مارک گارنو، وزیر خارجه کانادا، درباره گزارش تیم تحقیقات دولت این کشور در زمینه انهدام هواپیمای اوکراینی با موشک‌های سپاه پاسداران اعلام کرد این گزارش «به راحتی تقصیرها را به گردن موشک نمی‌اندازد، بلکه مقصر را در سطوح بسیار بالاتر قرار می‌دهد و ایران باید پاسخگو باشد.»

گارنو در گفت‌وگوی اختصاصی با ایران‌اینترنشنال، تاکید کرد انتشار نتایج تحقیقات کانادا درباره انهدام هواپیمای اوکراینی «در روند برقراری عدالت مفید خواهد بود، چرا که با وجود اطلاعات جدید به دست آمده، که در گزارش ایران به چشم نمی‌خورد ما قطعا می‌توانیم هنگام مذاکره با ایران، آنها را وادار کنیم درباره این واقعه غم‌انگیز بازتر و شفاف‌تر باشند.»

او درباره شواهدی که در گزارش کانادا وجود دارد اما در گزارش ایران نیست، ادامه داد: «گزارش ایران هیچ مسئولیتی را تعیین نکرده بود و فقط می‌گوید یک خطای انسانی توسط اپراتور موشک رخ داده است. این یک عدم مسئولیت‌پذیری بزرگ است؛ مسئولیتی که متوجه افراد بسیار بالاتر از اوپراتور موشک است و کل ساختار فرماندهی و کنترل را شامل می‌شود، حتی رده‌های بالاتر تصمیم‌گیرنده درباره نبستن آسمان در آن شرایط.»

وزیر خارجه کانادا گفت: «این گزارش تمامی این مسئولیت‌ها را به وضوح نشان می‌دهد و ما همچنان در ادامه مذاکرات با ایران مصر هستیم که این کشور را در قبال این مسئولیت‌ها پاسخگو کنیم.»

همزمان آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا روز جمعه در توئیتی نوشت انهدام هواپیمای اوکراینی از سوی ایران «به طور بی‌معنایی» جان ۱۷۶ فرد بیگناه را گرفت.

او با تاکید بر این که «ایمنی و امنیت هوایی یک اولویت است»، اضافه کرد آمریکا به همکاری با کانادا و شرکایش در کمیته مشورتی «آسمان‌های امن‌تر» به منظور امنیت هر چه بیشتر حریم هوایی جهانی ادامه خواهد داد.

در حالی که فیلیپ فرانسوا شامپانی، وزیر خارجه پیشین کانادا از احتمال عمدی بودن سرنگونی هواپیمای اوکراینی سخن گفته بود، گارنو در این زمینه به ایران‌اینترنشنال گفت: «من به نتیجه این گزارش‌ها اتکا می‌کنم، حتی اگر ثابت نشد که حمله به این هواپیما از قبل طراحی شده بود، و به طور خاص بر روی این هواپیما، اما ایران صددرصد مسئول بی‌کفایتی خود است.»

او بار دیگر با تاکید بر این که کانادا اصرار دارد ایران پاسخگوی بی‌کفایتی خود باشد و به مذاکره ادامه می‌دهد، افزود: «در بیانیه درخواست خسارتی که به ایران ابلاغ کرده‌ایم از آنها خواسته‌ایم درباره عملکردشان، نه فقط در رده‌های پایین نظامی بلکه در صدر و رده‌های بالای فرماندهی هم پاسخگو باشند.»

گارنو درباره تفاوت دو گزارش ایران و کانادا درباره اپراتور پدافند موشکی نیز گفت: «گزارش تحقیقات کانادا به راحتی تقصیرها را به گردن اپراتور موشک نمی‌اندازد بلکه مقصر را در سطوح بسیار بالاتر قرار می‌دهد و ایران باید پاسخگو باشد. زیرا مقصر بسیار فراتر از اپراتور موشک است، چرا که این شلیک باید اول از سوی کسی تایید می‌شد و این مسئولیت متوجه رده‌های بالاتر است.»

وزیر خارجه کانادا اضافه کرد: «فراتر از آن، تصمیم‌گیرندگان ارشدی هستند که اجازه دادند آسمان در فضای پرتنش باز بماند؛ به‌خصوص نزدیک فرودگاه، جایی که ضدهوایی‌ها مستقر شده‌اند. این یک زنجیره از ریسک‌سنجی‌های بسیار غلط بوده و منجر به در خطر افتادن جان مسافران و امنیت هواپیماها شده است. تقصیر به وضوح در این گزارش مشخص است و بسیار فراتر از اپراتور موشک است.»

او همچنین درباره این که چرا انتشار تحقیقات کانادا مدت‌زمانی به طول کشید، گفت: «ما با بخش‌های گوناگون دولت کانادا مشاوره انجام دادیم. همچنین از سرویس‌های اطلاعات و امنیت، شواهد و اطلاعات زیادی دریافت کردیم که از منابع مختلفی تامین شده بودند. تیم تحقیقاتی اصرار داشت که گزارش تحقیقاتی ایران را قبل از اتمام گزارش ببیند که آن هم تا آخر ماه مارس منتشر نشد و برای همین، طول کشید.»

وزیر خارجه کانادا در پایان اضافه کرد: «من کاملا درک می‌کنم که خانواده‌ها عصبانی‌اند. من هم اگر جای آنها بودم دلخور می‌شدم. اما به شما اطمینان می‌دهم ما با بیشترین سرعتی که امکان داشت این کار را انجام دادیم.»

در پی انتشار تحقیق نهایی دولت کانادا، جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، روایت جمهوری اسلامی از سرنگونی هواپیمای اوکراینی با موشک‌های سپاه پاسداران را مبهم، گمراه‌کننده و سطحی خواند و از جامعه بین‌المللی خواست به حکومت ایران اجازه ندهد مسئولیت این «فاجعه» را به گردن مسئولان رده پایین این کشور بیاندازد.

نخست‌وزیر کاناد تاکید کرد: «دولت کانادا برای پیگیری پرونده سرنگونی هواپیمای اوکراینی با موشک‌های سپاه پاسداران، از کلیه گزینه‌های موجود، از جمله دیوان عدالت بین‌المللی، استفاده خواهد کرد.»

همچنین خانواده‌های جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی از دولت کانادا خواستند تا برای هرگونه اطلاعاتی که به شناسایی افراد مسئول در سرنگونی این پرواز منجر شود پاداشی نقدی مقرر کند، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به عنوان سازمانی تروریستی بشناسد، عوامل این جنایت را تحریم کرده و این پرونده‌ را در دادگاه جنایی داخلی پیگیری کند.

این در حالی است که محسن بهاروند، معاون حقوقی وزارت امور خارجه ایران، در واکنش به سخنان ترودو در خصوص ارجاع پرونده هواپیمای اوکراینی به دیوان بین‌المللی دادگستری، گفت: «این اظهارات ناپخته مبنایی در دنیای واقعی صنعت هوانوردی ندارد و ناشی از فشار سیاستمداران کانادایی است.»

اوکراین،‌ کانادا و همچنین گزارشگران حقوق بشر سازمان ملل متحد می‌گویند حکومت ایران در پیگیری و شفاف‌سازی پرونده شلیک موشک به این هواپیما همکاری کامل نکرده و اطلاعات «گیج‌کننده» ارائه می‌دهند.