آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه اول اردیبهشت ماه گزارش داد که ایران تعداد سانتریفیوژهای پیشرفته در سایت زیرزمینی غنی‌سازی نطنز را افزایش داده است.

رویترز خبر داد گزارش تازه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به رویت این خبرگزاری رسیده، نشان می‌دهد که ایران تعداد بیشتری سانتریفوژهای آی‌آر-۲‌ام و آی‌آر-۴ را در سایت زیرزمینی غنی‌سازی خود در نطنز نصب کرده است.

تایید افزایش سانتریفیوژهای پیشرفته در نطنز یک هفته پس از آغاز ۶۰ درصد در حالی است که در برجام سطح غنی‌سازی ۳/۶۷ درصد تعیین شده است و ایران در تاسیسات هسته‌ای نطنز فقط اجازه استفاده از سانتریفیوژهای آی‌آر-۱ را دارد.

سایت زیرزمینی غنی‌سازی نطنز همان سایتی است که بامداد یک‌شنبه بیست و دوم فروردین ماه در آن انفجاری رخ داد و مقام‌های سازمان انرژی اتمی ایران ابتدا آن را «حادثه»، سپس «انفجار» و بعد نیز «حمله» توصیف کرده و به اسرائیل نسبت دادند.

به نوشته رویترز با گذشت نزدیک به ده روز از انفجار نطنز،  آژانس بین‌المللی انرژی اتمی  روز اول اردیبهشت، ۲۱ آوریل،  تایید کرد که شش آبشار در مجموع با زنجیره ۱۰۴۴ سانتریفیوژ آی‌آر-۲ام و دو آبشار با زنجیره ۳۴۸ سانتریفیوژ آی‌آر-۴ در تاسیسات غنی‌سازی زیرزمینی نطنز نصب شده‌اند که از برخی از آنها استفاده می‌شود.

پیشتر در ۱۸ اسفند ماه نیز آژانس از برنامه ایران برای نصب شش آبشار سانتریفیوژهای پیشرفته در نطنز گزارش داد که چهار آبشار هر یک با زنجیره ۱۷۴ سانتریفیوژ آی‌آر-۲ام در نطنز نصب شده است.

در همان گزارش اسفند ماه آژانس آمده بود که «نصب آبشار پنجم سانتریفیوژهای پیشرفته آی‌آر-۲ام در حال انجام بوده و نصب ششمین آبشار هنوز شروع نشده است».

آژانس گزارش ۱۱ فروردین ماه، ۳۱ مارس، اعلام کرده بود که ایران ۶۹۶  سانتریفیوژ آی‌آر-۲ام و ۱۷۴ سانتریفیوژ آی‌آر-۴ را در نطنز نصب کرده است.

بنابر برجام ایران باید غنی‌سازی را با سانتریفیوژهای آی‌آر-۱ انجام دهد. با این حال اکنون، بنابر اعلام آژانس شش آبشار از سانتریفیوژهای پیشرفته آی‌آر-۲‌ام و دو آبشار سانتریفیوژهای آی‌آر-۴ در سایت زیر زمینی غنی‌سازی نطنز نصب شده است.

علاوه بر این، سطح غنی‌سازی ایران ۳/۶۷ درصد است اما بعد از آنکه ایران در جریان کاهش تعهدات برجامی خود سطح غنی‌سازی را ابتدا به پنج و سپس به ۲۰ درصد رساند، هفته گذشته آژانس تایید کرد که ایران اولین محصول غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم را نیز تولید کرده است.

قبل از تایید آژانس، علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران، روز جمعه ۲۷ فروردین اعلام کرد که «نیمه‌شب پنج‌شنبه به اورانیوم ۶۰ درصد رسیدیم و هم‌اکنون ۹ گرم آن را در اختیار داریم.»

کاظم غریب‌آبادی، نماینده ایران آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نیز روز شنبه ۲۸ فروردین ماه تاکید کرد که ایران غنی‌سازی ۶۰ درصد را از طریق تزریق گاز یو اف۶ با غنای تا پنج درصد به طور همزمان به دو زنجیره از سانتریفیوژهای آی‌آر-۴ و آی‌آر-۶ در خطوط تحقیق و توسعه در نطنز آغاز کرده است.

جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا، جمعه  گذشته، ۲۷ فروردین ماه، در نشست خبری مشترک با نخست‌وزیر، تاکید کرد که غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم از سوی ایران «خلاف توافق هسته‌ای» است. او گفت که از نظر ما اقدام ایران برای غنی‌سازی ۶۰ درصد، به حل پرونده هسته‌ای این کشور کمکی نمی‌کند.

سخنگوی جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز غنی‌سازی ۶۰ درصدی را تحولی «بسیار نگران‌کننده» خواند و گفت هیچ توضیح معتبر یا توجیه غیرنظامی برای چنین اقدامی از طرف ایران وجود ندارد.