گزارشها از حدود ۲۰ کشته و هزار بازداشتی کودک و نوجوان طی اعتراضهای آبانماه
در حالی که گزارشهای اخیر سازمانهای حقوق بشری حاکی از کشته شدن دستکم ۱۹ کودک طی اعتراضهای آبانماه در ایران است، مقامهای جمهوری اسلامی طی روزهای اخیر تشکیل پرونده قضایی برای دهها کودک را تایید کردهاند. سایر گزارشها نیز از بازداشت حدود هزار نوجوان در ارتباط با اعتراضها حکایت دارد.
«سازمان حقوق بشر ایران» در بخشی از گزارشی که روز جمعه ۲۹ آذرماه روی وبسایت خود قرار داد به کشتهشدن دستکم ۱۴ کودک زیر ۱۸ سال در جریان تظاهرات آبانماه در سراسر ایران اشاره کرد.
این گزارش نام نیکتا اسفندانی را که پیش از این گزارشهایی درباره کشتهشدن او به وسیله گلوله ماموران امنیتی منتشر شده بود مورد اشاره قرار داده است. صداوسیما و سخنگوی دستگاه قضایی جمهوری اسلامی کشته شدن این دختر ۱۴ ساله را کذب خوانده و «مسمومیت » را علت از دست دادن جان او عنوان کرده بودند.
علاوه بر این، آرمین قادری، رضا نیسی، حسین قاسمی، ساسان عیدیوند، امیرحسین داودوند، سید احمد موسوی جعاوله، حسام بارانی، خالد غزلاوی، محمد(حمزه) بریهی، محمدحسین داستانخواه، علیرضا نوری، محسن محمدپور و محمد جواد عابدی اسامی کودکان دیگری است که در فهرست قربانیان سازمان حقوق بشر ایران قرار گرفتهاند.
این سازمان همچنین اضافه کرده که پدرام جعفری کمیجانی، آرین رجبی، محمد عربی و محمدرضا احمدی هنگام کشته شدن ۱۸ سال داشتند.
با این حال، کانال تلگرامی «معلمان عدالتخواه» با انتشار اسامی تعدادی دیگر از دانشآموزان ۱۳ تا ۱۸ ساله، تعداد کودکان کشتهشده را ۱۹ نفر عنوان کرده است.
یکی از نزدیکان محمدحسین داستانخواه، که در هنگام کشته شدن ۱۵ سال سن داشته، به سازمان حقوق بشر ایران گفته که او در «شهرک صدرا» در شهر شیراز و در روز شنبه ۲۵ آبان ماه به ضرب گلوله مستقیم به قلبش کشته شده است.
به گفته این فرد، محمدحسین در حالی که از مدرسه به خانه بازمیگشته و کوله پشتی مدرسه داشته، مورد اصابت گلوله قرار گرفته است.
پیش از این نیز سازمان «عفو بینالملل» در قالب آخرین گزارش خود از کشتههای این ناآرامیها، کشته شدن دستکم ۱۲ کودک را تایید کرده بود.
این آمار از سوی کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد نیز مورد اشاره قرار گرفته است.
با این حال، وزیر آموزش و پرورش ایران اعلام کرد که «گزارش مستند و دقیقی» درباره تعداد دانشآموزان کشته شده وجود ندارد.
دستکم ۱۰۰۰ بازداشتی در خوزستان، کردستان و لرستان
اظهارات رسمی مقامهای جمهوری اسلامی و گزارش سازمانهای حقوق بشری حاکی از بازداشت تعداد بسیاری از کودکان همزمان و پس از دوره اعتراضها در برخی استانها از جمله خوزستان، کردستان و لرستان است.
«سازمان حقوق بشر اهواز»، روز یکشنبه ۲۴ آذرماه در همین رابطه اعلام کرد که طی اعتراضهای آبانماه، نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی حدود ۱۰۰۰ کودک که بین ۹ تا ۱۷ سال سن داشتند را در اهواز و شهرهای اطراف آن بازداشت کردهاند.
بنا بر این گزارش، در حالی که این کودکان بازداشتشده در «کانون اصلاح و تربیت اهواز» نگهداری میشوند، برای تعدادی از آنها پرونده قضایی تشکیل شده و تنها تعدادی از آنها با اخذ وثیقه آزاد شدهاند.
در لرستان نیز محمد رزم، رییس دادگستری استان، بازداشت دستکم هشت کودک در جریان اعتراضها را تایید کرد. بنا به گفته او، این کودکان با قرار کفالت از بازداشت آزاد شدهاند.
«شبکه حقوق بشر کردستان» هم در همین زمینه روز ۱۱ آذرماه ضمن اشاره به وضعیت بد نگهداری بازداشتشدگان در پادگانهای نظامی این استان، از مشاهده تعدادی کودک و دانشآموز در میان آنها خبر داده بود.
وبسایت «گذار»، سامانه دموکراسی و داد، گزارش داده بود یک کودک مریوانی پس از بازداشت و ضرب و شتم از سوی ماموران امنیتی با قید وثیقه آزاد شد. این وبسایت به نقل از یک معلم مریوانی از بازداشت دستکم پنج نفر از دانشآموزانش خبر داده بود.
علیاکبر جاویدان، فرمانده انتظامی استان کرمانشاه، نیز پیشتر بازداشت تعدادی از شهروندان این استان که ۱۷ تا ۲۷ سال سن داشتند را تایید کرده بود.
در جریان اعتراضهای آبانماه، «کانون صنفی معلمان ایران» طی بیانیهای ضمن اشاره به بازداشت دانشآموزان از «خشونت غیرقابل وصف» علیه آنها ابراز نگرانی کرد.
با اینحال محسن حاجیمیرزایی، وزیر آموزش و پرورش، روز ۱۰ آذرماه گزارشها درباره بازداشت دانشآموزان را رد کرد. او در پاسخ به سوال خبرنگاری در زمینه حضور دانشآموزان در تجمعات اعتراضی گفته بود: «اینکه تعداد زیادی از دانشآموزان در اجتماعات بودند گزاره تایید شدهای نیست.»
کانال تلگرامی «معلمان عدالتخواه» در همین زمینه اعلام کرده که از میان صدها بازداشتی، دهها دانشآموز و کودک هنوز در بازداشت به سر میبرند و شماری از آنها به کانون اصلاح و تربیت کودکان منتقل شدهاند.
ادامه ابهام درباره تعداد، وضعیت و پرونده کودکان بازداشت و یا کشتهشده در ارتباط با اعتراضهای سراسری آبانماه در حالی است که مقامهای جمهوری اسلامی پس از بیش از ۳۵ روز از زمان آغاز اعتراضها و با وجود انتقادهای بینالمللی و داخلی، هنوز از ارایه آمار رسمی در این زمینه خودداری میکنند.