اجرای طرح «برخورد با اراذل و اوباش»؛ گمانهزنی درباره سرکوب اعتراضهای احتمالی تحت نام مقابله با اراذل
نیروی انتظامی که از ابتدای شهریورماه از آغاز طرحی با عنوان «برخورد با اراذل و اوباش» خبر داده است، در تازهترین مورد این طرح را روز پنجشنبه همزمان با شیوع کرونا در محله تهرانپارس تهران اجرا کرد.
در همین حال قاسم رضایی، جانشین فرمانده نیروی انتظامی، اعلام کرد که «کارگروه مبارزه با اراذل و اوباش» در این نیرو تشکیل شده است.
او هدف از اجرای این طرح را ایجاد «رعبووحشت در دل افرادی که امنیت و آرامش جامعه را مختل میسازند» ذکر کرد.
حسین رحیمی، رییس پلیس تهران هم روز پنجشنبه گفت: «پوزه اراذل و اوباشی را که گردنکشی و عربدهکشی میکنند و قدارهبند هستند، به خاک میمالیم.»
طرحهای مقابله با افراد موسوم به «اراذل و اوباش» در دهههای گذشته هر چند وقت یکبار اجرا شده و صحنههای کتک زدن این افراد در حین بازداشت در تلویزیون نمایش داده شده است.
نیروی انتظامی همچنین اقدام به گرداندن این افراد در محلهها با هدف تحقیر آنان کرده است. از دهه ۸۰ به بعد اجرای این طرحها شدت گرفته است.
برخی از حقوقدانان این اقدام را خلاف قانون و نقض حقوق افراد بازداشتشده میدانند. همچنین گروهی از تحلیلگران اعلام کردهاند که این طرحها تاثیری در کاهش جرم نداشته است.
همزمان با اقدام نیروی انتظامی، سپاه پاسداران هم از تشکیل گشتهای ویژه و «تیمهای ضربت» در استانهای مختلف خبر داده و هدف از این اقدامات را «مقابله با سرقت و کیفقاپی» و «اراذل و اوباش» در محلات عنوان کرده است.
مراد ویسی، عضو تحریریه ایران اینترنشنال، در گزارشی در اینباره نوشته است که مبارزه با اراذل و اوباش میتواند «اسم رمز طرح جدید نظام و سپاه برای جلوگیری و مقابله با تکرار اعتراضات بزرگ ضدحکومتی، به ویژه شروع هستههای اولیه آن در محلات شهرهای مختلف کشور و از جمله پایتخت باشد».
ویسی در این تحلیل نتیجه گرفته که «تشکیل تیمهای ضربت محلات از سوی سپاه نه نشانه اقتدار امنیتی، بلکه نشانه گسترش ترس و افزایش نگرانیهای امنیتی جمهوری اسلامی و سپاه و رویارویی با اعتراضات ضدحکومتی جدید و فراگیرتر است».
برخی از فرماندهان سپاه پاسداران پیش از این اذعان کردهاند که از «اراذل و اوباش» برای مقابله با اعتراضهای خیابانی استفاده شده است.
این به آن معناست که برخورد با افراد موسوم به اراذل و اوباش و بازداشت آنها برای نهادهای امنیتی یک کارکرد دیگر نیز میتواند داشته باشد؛ استفاده از آنها برای مقابله با معترضان.
حسین همدانی، فرمانده سپاه تهران بزرگ، پیشتر اذغان کرده بود که از افراد موسوم به «اراذل و اوباش» برای سرکوب معترضان به انتخابات سال ۱۳۸۸ استفاده شده است.