سالگرد اعتراضات آبان که از سوی مقامات جمهوری اسلامی سرکوب شد، امسال نیز مانند سال گذشته با کم‌توجهی خبری در مجامع و رسانه‌های بین‌المللی مواجه شد.

در سالگرد اعتراضات آبان بیانیه سازمان‌ها و نهاد‌های حقوق بشری، وزارت خارجه آمریکا و جاشوا وانگ، فعال سرشناس هنگ‌کنگی از مجموعه واکنش‌های بین‌المللی محدود به این مساله بود.

مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا روز یکشنبه، ۲۵ آبان در بیانیه‌ای که در وب‌سایت وزارت خارجه ایالات متحده منتشر کرد، گفت: «آمریکا به منظور پاسخگو کردن رژیم جمهوری اسلامی و برای این‌که تا حدی اجرای عدالت برای مردم ایران اجرا شود به زودی علیه عاملان سرکوب اعتراضات آبان ۹۸ اقدام می‌کند.»

 فضای امنیتی شدید در تهران و بسیاری از شهرستان‌های ایران با فرا رسیدن سالگرد روزهای اعتراضات حاکم شده است و برخی از خانواده‌های کشته‌شدگان  از بیم حمله نیروهای امنیتی مراسم سالروز کشته‌شدن عزیزانشان را برگزار نکردند. سالگرد کشتار آبان در سطح بین‌المللی لابه‌لای اخبار دیگری همچون کووید و کشته‌شدن فرد دوم القاعده به دست ماموران اسرائیلی در تهران رنگ باخت.

 

کدام آبان؟

در سکوت جوامع بین‌المللی، رهبر جمهوری اسلامی که خود دستور سرکوب اعتراضات آبان ۹۸ را داده بود، در سالگرد این اعتراضات با عنوان کردن کدام آبان باعث واکنش کاربران شد.

و این پرسش بار دیگر خشم  جمع زیادی از کاربران رسانه‌‌های اجتماعی را برانگیخت و کاربران در واکنش به این موضوع عنوان کردند که اعتراضات آبان و سرکوب خشونت‌بار آن در حافظه بسیاری از ایرانیان ثبت شده است.

بسیاری از کاربران با هشتگ کدام آبان تصاویر کشته‌شدگان این اعتراضات را منتشر کردند.

 خبرگزاری رویترز از کشته‌ شدن حداقل ۱۵۰۰ نفر شامل دست‌کم ۲۳ کودک در اعتراضات آبان ۹۸ خبر داد و از قول منابع نزدیک به حلقه اطرافیان خامنه‌ای نوشت که رهبر جمهوری اسلامی به مقام‌های ارشد گفته است «هر کاری لازم است برای متوقف کردن اعتراضات انجام دهند».

بازداشت‌های دنباله‌دار

بازداشت‌‌ها تا روزها و حتی ماه‌ها پس از سرکوب اعتراضات به روش‌های مختلف ادامه داشت. 

 نیروهای امنیتی  ۲۷ آبان داخل چندین آمبولانس وارد دانشگاه تهران شدند و پس از حمله به سمت تجمع دانشجویان بسیاری از آن‌ها را بازداشت کردند، برخی منابع تعداد دانشجویان بازداشتی در آن روز را بین ۴۰ تا ۵۰ نفر تخمین زدند.

پس از خاموش شدن اعتراضات، شناسایی افراد از طریق تصاویری که ماموران امنیتی یا دوربین‌های نظارتی ثبت کرده بودند و بازداشت آن‌ها در مکان‌‌های مختلف از جمله یکی از روش‌های بازداشت بسیاری از معترضان بود. گزارش‌هایی هم از بازداشت مجروحان در مراکز درمانی منتشر شد.

فردی از اهالی کرج در گفت‌وگو با عفو بین‌الملل گفت:«روز ۲۶ آبان ۹۸ مورد اصابت گلوله قرار گرفتم و  بعد از ترخیص از بیمارستان دستگیر و بازداشت شدم. همه را بعد از ترخیصشان دستگیر می‌کردند. در بازداشتگاه‌ها خیلی‌ها زخم گلوله داشتند.»

برادر یکی دیگر از بازداشتی‌های آبان نیز به ایران اینترنشنال گفت: «برادرم شنبه ۱۳ اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۹ بار دیگر با یک تماس تلفنی از طرف اطلاعات سپاه شهرستانی که زندگی می‌کنیم احضار شد. او بعد از حوادث آبان نیز به همراه چند تن دیگر از فعالان فرهنگی مدنی دیگر این شهرستان توسط اداره اطلاعات استان کرمانشاه دستگیر و بازداشت شده بود.»

احکام سنگین برای دست‌کم ۵۰۰ نفر بود

عفو بین‌الملل تا ۵ شهریور ۱۳۹۹، اسامی و مشخصات بیش از۵۰۰  نفر از معترضان و سایر افراد، از جمله مدافعان حقوق بشر را ثبت کرده است که در رابطه با اعتراضات آبان‌ماه ۹۸ تحت تعقیب کیفری قرار گرفته‌اند.

اگر‌چه این نهاد حقوق بشری می‌گویدکه شمار واقعی افرادی که در رابطه با اعتراضات آبان‌ماه ۹۸ مورد تعقیب کیفری و مجازات قرار گرفته‌اند،  بسیار بیشتر از تعدادی است که این سازمان ثبت کرده است.

در روزهای گذشته ایران اینترنشنال نیز به نقل از نهادهای حقوق بشری گزارش داد که حدود ۱۲۰ نفر از معترضان بازداشتی آبان به دست‌کم ۴۶۰ سال حبس تعزیری و پنج هزار ضربه شلاق محکوم شدند. 

با گذشت یک ‌سال از این اعتراضات و سرکوب خشونت‌بار آن مسئولان جمهوری  اسلامی هنوز تعداد دقیق جانباختگان را اعلام نکرده‌اند، همچنان از تعداد دقیق زندانی‌ها اطلاعی در دست نیست و هیچ مسئولی در جمهوری اسلامی پاسخگوی این سرکوب و کشتار نیست.