گفتوگوی زلمی خلیلزاد و عبدالله عبدالله در مورد بازنگری توافقنامه دوحه
زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه آمریکا برای صلح افغانستان، پس از ورود به کابل با اشرف غنی، رییسجمهوری، و عبدالله عبدالله، رییس شورای مصالحه افغانستان، جداگانه دیدار و گفتوگو کرد.
این نخستین سفر منطقهای زلمی خلیلزاد از زمانی است که دولت جو بایدن او را در این سمت ابقا کرد.
بنا بر اعلام دفتر ریاستجمهوری افغانستان، اشرف غنی با زلمی خلیلزاد در مورد صلح و گامهای بعدی روند صلح صحبت و روی تسریع این پروسه تاکید کردند. خلیلزاد در این دیدار از اجماع داخلی و دیپلماسی منطقهای و بینالمللی برای روند صلح ابراز خرسندی کرد و بار دیگر در مورد نقش موثر ایالات متحده آمریکا در برقراری صلح در افغانستان اطمینان داد.
شورای عالی مصالحه با انتشار بیانیهای، خبر داد عبدالله عبدالله و زلمی خلیلزاد در دیدار روز دوشنبه ۱۱ حوت/اسفند، در مورد مذاکرات صلح، بازنگری دولت جدید آمریکا در توافقنامه دوحه و روند مذاکرات صلح گفتوگو کردند. آنها همچنین در این دیدار، در مورد تسریع دور دوم مذاکرات صلح بینافغانی و کاهش خشونتها در افغانستان صحبت کردند.
وزارت خارجه آمریکا با صدور بیانیهای، اعلام کرد زلمی خلیلزاد و تیم او با سفر به کابل، دوحه و شماری از پایتختهای کشورهای منطقه، گفتوگوها را با هدف دستیابی به توافق سیاسی عادلانه و برقراری آتشبس دائمی در افغانستان از سر میگیرد. خلیلزاد و تیمش در این سفر با مقامهای دولت و رهبران سیاسی افغانستان، نمایندگان طالبان و شماری از نمایندگان کشورهای منطقه دیدار خواهد کرد.
این سفر درست در یکسالگی امضای توافقنامه دوحه انجام میشود. زلمی خلیلزاد به نمایندگی از دولت پیشین ایالات متحده آمریکا و ملا برادر، معاون سیاسی طالبان، در ۲۹ فوریه ۲۰۲۰، پس از ۱۸ مذاکره، توافقنامه صلح را در قطر امضا کردند. یک سال پس از امضای این توافقنامه، دولت جدید آمریکا این پیمان را بازنگری میکند. بازنگری توافقنامه دوحه با استقبال دولت افغانستان و سازمان ناتو و از سوی دیگر، با انتقاد و هشدار طالبان مواجه شده است.
بر اساس توافقنامه دوحه، نظامیان آمریکایی مستقر در افغانستان به ۲۵۰۰ تن کاهش یافته است و منابع آگاه دولت افغانستان به ایران اینترنشنال گفتند در یک سال گذشته، نیروهای آمریکایی از ۱۲ پایگاه نظامی در افغانستان خارج شدهاند. طبق توافقنامه، حدود ۶۰۰۰ زندانی بین دولت افغانستان و طالبان مبادله شده، مذاکرات صلح بینافغانی وارد مرحله دوم شده و طالبان نیز حملات به نیروهای خارجی را متوقف کرده است.
با این حال، گروه طالبان دیروز یکشنبه، در اولین سالگرد امضای توافقنامه دوحه، اعلام کرد اسامی اعضای این گروه هنوز از فهرست سیاه خارج نشده است و بقیه زندانیان طالبان آزاد نشدهاند.
از سوی دیگر، سازمان ملل متحد در چند گزارش، از روابط تنگاتنگ طالبان با القاعده و حضور صدها تن از جنگجویان القاعده در شماری از ولایتهای افغانستان خبر داد. پنتاگون، کنگره و وزارت خزانهداری آمریکا نیز در ماههای اخیر، در گزارشهای جداگانه، اعلام کردند طالبان برخلاف تعهدهای ذکرشده در توافقنامه، روابطش با القاعده را حفظ کرده است. دولت افغانستان نیز بارها تاکید کرده است که پس از امضای توافقنامه دوحه، خشونتهای طالبان افزایش یافته است و نیروهای امنیتی در یک سال گذشته، شماری از رهبران القاعده را هدف قرار داده و کشتهاند.
آمریکا زمان مشخصی را برای بازنگری توافقنامه دوحه اعلام نکرده است، با این حال، طالبان میگویند بر اساس توافقنامه، بقیه نیروهای آمریکایی و ائتلاف تا دو ماه آینده باید افغانستان را ترک کنند. طالبان هر جایگزینی برای توافقنامه دوحه را محکوم به شکست دانستهاند و گفتهاند در صورت عملی شدن این پیمان، امنیت و ثبات در افغانستان تامین و مذاکرات صلح بینافغانی به نتیجه میرسد.