پایان کارزارهای انتخابات ریاستجمهوری افغانستان و رقابت تنگاتنگ غنی و عبدالله
تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در سایه نگرانیهای امنیتی اما با حضور گسترده مردم پایان یافت. هرچند این کارزارها در آغاز به دلیل ادامه گفتوگوهای صلح میان آمریکا و طالبان گرم نبود اما روی هم رفته با نزدیک شدن زمان برگزاری انتخابات و لغو گفتوگوها جان گرفت. در این مدت، نامزدها کوشیدند خود را تثبیت کنند. از میان ۱۴ نفر، تعدادی توانستند به شماری از ولایتها سفر و با مردم از نزدیک دیدار کنند. پررنگترین کارزارها در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان از آن محمد اشرف غنی، رییسجمهوری و عبدالله عبدالله، رییس اجرایی دولت بود. هر دو رقیب دیرینه، به حوزههای انتخاباتیشان به مناطق مختلف افغانستان رفتند و با رایدهندگان از نزدیک دیدار کردند تا توجه آنها را به خود جلب کنند.
انتخابات ریاستجمهوری افغانستان قرار است روز شنبه، ششم مهرماه برگزار شود. بر اساس پیشبینیها از میان ۱۴ نامزد، محمد اشرف غنی و عبدالله عبدالله از نامزدان پیشتاز این انتخابات خواهند بود.
اشرف غنی و عبدالله عبدالله همزمان که دو نامزد ریاست جمهوری افغانستاناند، از رهبران فعلی دولت وحدت ملی هم هستند. این دو چهره مطرح سیاسی افغانستان سابقه رقابت طولانی ۱۵ ساله در سه دور پیاپی انتخاباتهای ۲۰۰۹، ۲۰۱۴ و حالا ۲۰۱۹ را دارند.
در انتخابات ۲۰۰۹ ریاست جمهوری افغانستان هرچند رقابت جدی میان حامد کرزی، رییسجمهوری وقت و عبدالله عبدالله بود، اما اشرف غنی هم از جمله نامزدان مطرح این انتخابات قلمداد میشد. در انتخابات ۲۰۱۴ ریاستجمهوری افغانستان، آقای عبدالله و غنی به دو رقیب سرسخت تبدیل شدند و در نتیجه یک انتخابات جنجالی آقای غنی بهعنوان رییس جمهوری و عبدالله عبدالله بهعنوان رییس اجرایی دولت تعیین شدند؛ دورهای که در حال حاضر به پایان رسیده و هر دو دوباره آماده رقابت شدهاند. بر اساس پیشبینیها اگر پنج میلیون نفر در انتخابات شرکت کنند، میتوان این روند را موفقیتآمیز خواند. انتظار میرود انتخابات به دور دوم کشیده شود.
معیار گزینش رایدهندهها در افغانستان بیشتر تباری است. اشرف غنی پشتونتبار که با سابقه کاری دانشگاهی وارد دنیای سیاست افغانستان شده، تلاش میکند تا به شمول قومش، حوزه رای خود را در میان تحصیلکردگان افغانستان جستوجو کند. او در پنج سال حکومتش جوانانی تحصیلیافته زیادی را وارد دولت افغانستان ساخت و برای آنها فرصتهای بزرگ فراهم ساخت. او باور دارد که فضای سیاسی افغانستان از سیاستمداران سنتی و قومی عبور و به قشر سیاسی جدید گذار میکند و از این رو خودش را رهبر بلامنازع گذار از سنت به مدرنیته افغانستان قلمداد میکند. آقای غنی در این انتخابات با اتکا به نسل تحصیل یافته و جوان افغانستان وارد کارزارهای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان شد. نسلی که بیش از ۶۰ درصد نفوس کشور را تشکیل میدهند و از بیکاری و فقر رنج میبرند. آقای غنی باور دارد نسل جدید افغانستان که پساطالبان قد بلند کردهاند، از رهبران سنتی و جهادی افغانستان گذر میکنند و به او رای میدهند. او بارها از تغییر افغانستان حرف زده و گفته این تغییر برای او امیدواری ایجاد کرده تا مردم انتخابی جدید برای رهبری کشور داشته باشند. این رهبران قدرتمند قومی یک تنه در مقابل غنی و در کنار رقیب او عبدالله عبدالله ایستادهاند.
رقیب جدی آقای غنی، عبدالله عبدالله تاجیکتبار، رییس کنونی اجراییه حکومت است. او که سابقه جهاد علیه شوروی و مقاومت علیه طالبان را در کارنامه دارد، از حمایت چهرههای برجسته و سیاستمداران کهنهکار افغانستان برخوردار است. آقای عبدالله که سابقه حضور و کار دوامدار در داخل افغانستان را در کارنامه دارد، باورد دارد که از میان مردم برخاسته و نسبت به اشرف غنی به مردم نزدیک است و از روستا تا شهر افغانستان برایش رای خواهند داد. او با اتکا به پشتوانه رهبران سنتی هزاره و ازبک افغانستان که در اینجا «بانک رای» خوانده میشوند، خودش را به عنوان جدیترین رقیب برای اشرف غنی تبدیل کرده است. آقای عبدالله در پنج سال که رییس اجراییه حکومت بوده، تلاش کرده رابطه خوبی شریکان بینالمللی افغانستان از جمله آمریکا نیز برقرار کند. رابطهای که در میدان انتخابات افغانستان در کنار رای مردم تعیینکننده دانسته میشود.
تا کمتر از دو روز دیگر انتخابات ریاست جمهوری افغانستان برگزار میشود و ۱۴ نامزد با هم رقابت خواهند کرد. چیزی که این انتخابات افغانستان را مهم ساخته، مرگ و زندگی رهبران سنتی در مقابل رهبران نوظهور و تحصیلیافته غربی است. برنده شدن هر یک از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، مسیر حرکت کشور را تعیین خواهد کرد.