در موضوع خاورمیانه و ایران، بایدن اوباما نیست
وبسایت «نشنالنیوز» در تحلیلی نوشته بر خلاف انتظار و همچنین با وجود نگرانی برخی کشورهای عربی، سیاستهای خارجی دولت جو بایدن در قبال خاورمیانه و موضوع تنش آمریکا با ایران مانند باراک اوباما نخواهد بود.
تحلیلگر نشنالنیوز روز دوشنبه ۱۹ آبانماه اشاره کرده «اضطراب محسوسی» در میان برخی از متحدان عرب آمریکا در پی انتخاب بایدن به وجود آمده و از طرفی انتظار متعارف این است که او در زمینه ایران بازگشتی به سیاستهای دوره اوباما خواهد داشت.
همچنین، کارتون و تصاویر طنزی از بایدن در رسانههای اجتماعی منتشر میشود که او طرف ایرانی را محکم در آغوش خود گرفته است.
با این حال تحلیلگر این رسانه اشاره کرده که با وجود تلاش دولت جدید برای مذاکره با تهران، باید به یاد داشت دونالد ترامپ که اکنون باید کاخ سفید را ترک کند، هم متعهد به چنین رویکردی در زمینه مذاکره با ایران شده بود.
این یادداشت «منطبق» دانستن رویکرد بایدن با رویکرد اوباما نسبت به ایران را «اشتباه» خوانده و اشاره کرده: «وقتی صحبت از سیاست خارجی ایالات متحده و خاورمیانه میشود، بایدن اوباما نیست.»
در توضیح این موضوع، نشنالنیوز اشاره کرده همه امیدهای روسای جمهوری از زمان جورج دبلیو بوش، چه دموکرات و چه جمهوریخواه، این بوده که «جنگهای همیشگی» را پایان بدهند و از حضور آمریکا در خاورمیانه بکاهند.
یادداشت این پایگاه خبری چنین رویکردی در روسای جمهور را به دلیل تغییر اولویتهای ژئوپلیتیک آمریکا به دلیل چالش ناشی از چین و روسیه و استقلال انرژی ایالات متحده عنوان کرده است.
انگیزههای مداخلهگرایانه بایدن
این یادداشت در ادامه به بررسی تفاوت اوباما و بایدن پرداخته و مینویسد تمایز بین آن دو را نگاهی به رویکرد سیاست خارجی آنها روشن میکند.
برای ارائه شواهد در این زمینه، نویسنده اشاره کرده که در موضوع حملات ۱۱ سپتامبر، با آنکه اکنون جنگهای افغانستان و عراق در آمریکا به صورت گستردهای «اشتباه استراتژیک» شمرده میشود، بایدن از حامیان آن بوده است. او در سال بعد از حملات، در سفری به فلوجه سیاست جورج دبلیو بوش برای اعزام سربازان بیشتر برای سرکوب ناآرامیها را مورد تاکید قرار داد.
از سوی دیگر، در زمان دولت بیل کلینتون، او به دلیل بیتفاوتی در زمینه قتل عام مسلمانان در بوسنی، دولت را مورد انتقاد قرار داد.
نویسنده نتیجه گرفته که چنین انگیزههای مداخلهگرایانه لیبرالی از سوی رییسجمهور منتخب جدید از سالها حضورش در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا نشات گرفته است.
همچنین مشاوران ارشد سیاست خارجی او از جمله آنتونی بلینکن، جیک سولیوان و سایرین از جمله افراد جریان اصلی سیاست خارجی واشینگتن هستند.
نشنالنیوز تصریح کرده که این نوع رویکرد کاملا در تضاد با رویکرد اوباما، مشاوران ارشدش و مسیری است که آنها در کاخ سفید در پیش گرفتند.
نویسنده همچنین اشاره کرده در حالی که بایدن یک «خودی» در سنا به حساب میآمد، اوباما یک جوان کمتر شناخته شده کاملا «غیر خودی» بود که راهش را به ریاستجمهوری باز کرد.
احتمال کاهش تحریمها، اما به تدریج
نویسنده در بخشی دیگر اشاره کرده که این رویکرد بایدن به معنای عدم تمایل دولت او به کاهش تحریمهای اقتصادی ایران نیست، بلکه «کاهش تدریجی» ممکن است پیشنهاد و ابزار او برای اعتمادسازی باشد.
بر اساس این یادداشت، این سیاست در قبال رضایت ایران برای کاهش غنیسازی اورانیوم و بازگشت به مذاکرات مطرح میشود.
پایگاه خبری نشنالنیوز نوشته است: «در مقالهای که اوایل سال جاری منتشر شد، آقای بایدن متعهد شد توافق هستهای آقای اوباما با ایران را به عنوان نقطه شروع مذاكرات قرار دهد، نه هدف نهایی.»
نویسنده ادامه میدهد که بایدن همچنین قول داده که بندهای بحثبرانگیز برجام را که اوباما بر سر آن توافق کرد، طولانی کند و ایران را تحت فشار قرار دهد تا برنامه موشکهای بالستیک و همچنین فعالیتهای منطقهای بیثباتکنندهاش را محدود کند.
نویسنده معتقد است اوباما این موضوعات را تا حد زیادی حل نکرده باقی گذاشت.
حمایت از متحدان منطقه در موضوع ایران
در زمینه رویکرد دولت بایدن به متحدان منطقهای آمریکا هم این پایگاه خبری نوشت اخیرا جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی پیشین بایدن که احتمالا سمت مدیریتی ارشدی در دولتش خواهد داشت، تاکید کرد که رییسجمهور جدید از متحدان آمریکا پشتیبانی لازم را در زمینه رسیدن به فهم منطقهای از ایران فراهم خواهد کرد.
چنین رویکردی تا حد زیادی مطابق با درخواستهای امارات متحده عربی، عربستان سعودی و دیگر کشورها برای حضور در میز مذاکره با ایران است.
این موضع وقتی تلخ حس میشود که به یاد آورده شود دولت اوباما مذاکرات خود را با ایران مخفیانه انجام داد.
نویسنده در پایان پیشنهاد داده که کشورهای عرب نیازی به هراس از انتقال قدرت در آمریکا ندارند، بلکه باید از فرصتهای آغاز جدید انگیزه بگیرند.