هشدار یک نماینده مجلس نسبت به موج عظیم مهاجرت شهروندان به حاشیه کلانشهرها
پروانه مافی، نماینده مجلس شورای اسلامی، با اشاره به گرانی بیش از ۱۷۴ درصدی زمین و افزایش قیمت مسکن در فاصله بهار سال گذشته تاکنون، طی نطقی در مجلس نسبت به گسترش حاشیهنشی هشدار داد و گفت: «خیل عظیمی از شهروندان در حال مهاجرت به کلونیهای حاشیه کلانشهرها هستند.»
مافی در نطق سالانه خود عصر دوشنبه چهارم شهریور، در صحن علنی مجلس گفت: «مسالهای که این روزها گریبانگیر جامعه شده و زمینه تلاطمات اقتصادی، سیاسی و حتی اجتماعی را به وجود آورده و بیتوجهی به آن بیش از پیش خطرآفرین و حاشیه ساز خواهد شد، افزایش افسارگسیخته قیمت خودرو، مسکن و مستغلات در کشور است.»
او گفت: «بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، افزایش ۱۷۴ درصدی قیمت یک متر مربع زمین در حد فاصل بهار ۱۳۹۷ تا بهار ۱۳۹۸ دیده میشود و در برخی شهرهای اقماری پیرامون کلانشهرها رشد ۵۰۰ درصدی هم مشاهده شده است.»
مافی، با بیان اینکه «مداخله دولت و ارایه بستههای ویژه، انتظاری غیرمنطقی و خلاف نیست»، گفت: «بدون توجه به بسترها و شکافهای تحقق این امر و اشتباه در فهم اصول اقتصاد بازار آزاد شرایط بغرنج شده است و خیل عظیمی از شهروندان در حالت مهاجرت به کلونیهای حاشیه کلانشهرها هستند که این خود تبعات حاشیه نشینی را تشدید خواهد کرد.»
این نماینده مجلس با اشاره به گزارش رسمی مرکز آمار که بر اساس آن، موجودی مسکن کل ایران، ۱۷ درصد رشد داشته است اما در مقابل «آمار خانههای خالی نیز با «حدود ۵۵ درصد رشد» مواجه شده است، گفت: «با این حساب نسبت خانههای خالی به کل موجودی واحدهای مسکونی کشور ۱۱درصد است که نشان میدهد از هر ۱۰ خانه یکی خالی است.»
مافی تاکید کرد که این وضعیت در تهران بحرانیتر است و گزارش مرکز آمار نشان میدهد «۱۳ درصد از کل موجود واحدهای مسکونی در پایتخت خالی است. درحالی که مطابق استانداردهای جهانی نسبت خانههای خالی بین ۴ تا ۶ درصد کل واحدهای یک شهر باید باشد اما در کشور ما دو برابر و در تهران بیش از دو برابر این استاندارد است.»
این نماینده مجلس دهم یادآوری کرد که بر اساس مصوبه مجلس، سامانه ملی املاک و اسکان باید از اول بهمن ۱۳۹۴ راه اندازی میشد و طبق آن اخذ مالیات در اواخر این سال در دستور کار سازمان امور مالیاتی قرار میگرفت»، اما با «تعویق» راه اندازی این سامانه سبب «افزایش اجاره بها و قیمت مسکن» شده است و «هر سال هزاران میلیارد تومان از درآمد دولت کاسته و در جیب مستغلات داران و مافیای ساخت و ساز» واریز میشود.
حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی ایران، ۲۹ تیر ماه سال جاری طی سخنانی در «نشست با مدیران ارشد بخش مسکن» ضمن انتقاد از «گزارشها و اعداد و ارقامی که در زمینه افزایش اجارهبها از سوی برخی رسانهها منتشر میشود»، گفته بود: «براساس آمار وزارت راه و شهرسازی در بخش مسکن استیجاری به طور متوسط در تهران میزان اجاره بها ۳۰ درصد افزایش یافته که این رقم امیدوارکننده است.»
رییس دولت دوازدهم گفت که این میزان افزایش اجاره بها «مطلوب نبوده اما در عین حال با آمار و ارقامی که این روزها منتشر میشود، متفاوت است.» در همان نشست، روحانی گفت:« شهرداران کلانشهرها باید طرح «اجاره ارزان مسکن» را برای «اقشاری که تحت فشار اقتصادی هستند، برنامه ریزی کنند.»
یک هفته بعد از این سخنان روحانی، در روز شنبه پنجم مرداد ماه مصطفی قلیخسروی، رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران، با استناد سخنان روحانی، تاکید کرد که چون «در این جلسه رییس جمهوری از قیمت ۳۰ درصدی نرخ اجاره بها خبر داده است، موجران باید به زیر این قیمت پیشنهادات خود را مطرح و از نرخ اعلامی دولت بالاتر نروند.»
قلیخسروی حتی خبر داد: «اکنون افزایش ۳۰ درصدی در غالب یک دستورالعمل به بنگاههای املاکی ابلاغ شده است و از اعضای صنف اتحادیه املاک میخواهیم که این پویش خودجوش را ادامه دهند و فروش و اجاره خانههایی با نرخهای غیرمتعارف را متوقف کنند.»
رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران البته گفت: «در سال ۱۳۹۷ شاهد رشد بیش از ۱۰۰ درصدی قیمت مسکن بودیم، و وزارت راه و شهرسازی و بانک مرکزی از رشد ١١٢ درصدی قیمت مسکن خبر دادند که این موضوع از عوامل اصلی رشد اجارهبها بوده است.»