همزمان با روز جهانی آزادی رسانه‌‌‌ها، شماری از نمایند‌گی‌های دیپلماتیک در افغانستان و سازمان‌‌‌ها و نهادهای حقوق بشری، خواستار حفاظت از خبرنگاران و محاکمه عاملان ارتکاب خشونت و قتل کارمندان در عرصه رسانه‌ها در افغانستان شدند.

سفارت استرالیا، کانادا، دانمارک، هیات اتحادیه اروپا، فنلاند، فرانسه، آلمان، ایتالیا، هلند، نروژ، سوئد، یوناما (هیات معاونت ملل متحد در افغانستان)، آمریکا و بریتانیا روز دوشنبه ۱۲ ثور/اردیبهشت، در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که خبرنگاران به ویژه خبرنگاران زن و متخصصان رسانه‌ در افغانستان در معرض خطر هستند. نمایندگی‌های سیاسی کشورهای خارجی در افغانستان گفته‌اند که معافیت و مصونیت عاملان جرایم علیه خبرنگاران همچنان یک چالش جدی است و این موضوع سبب ایجاد فضای ترس شده و توانایی خبرنگاران را محدود می‌سازد و اجازه نمی‌دهد رسانه‌ها فعالیت‌های خود را به صورت آزادانه انجام دهند.

در بیانیه کشورهای خارجی آمده است که رسانه‌های آزاد و مستقل در افغانستان به سختی شکل گرفته است و بسیاری از افغان‌ها وقت، توان، پول و حتی زندگی خود را در این راه که به منافع همه است، وقف کرده‌اند.

نمایندگی‌های سیاسی کشورهای خارجی با اعلام حمایت مستمر خود از آزادی بیان و فعالیت‌های آزاد رسانه‌ها در افغانستان گفته‌اند که باید از رسانه‌ها در این کشور پشتیبانی شود. آنها آزادی بیان و رسانه‌های آزاد را بزرگ‌ترین دستاورد دو دهه اخیر در افغانستان دانسته و تاکید کرده‌اند که خبرنگاران و موسسات رسانه‌ای آزاد برای مبارزه با فساد و جهت مشارکت معنادار مردم در دموکراسی مهم است و خبرنگاران نیاز به دسترسی به اطلاعات دقیق و قابل اعتماد دارند. در این بیانیه آمده است که رسانه‌ها به منظور حمایت مردم، درک مشترک در مورد حمایت از روند صلح و هرگونه راه‌حل سیاسی منازعه و پاسخگویی کسانی که برای اهداف سیاسی محدود خود با صلح مخالفت می‌کنند، اهمیت به‌سزایی دارند.

نهادهای دیپلماتیک گفته‌اند که از خبرنگاران افغان حمایت کرده و برای احقاق حقوق آن‌ها ایستادگی  و با هرگونه اعمال محدودیت‌های غیرموجه در کار خبرنگاران مخالفت می‌کنند.

همزمان، سرور دانش معاون ریاست جمهوری افغانستان، به مناسبت روز جهانی آزادی رسانه‌ها گفت که آزادی بیان در راس ارزش‌های نظام جمهوری اسلامی افغانستان قرار دارد و اولویت صلح هرگز نباید سبب قربانی شدن دیگر ارزش‌ها شود. او گفت که آزادی بیان امروز در جامعه نهادینه شده و به یک راه و رسم تبدیل شده است. سرور دانش تاکید کرد که کسی نمی‌تواند با سرکوب آزادی بیان و حمله به خبرنگاران حکومت افغانستان را شکست و اراده مردم این کشور را متزلزل سازد. معاون رییس جمهوری با متهم کردن طالبان گفت که «طالبان با کشتن مردم و خبرنگاران و فعالان مدنی، خود را رسواتر می‌سازند و ماهیت واقعی ضد مدنی، ضد دینی و ضد انسانی خود را آشکار می‌کنند.»

گزارشگران بدون مرز و مرکز حمایت از زنان خبرنگار در افغانستان نیز با صدور اعلامیه‌ای نسبت به وضعیت دشوار رسانه‌ها و آینده خبرنگاری و خبرنگاران افغانستان هشدار دادند.این دو نهاد اعلام کرده‌اند که در شش ماه گذشته دست‌کم ۲۰ خبرنگار و کارمند رسانه‌ای قربانی حملات هدفمند شده و هشت تن از آن‌ها شامل چهار زن در این مدت کشته شدند و نزدیک به ۳۰ خبرنگار و کارمند رسانه نیز تهدید شدند.

#صلح و همزیستی صلح‌آمیز که مردم #افغانستان خواهان آن هستند، بدون مشارکت تمام جامعه و بدون تضمین #آزادی_بیان و #رسانه‌های آزاد و مستقل نا ممکن است.https://t.co/vTMbErTQqd

— گزارش‌‌گران بدون مرز (@RSF_persan) May 3, 2021

سازمان عفو بین‌الملل نیز به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات گفته است به دلیل تهدیدهای مداوم، ارعاب، آزار و اذیت و حمله، افغانستان یکی از خطرناک‌ترین مکان‌ها برای خبرنگاران در جهان شناخته می‌شود. عفو بین‌الملل گفته است که با ادامه حملات هدفمند توسط افراد مسلح ناشناس از یک طرف تحقیقات لازم در این مورد صورت نگرفته و از سوی دیگر شماری از خبرنگاران مجبور شدند افغانستان را ترک کنند. این سازمان از دولت افغانستان خواسته که برای محافظت از خبرنگاران در برابر خشونت‌ها، فوری اقدام کند.

#Afghanistan is one of the most dangerous places for journalists in the world, with constant threats, intimidations, harassment, and attacks.‎ They often end up paying the ultimate price.‎

Voices of journalists should not be muzzled.‎

#WorldPressFreedomDay pic.twitter.com/8UzcW7sdEE

— Amnesty International South Asia ‪(@amnestysasia)‬ May 3, 2021

کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات از طرف‌های درگیر جنگ خواسته است که به آزادی بیان احترام بگذارند. این کمیسیون مشخصا از دولت افغانستان خواسته که نتیجه بررسی‌ها و رسیدگی‌ها درباره قتل خبرنگاران را منتشر کند.

۳/ در #روز_جهانی_مطبوعات کمیسیون مستقل حقوق بشر با درخواست از طرف‌های جنگ به احترام‌گزاری به این حق و خودداری از تهدید رسانه‌ها و خشونت با خبرنگاران، از حکومت‌ می‌خواهد نتیجه بررسی‌ها و رسیدگی‌هایش دربارۀ قتل خبرنگاران و حمله بر رسانه‌ها را منتشر و عدالت را برای آن‌ها تأمین کند.

— AIHRC ‪(@AfghanistanIHRC)‬ May 3, 2021

این در حالی است که سرور دانش، معاون ریاست جمهوری افغانستان که ریاست کمیته مشترک حکومت و رسانه‌ها را به عهده دارد امروز گفت که همه موارد خشونت علیه خبرنگاران از سال ۱۳۸۱ تاکنون بررسی شده و طی این سال‌ها ۵۷۵ پرونده خشونت علیه خبرنگاران بررسی شده است.