عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه، با تاکید براینکه «ایران مسئول حفظ امنیت کشتی‌رانی» در تنگه هرمز است، درباره «شرایط عبور کشتی‌ها» از این تنگه گفت: «کشتی‌هایی که مشکل قانونی نداشته باشند و مجوزهای لازم را داشته باشند و در هماهنگی با نیروهای مستقر در منطقه مقررات را رعایت کردند، می‌توانند به راه خودشان ادامه بدهند.»

موسوی با بیان اینکه « ایران به عنوان کشوری که در حاشیه خلیج فارس است و آبراه مهم و استراتژیکِ تنگه هرمز در منطقۀ آن قرار دارد، مسئول حفظ امنیت کشتیرانی است و این کار را خواهد کرد»، گفت: «بنابراین اگر کشتی‌هایی که مشکل قانونی نداشته باشند و مجوزهای لازم را داشته باشند و در هماهنگی با نیروهای مستقر در منطقه مقررات را رعایت کردند، می‌توانند به راهِ خودشان ادامه بدهند.»

او درباره توقیف نفتکش حامل نفت ایران در تنگه جبل الطارق از سوی نیروی دریایی بریتانیا، گفت: «از همان روزِ اول ما اقدامات سیاسی حقوقی و دیپلماتیکِ را شروع کردیم، سفیرِ انگلیس را دو بار به وزارت خارجه احضار کردیم، چندین بار هم حضور پیدا کرد که توضیح بدهد.»

موسوی گفت که «با ارائه اسناد و مدارک، چندین بار به انگلیسی‌ها گفتیم و گوشزد کردیم که این اقدام آن‌ها تنش‌آفرین و همسو با سیاست‌های خصمان آمریکاست» و «وکیلی هم در این زمینه گرفته شده که در حال انجام کارهای حقوقی و قضایی است.»

اعلام شرایط عبور و مرور کشتی‌ها در تنگه هرمز و خلیج فارس از سوی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در حالی است که یک روز پیش در شامگاه چهارشنبه ۱۹ تیر ماه شبکه خبری سی.ان.ان به نقل از دو مقام آمریکایی گزارش داد که پنج قایق مسلح نیروهای سپاه پاسداران جمهوری اسلامی به یک نفتکش بریتانیایی که در حال خروج از خلیج فارس و  وارد شدن به آب‌های تنگه هرمز بوده است؛ نزدیک شده‌اند و دستور داده‌اند با تغییر مسیر خود در آب‌های مجاور ایران توقف کند اما پس از هشدار یک ناوچه نیروی دریایی بریتانیا عملیات خود را متوقف کرده و منطقه را ترک کردند.

دولت بریتانیا نیز روز پنج شنبه به طور رسمی تائید کرد که «سه قایق متعلق به ایران تلاش کرده‌اند در آب‌های خلیج فارس نفتکش بریتیش هریتیج را در در تنگه هرمز متوقف کنند.»

بریتانیا با تاکید براینکه «ما از این اقدام ایران نگرانیم» تاکید کرد که «از ایران می‌‌خواهیم تا تنش را در منطقه کاهش دهد.»

همزمان آمریکا از طرح خود برای «اسکورت نظامی کشتی‌های تجاری» در این منطقه خبر داد و مارک میلی، یک مقام ارشد پنتاگون، گفت که «واشینگتن درصدد تشکیل ائتلافی است تا کشتی‌های تجاری با اسکورت ناوهای نظامی در منطقه تردد کنند.» او گفت که «این ائتلاف تا دو سه هفته آینده شکل می‌گیرد».

این درحالی است که منطقه پنجم نیروی دریایی سپاه پاسداران در اطلاعیه‌ای با اعلام اینکه «طی ۲۴ ساعت اخیر هیچ مواجهه‌ای با شناورهای بیگانه از جمله شناورهای انگلیسی» نداشته، اعلام کرد:«در صورتی که دستوری مبنی بر توقیف شناورهای بیگانه دریافت شود، منطقه پنجم نیروی دریایی سپاه در محدوده جغرافیایی ماموریت خود قادر است بدون درنگ، با قاطعیت و به سرعت نسبت به انجام آن اقدام کند.»

در ایران نیز علی فدوی، جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران که تا چند هفته پیش فرمانده نیروی دریایی سپاه بود، گفت: «آمریکا و انگلیس اگر کوچکترین حسابگری را به خرج می‌دادند دست به توقیف نفتکش ایرانی نمی‌زدند، آن‌ها از این اقدام پشیمان می‌شوند.»

علاوه بر واکنش نظامیان، امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی که رئیس فراکسیون تازه تاسیس «اقدام پیش‌دستانه برای مقابله با آمریکا» در مجلس شورای اسلامی است از «طرح اخذ عوارض از کشتی‌ها» خبر داد و گفت: «در طول تنگه هرمز که ۵۵ کیلومتر است، کشتی‌ها خارج از آب‌های بین‌المللی، وارد آب‌های تحت‌نظارت سرزمینی ما می‌شوند و عبور می‌کنند و ایران اگر قانون‌گذاری کند، می‌تواند برای کشتی‌ها هم عوارض وضع کند.»

او گفت که طرح اخذ عوارض از کشتی‌ها در تنگه هرمز «چون براساس قوانین است، می‌تواند برای کشورهای غیردوست، یعنی آن‌هایی وضع شود که با ما رفتار تجاری ندارند و تحریم‌های آمریکا را به‌رسمیت می‌شناسند» و در عوض «برای کشورهایی که با جمهوری اسلامی ایران  روابط تجاری آزاد دارند و تحریم‌های آمریکا را هم به‌رسمیت نمی‌شناسند، این عوارض را وضع نخواهیم کرد.»