بازتاب صلح در شبهجزیره کره در رسانههای جهان
بامداد روز جمعه ۷ اردیبهشتماه، کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی و مون جائه این، رئیسجمهور کره جنوبی در مرز دو کره دیدار کردند. دیروز در حالی که رهبر کره شمالی پای پیاده در منطقهای مرزی «پان مونجوم» از مرز عبور کرد مورد استقبال رئیس جمهور کره جنوبی قرار گرفت. اتفاق مزبور، که پس از مذاکرات اخیر میان آمریکا و کره شمالی رخ میدهد، چشمانداز برقراری صلح و منطقه عاری از سلاح هستهای در شبه جزیره کره را بالا برده است. در ادامه به برخی از مهمترین واکنشها در نشریات جهان به این رخداد تاریخی مهم میپردازیم. برخی نسبت به چشمانداز صلح نظر مثبت دارند، و برخی نسبت به چنین امکانی با دیده تردید مینگرند.
گاردین: پنج نکته که از دیدار رهبران دو کره آموختیم
گاردین در یادداشتی در ۷ اردیبهشت (۲۷ آوریل) با عنوان «پنج نکته که از دیدار رهبران دو کره آموختیم» مینویسد: اولین نکته آن بود که «فضای جلسه کاملا خوشبینانه بود» و دو رهبر از ابتدای ملاقات حالتی دوستانه داشتند. نشانه این امر دعوت کیم از مون جائه این رئیس جمهور کره جنوبی، برای یک گام قدم زدن در خاک کره شمالی در اولین لحظات دیدارشان در نقطه مرزی بود. این دعوت کیم ظاهرا در پاسخ این سئوال مون جااین بود که پرسیده بود: «چه زمانی قرار است من از شمال دیدار کنم؟».
به علاوه دو رهبر حین حرکت به سمت «خانه صلح» از «آغاز جدید» و «یک تاریخ جدید» سخن گفتند. کیم حتی گفت که به این اندیشیده که چرا این دیدار «این قدر عقب افتاده است؟».
کیم در این دیدار همچنین به مون گفته «هر زمانی که شما مرا دعوت کنید» مایلام از سئول بازدید کنم.
گاردین دومین نکته مهم دیدار فوق را توقف آزمایشهای هستهای در شبه جزیره کره میداند. کیم به مون در این دیدار گفته که، شنیده بسیاری از اوقات رئیسجمهور کره جنوبی مجبور بوده صبح زود از خواب بیدار شود تا به خاطر کره شمالی در جلسه (اضطراری) شورای امنیت ملی شرکت کند:«ولی میخواهم به شما اطمینان دهم که خواب صبحگاه شما بیش از این مختل نخواهد شد»، سخنی که به نظر قولی برای توقف آزمایش موشکی هستهای از سوی کره شمالی باشد.
سومین نکته مثبت این دیدار بر اساس این گزارش، حضور خواهر کیم در تمام دیدارهای رسمی میان مقامهای دو کشور در خانه صلح بوده است. «خواهر کیم، کیم یو جونگ، متحد اصلی اوست»، و همین بر اهمیت این دیدار میافزاید.
چهارمین نکته صدای آشتیجویانه کیم در این دیدار است. گاردین مینویسد: «گرچه ما تابحال دفعات معدودی صدای کیم را شنیده بودیم، هرگز او را حین گفتگو ندیده بودیم.» اولین بار کیم در برابر رسانهها در وضعیت گفتگو ظاهر شد.
ولی گاردین به عنوان پنجمین نکته تاکید می کند که تنش هنوز کاملا از میان نرفته است و به رغم همه این تحولات مثبت دلائل متعددی برای شکاکیت هنوز باقی است. این روزنامه از قول یکی از محققان دانشگاه ملی پوسان کره جنوبی، در زمینه امنیت ملی، هشدار داده است که زود است تصور کنیم پیونگ یانگ عوض شده است، چون هنوز اختلافات استراتژیک و سیاسی «بزرگی» میان کره شمالی از یک طرف، و کره جنوبی (و آمریکا) از طرف دیگر وجود دارد که حل شدن آن براحتی ممکن نیست.
فارین پولیسی: توافق آمریکا و کره شمالی برای همه خوب است
فارین پولیسی در مقاله ای به قلم استفان والت استاد روابط بینالملل دانشگاه هاروارد در ۵ اردیبهشت (۵ آوریل) با عنوان «آری، ترامپ و کیم میتوانند به توافقی برسند که برای همه خوب است» مینویسد پیچیدگی واضح چشم انداز آینده روابط آمریکا و کره شمالی در آن است که با دو رهبری، یعنی کیم و ترامپ مواجهیم که هرگز «قابل اعتماد» نیستند.
