میزان عمومی پذیرش پناهجویان در سراسر اروپا، سال گذشته نسبت‌به یک سال قبل از آن، کاهش داشته و به ۴۰ درصد رسیده است. در سطح اتحادیه اروپا بیشترین موارد پاسخ مثبت در سال ۲۰۱۸ را شهروندان سوریه (۹۶ هزار و ۱۰۰ مورد)، پناهجویان افغان (۵۳ هزار و ۵۰۰ تن) و عراقی‌ها (۲۴ هزار و ۶۰۰ نفر) دریافت کرده‌اند.

افغانستان از کشورهایی‌ است که در آمارهای سالیانه، یکی از بیش‌ترین تعداد پناهجویان را در سراسر جهان دارد و هم‌چنان صدها شهروند این کشور به قصد فرار از شرایط ناگواری که درگیر آن شده‌اند، برای ادامه معیشت، ناگزیر به اروپا یا استرالیا پناه می‌برند و سالانه تعداد بسیاری از آن‌ها در مسیر استرالیا، یونان و دیگر کشورها در اقیانوس‌ها غرق شده و می‌میرند.

کشور سوئد نیز یکی از کشورهای اصلی مقصد برای پناهجویان، ازجمله مهاجران افغان است؛ اما در سال جاری، دولت سوئد در یک اقدام بی‌سابقه، تصمیم به اخراج ۷هزار پناهجوی افغان از جمله یک‌هزار نوجوان گرفته است که از اداره مهاجرت این کشور، جواب منفی دریافت کرده‌اند. این تصمیم، مشکلات و نگرانی‌های بسیاری را برای خانواده‌های افغان به‌دنبال داشته است. هرچند که پلیس سوئد عنوان کرده که اولویت اخراج با مردان بالغ مجرد است و فعلا خانواده‌ها و به‌ویژه خانواده‌های افغان دارای کودک، به اجبار از سوئد اخراج نمی‌شوند، اما اجازه نیافتن برای اقامت در این کشور، برای خانواده‌ها و کودکان آن‌ها نگرانی‌هایی را به‌وجود آورده است که موجب شده بسیاری از خانواده‌های افغان در حمایت از حقوق کودکان خود در مدرسه و اجتماع، در روز بیستم نوامبر که ازسوی سازمان ملل به‌عنوان «روز جهانی کودک» نام‌گذاری شده، در ۱۵ شهر مختلف سوئد گردهمایی‌های اعتراضی برگزار کنند.

رضا حسینی، رییس انجمن افغان شهر وستروس در گفت‌وگو با خبرنگار ایران اینترنشنال درخصوص این گردهمایی می‌گوید: «ما این تجمع را هم‌زمان با روز جهانی کودک برگزار کردیم. ما برای حمایت از کودکان، به‌ویژه کودکانی که در معرض اخراج به افغانستان هستند، در اینجا جمع شده‌ایم. تعداد زیادی از خانواده‌های دارای کودک که در خطر اخراج قرار دارند، در اینجا جمع شده‌اند تا هم دولت سوئد و هم دولت افغانستان تجدیدنظری در پروسه اقامتشان، داشته باشند.»

او در پاسخ به این پرسش که آیا این کودکان در حال حاضر اجازه تحصیل در مدرسه دارند یا خیر، می‌گوید: «بله اجازه دارند، اما به‌هرحال با مشکلاتی جدی هم روبرو هستند. مثلا امکاناتی مانند رفت‌وآمد مسیر مدرسه تا خانه و یا مشکلات فراوانی که بعد از دریافت جواب ردی برای اجبار به معرفی روزانه و حضوری در اداره مهاجرت دارند که هم بابت از دست دادن زمان مفید درس خواندن و خستگی رفت‌وآمد و هم از نظر روحی و روانی در این کودکان مشکلات زیادی را به‌وجود آورده و آن‌ها را از نظر روحی و تحصیلی به‌شدت آسیب‌پذیر ساخته است. کودکانی که چهار سال است با خانواده‌های خود در این کشور زندگی کرده‌اند و تنها خط و سواد سوئدی را آموخته‌اند، مدام از والدین خود می‌پرسند که چرا ما باید از اینجا برویم یا چرا باید هر روز خودمان را در اداره مهاجرت معرفی کنیم و درنهایت خودشان را با کودکان دیگر مقایسه می‌کنند که هیچ تشویشی ندارند و تنها دغدغه‌شان درس و آینده است. ما می‌خواهیم اداره مهاجرت سوئد و دولت افغانستان به این نگرانی‌ها توجه کنند و خود را جای این کودکان بگذارند که باید از حالا، مفاهیم و احساساتی چون خطر اخراج، معرفی، تحت نظر بودن و متفاوت بودن از بقیه را بشناسند و تجربه کنند.»

