیشانی و مچ دست خانم کریمی را غیرقابل دید و یا شاید برهنه تشخیص داده و سانسور کرده است. خانم کریمی اما بدون هیچ توجهی به آن، از تلویزیون سپاسگزاری کرده. آیا خانم کریمی با این اقدام تلویزیون تمدن و سانسور موافق است یا متوجه آن نشده؟ من اما آن را توهینآمیز میدانم.»
الیاس طاهری، خبرنگار، نوشت: «تلویزیون تمدن نخواسته پایههای ایمان شما مسلمین به لرزه درآید. از این رو، پیشانی و مچ دستان بانو کریمی را پوشانده است!»
عبدالوحید، یکی از کاربران، کنایه زد: «بعد از این، دست زن هم عورت است.»
به عقیده کاوون خموش، روزنامهنگار، «تلویزیون تمدن افغانستان با الگوگیری از تلویزیونهای دولتی ایران، نوک مو و مچ دست صحرا کریمی، رییس اداره افغانفیلم، را محو و سانسور کرده است».
شهرزاد، کاربر توییتر، نوشت: «صداوسیما که مایه ننگ ماست ولی همان صداوسیما هم هنوز به این درجه از خشکهمقدسی نرسیده است.»
به عقیده ممتاز نوری، یکی دیگر از کاربران توییتر، «هیچکس مجاز نیست ظاهر شخصی را بدون تایید او سانسور کند. این امر پوچ و حمله مستقیم به زندگی شخصی است. در صورتی که تلویزیون تمدن ظاهر او را برخلاف سیاستهای نشراتی تشخیص داده بود، نباید با او مصاحبه میکرد یا حداقل آن را پخش نمیکرد.»
خادم کریمی، روزنامهنگار، با لحنی انتقادآمیز نوشت: «در فکر این جماعت چه میگذرد؟ چرا از ناپوشیدگی دو اینچ زلف و مچ یک خانم میترسند؟ چه را میخواهند پنهان کنند؟ چرا؟ تا کی؟ طالب به مفهوم لشکر تفنگ و ترور و انتحاری، همان دارودسته هبتالله (رهبر طالبان) است اما طالب به مفهوم طرز فکر، اکثریت آدمهای این وطن. یکی از هزار نمونهاش تلویزیون تمدن.»
جواد ناجی، خبرنگار ایران اینترنشنال، در این مورد، نظر و موضع مسئولان تلویزیون تمدن افغانستان را پرسید اما آنها در پاسخ گفتند: «مسئولان تلویزیون تمدن مایل به گفتوگو با ایران اینترنشنال نیستند.»
مجیب خلوتگر، رییس اجرایی نهاد حمایتکننده رسانههای آزاد افغانستان (نی)، به ایران اینترنشنال گفت: «فکر میکنم قرائتهایی که ما از یک ارزش مثل اسلام داریم، درصدد آن هستیم که این قرائت را بر دیگران تحمیل کنیم و تلویزیون تمدن مصاحبه صحرا کریمی را با این رویکرد انجام داد و به باور من، این بهنحوی میتواند نسبت به قانون رسانههای افغانستان و نسبت به اخلاق رسانهای، سانسور شمرده شود.»
خلوتگر در ادامه افزود سانسور قاعدتا فقط محدودیت در قالب واژگان یا اطلاعات نیست و وقتی چهرهای که از نظر قانونی نمایش آن مشکل ندارد تار میشود، میتواند سانسور محسوب شود.
به باور مجیب خلوتگر، شماری از رسانههای تصویری افغانستان فیلمهای خارجی را تار میکنند زیرا به گفته او، بخشهایی از این فیلمها مغایر فرهنگ و حجاب اسلامی است و از برخی لحاظ توجیه دارد. اما در ادامه افزود: «خانم صحرا کریمی با توجه به اینکه یک زن افغان و مسلمان است و مراودههای اصلی حجاب را رعایت میکند، کاری که تلویزیون تمدن انجام داده از نظر ما یک خلافورزی بسیار مشهود از قانون رسانهها است.»
رییس اجرایی نهاد حمایتکننده رسانههای آزاد افغانستان گفت این اولین بار است که چنین اتفاقی در یک رسانه افغانستان رخ میدهد و چهره تار میشود و با توجه به موازین اخلاقی رسانهای، این سانسور و تار کردن چهره میتواند نقض آزادی بیان باشد.
شبکه تلویزیونی تمدن «رسانه همگرایی و ارزشمحور» است که آیتالله شیخ آصف محسنی، روحانی شیعه افغانستان، آن را تاسیس کرده است.