نویسنده فارینپولیسی میگوید کره شمالی تاریخ بلندی از دروغگوییهای سیاسی، دوپهلو حرف زدنها، و هنجارشکنی دارد و رئیسجمهور کنونی آمریکا نیز پیش از ریاستجمهوری سابقه تخلفات حقوقی دارد و نمیتوان اندیشید بلافصله پس از انتصاب به ریاست جمهوری او به یک راستگوی تمام و کمال بدل شده باشد. نتیجه آنکه دو رهبر دلیلی برای اعتماد به طرف مقابل ندارد، گرچه کیم کیم حتی حقهبازتر از ترامپ به نظر میرسد.
در بخش دیگری از مقاله فارین پالیسی آمده است دستاورد دیدار ترامپ و کیم در آینده نزدیک برای کیم آن خواهد بود که رهبر کره شمالی را در برابر چشم ناظران جهانی در وضعیتی برابر با ترامپ قرار میدهد که به خودیخود دستاورد بزرگی برای کیم است که نه پدر و نه پدربزرگ او (دو رهبر پیشین کره شمالی) شبیه آن را بدست نیاوردند. به بیان دیگر دیدار فوق تاثیری مشروعیتبخش از کیم در رسانههای جهان ترسیم میکند.
نویسنده می افزاید با در نظر گرفتن شکایتهای تکراری ترامپ در مورد بد بودن توافق هستهای با ایران، رئیسجمهور آمریکا لازم است نشان دهد که توافق احتمالی او با کره شمالی بهتر از توافق هستهای اوباما با ایران (برجام) خواهد بود. والت معتقد است بر خلاف برخی ادعاها برجام «قراردادی پر از جزئیات» است که لوازمی تدارک دیده که حداقل برای ۱۰ سال یا بیشتر ایران نتواند به سلاح هستهای دست باید و بعید است ترامپ در زمان کوتاهی بتواند به توافقی با کره شمالی دست یابد که به همان اندازه جزئی، ضمانتدار و حتی بهتر از آن باشد.
با این حال از آنجا که دیپلماسی قطعا بهتر از جنگ است، صرف دیدار رهبران دو کشور ممکن است زمینه را برای توافق خوبی در آینده فراهم کند که منافع هردو کشور را تا حدی فراهم کند.
نویسنده میافزاید یک هدف واضح دیپلماسی با کره شمالی کاهش خطر جنگ در شبه جزیره کره است و همینکه دو دولت وارد گفتگوی جدی با یکدیگر شدهاند بر وضعیت قبلی ارجحیت دارد. با این حال هر توافق پایداری باید حداقلی از اهداف دو طرف را برآورده کند. توافق یک طرفه، طرفی را که احساس تبعیض میکند در درازمدت به عهدشکنی سوق میدهد. اگر آمریکا می خواهد طرف کرهای به توافق متعهد بماند باید برخی از اهداف حداقلی آن کشور همچون رفع تحریمها، برسمیت شناخته شدن دیپلماتیک در سطح بینالملل و (احتمالا) قبول محدودیتهایی (هرچند ناگفته) برای همکاریهای نظامی خود با کره جنوبی را برآورده کند، همانطور که کره شمالی لازم است برخی (گرچه به احتمال زیاد نه همه) نگرانیهای آمریکا را برطرف کند.
نیویورک تایمز: کره شمالی به خلع سلاح صددرصدی تن نمیدهد
نهایت آنکه نشریه نیویورک تایمزدر مقالهای با عنوان «چگونه آنچه را که در کره شمالی در حال وقوع است بفهیم؟» به قلم نیکولاس کریستوف در۷ اردیبهشت (۲۷ آوریل) مینویسد نمیتوان به توافق بدست آمده کاملا خوشبین بود.
نویسنده مدعی است به نظر «بازی کیم» آن باشد که عهدنامه خلع سلاح هستهای را امضا کند، ولی جزییات روند را به مذاکرات بعدی محول کند، با این پیش فرض که معاهده هرگز به صورت صد درصدی اجرا نخواهد شد و بازدید سرزدهای هم از کره شمالی در این زمینه رخ نخواهد داد.
نیویورک تایمز میگوید این رویکرد کره گرچه «ریاکارانه» است، ولی وحشتناک هم نیست، چون با چنان تفاهمی هم کره شمالی و هم آمریکا (و کره جنوبی) از پرتگاه جنگی ویرانگر عقب نشستهاند. کرویستوف معتقد است رهبران کره شمالی از تجربه سرنوشت خلع سلاح صدام و قذافی آگاه هستند و در نتیجه هرگز توانایی هستهای خود را به صورت کامل نابود نمیکند.