نرگس رضایی، از درخواست‌دهندگان و دست‌اندرکاران اصلی برگزاری این تجمع، خود نیز از پناهجویانی است که در حال حاضر به مدت چهار سال با خانواده‌اش در سوئد زندگی کرده و پی‌درپی از اداره مهاجرت، جواب منفی دریافت کرده است. او به خبرنگار ایران‌اینترنشنال می‌گوید: «دولت سوئد به ما گفته شما باید راضی شوید که به کشور خود برگردید، درحالی‌که هر کدام از ما که سختی مهاجرت را به جان خریده‌ایم و به اینجا آمده‌ایم، با مشکلات فراوانی ازجمله تهدید به مرگ روبرو بوده‌ایم و نمی‌توانیم به افغانستان برگردیم. امروز اشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان از نظر ما یک خائن است، چراکه اگر غیر از این بود، افراد گروه‌های داعش و طالبان را به‌راحتی از زندان‌های افغانستان آزاد نمی‌کرد و با جان ما و کودکانمان بازی نمی‌کرد. اشرف غنی ما را با پول معامله کرده و قول داده که اگر به کشورمان برگردیم، در امنیت هستیم؛ درحالی‌که ما مطمئنیم این‌گونه نخواهد بود. ما اخبار کشته شدن و معلول شدن هر روزه هم‌وطنانمان در افغانستان را می‌شنویم و کسی که نمی‌تواند امنیت مردم ساکن در آن کشور را تامین کند، چطور می‌خواهد قول بدهد که امنیت ما تامین باشد. زنان در آن کشور هنوز سنگسار می‌شوند، مورد تجاوز قرار می‌گیرند و برای حضورشان در اجتماع، محدودیت‌های بسیاری وجود دارد. هنوز برای مردم دادگاه‌های صحرایی تشکیل می‌شود و به‌راحتی حکم به قتل آنها صادر می‌شود و هزاران مشکل دیگر در آنجا وجود دارد که ما تا زمان حل آن‌ها، هرگز به افغانستان برنخواهیم گشت.»

هاوار آسایش، نماینده حزب چپ در شهر وستروس نیز که در این تجمع حضور یافته و برای حاضران سخنرانی می‌کند، در گفت‌وگو با ایران‌اینترنشنال تاکید می‌کند: «تجمع امروز ما به‌خاطر خانواده‌هایی است که هنوز اقامت خود در سوئد را نگرفته‌اند و با مشکلات بسیاری روبه‌رو هستند. بخشی از این مشکلات مربوط به کودکان و نگرانی‌های آن‌هاست و برخی دیگر مربوط به شرایط اقتصادی و دستیابی به کم‌ترین میزان رفاه معیشتی است که پناهجویان با توجه به میزان کمک مالی که دریافت می‌کنند، از آن حداقل‌های استاندارد اقتصادی نیز برخوردار نیستند.» او در ادامه با اشاره به خطر اخراج خانواده‌هایی که جواب رد اداره مهاجرت را دریافت می‌کنند، یادآور می‌شود: «خوشبختانه قانون حمایتی به نام barn convention مانع از اخراج اجباری کودکان و پناهجویان زیر هجده سال می‌شود که قرار است این قانون از ژانویه ۲۰۲۰ به‌طور کامل اجرا و درخصوص این خانواده‌ها نیز اعمال شود و امیدواریم این قانون مانع از اخراج خانواده‌های دارای کودک به افغانستان شود و در کنار آن، این خانواده‌ها نیز بتوانند از حداقل رفاه در زندگی و احساس برابری کودکانشان با سایر کودکان در مدرسه برخوردار شوند.»

رحیمه رحیمی، یکی دیگر از برگزارکنندگان تجمع که به‌همراه خانواده‌اش تاکنون سه‌بار با جواب ردی برای درخواست پناهجویی خانواده روبرو شده است، نیز می‌گوید: «ما امروز برای دفاع از حق کودکان خود آمده‌ایم. افغانستان روزبه‌روز وضعیتش بدتر می‌شود و آدم کشتن در آنجا بسیار عادی شده و من به‌عنوان یک مادر، نمی‌گذارم که فرزندم به آن کشور برگردد. ما از دولت خود بسیار ناراحت هستیم و دولت افغانستان را خائن به مردمش می‌دانیم؛ چراکه چنین توافق فرمالیته‌ای را با دولت سوئد نوشته، درحالی‌که می‌دانیم قادر به برقراری امنیت و آرامش برای فرزندان ما نیست. ما از کشوری آمده‌ایم که همواره حقوق انسانی‌مان زیر پا بوده است و الان تلاش می‌کنیم کشوری که دم از دموکراسی و حقوق زنان و کودکان می‌زند، به حرف‌ها و درخواست‌های ما توجه کند. این تجمع از سوی مادران نگرانی برگزار شده که فارغ از دین و عقیده و نژاد، می‌خواهند از حق فرزندان خود دفاع کنند.»

در این گردهمایی که به همت مادران پناهجو و انجمن‌های مردمی برگزار شده بود، نمایندگانی از کمون وستروس، حزب چپ سوئد، کلیسا و مدارس در کنار کودکان و خانواده‌های معترض افغان و در حمایت از آنان حضور یافتند. شعارهایی چون «کودکان افغان هم باید مانند کودکان سوئدی باشند و نباید تبعیضی بین حقوق آنان و سایر کودکان باشد»، «خانواده‌ها را به افغانستان بازپس نفرستید» و «من هم مثل یک کودک سوئدی هستم» در این گردهمایی شنیده می‌شد.