کمتر از یک هفته پس از آن‌که ایران اعلام کرد در نطنز به اولین محصول غنی‌سازی ۶۰ درصد دست‌یافته، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که بنابر راستی آزمایی چهارشنبه دوم اردیبهشت، ایران دو آبشار اختصاص‌یافته به غنی‌سازی ۶۰ درصد را به یک آبشار تبدیل کرده و از تعداد سانتریفیوژهای پیشرفته در این بخش کاسته است.

رویترز خبر داد در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به رویت این خبرگزاری رسیده، آمده است: «ایران تعداد سانتریفیوژهای پیشرفته برای غنی‌سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد در تاسیسات نطنز را از دو آبشار به یک آبشار کاهش داده است.»

اقدام ایران برای کاهش تعداد سانتریفیوژهای مورد استفاده در غنی‌سازی ۶۰ درصد یک هفته پس از آن صورت گرفت که مقام‌های جمهوری اسلامی اعلام کردند در واکنش به انفجار در سایت غنی‌سازی نطنز، غنی‌سازی ۶۰ درصدی را آغاز کرده‌اند.

آژانس در گزارش خود تاکید کرد که تایید می‌کند از روز چهارشنبه اول اردیبهشت ماه، ۲۱ آوریل، ایران شیوه تولید یواف-۶ غنی شده تا ۶۰ درصد و اورانیوم ۲۳۵ را در تاسیسات زیر زمینی غنی‌سازی نطنز را تغییر داده است .

به این ترتیب درحالی که ایران هفته گذشته غنی‌سازی ۶۰ درصد را با دو آبشار سانتیریفیوژهای آی‌آر-۶  و آی‌آر-۴ آغاز کرده بود، بنابر اعلام آزانس از روز چهارشنبه غنی‌سازی ۶۰ درصد فقط در یک زنجیره آی‌آر-۶ انجام می‌شود و زنجیره آی‌آر-۴ به غنی‌سازی ۲۰ درصد اختصاص یافته است.

در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دلیل ایجاد تغییرات در شیوه غنی‌سازی ۶۰ درصد و کاهش سانتریفیوژهای پیشرفته به کار گرفته شده برای این کار در نطنز، اشاره نشده است.

رویترز تاکید کرد که در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین به کاهش دو آبشار به یک آبشار در این بخش اشاره شده اما نیامده که چند سانتریفیوژ در هر یک از این آبشار وجود داشته است.

همزمان کاظم غریب‌آبادی، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت: «کاهش سانتریفیوژهای غنی‌سازی ۶۰ درصد در نطنز، براساس برنامه قبلی و به دلیل «تغییر در روش غنی‌سازی ۶۰ درصد» انجام شده و کاملا مرتبط با اقدامات و تصمیمات فنی است که از هفته قبل به اطلاع آژانس رسیده بود.»

غریب‌آبادی تاکید کرد که «تغییر در روش غنی‌سازی ۶۰ درصدی در هماهنگی با برنامه از قبل طراحی شده است.»

او گفت که این تغییر روش، موضوع تازه‌ای نبوده و کاملا مرتبط با «اقدامات و تصمیمات فنی» است و در پرسشنامه اطلاعات طراحی که هفته قبل از سوی ایران به آژانس ارائه شد نیز از قبل پیش‌بینی شده بود.

به گفته نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این پرسشنامه آمده بود که غنی‌سازی ۶۰ درصدی ابتدا در دو زنجیره ماشین‌های آی‌آر-۶ و آی‌آر-۴ به طور موازی انجام می‌شود و «بعد از چند روز، دو زنجیره به یکدیگر متصل و اصطلاحا کوپل می‌گردند و در حالت جدید، زنجیره آی‌آر-۶ دارای خروجی محصول ۶۰ درصد شده و زنجیره آی‌آر-۴ نیز به صورت تاندم به غنی‌سازی ۲۰ درصدی اختصاص می‌یابد.»

غریب‌آبادی افزود که پیش از این، به هر دو زنجیره مواد تا ۵ درصد به‌طور جداگانه تزریق می‌شد و محصول ۶۰ درصد نیز از هر زنجیره جداگانه برداشت می‌شد اما در روش جدید دو زنجیره به هم متصل شده فقط با یک بار تزریق مواد تا ۵ درصد، دو محصول متفاوت ۶۰ و ۲۰ درصد برداشت می‌شود و در واقع، از این طریق، عملیات غنی‌سازی به شدت بهینه‌تر شده است.»

بنابر برجام ایران باید غنی‌سازی را با سانتریفیوژهای آی‌آر-۱ انجام دهد. با این حال اکنون، بنابر اعلام آژانس شش آبشار از سانتریفیوژهای پیشرفته آی‌آر-۲‌ام و دو آبشار سانتریفیوژهای آی‌آر-۴ در سایت زیر زمینی غنی‌سازی نطنز نصب شده است و ایران برای غنی‌سازی۶۰ درصد نیز از یک آبشار آی‌آر-۶ استفاده می‌کند.

علاوه بر این، سقف غنی‌سازی ایران در برجام ۳/۶۷ درصد تعیین شده است اما ایران در جریان کاهش تعهدات برجامی خود، پس از  سطح غنی‌سازی را ابتدا به ۵ و سپس به ۲۰ درصد رساند و از هفته گذشته آژانس تایید کرد که ایران اولین محصول غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم را تولید کرده است.