سوریه: ترکیه از دستیابی به توافق جدید در آستانه، جلوگیری کرد
جمهوری اسلامی ایران ، روسیه و ترکیه در پنجمین نشست آستانه در بیانیهای اعلام کردند که کارگروهی برای نهاییسازی ایجاد «مناطق کاهش تنش» در سوریه تشکیل دادهاند. با این حال خبرگزاری رویترز گزارش داد که ادامه مذاکرات در اینباره بهدلیل مشخص نبودن برخی از جزییات به تعویق افتاد و قرار شد جزییات آن در نشست بعدی مورد بررسی قرار گیرد.
در همین حال بشار الجعفری، رئیس هیات نمایندگی دولت سوریه در کنفرانس «آستانه۵»، ترکیه را متهم کرد که از توافق جدید درباره نقشه مناطق کاهش تنش در سوریه دراین کنفرانس، جلوگیری کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، جعفری بدون ذکر جزئیاتی اعلام کرد که مواضع هیات ترکیه در کنفرانس آستانه۵ باعث شد که نتایج کنفرانس ضعیف باشد.
پنجمین نشست کنفرانس آستانه با حضور هیأتهای سه کشور ضامن توافق مناطق کاهش تنش در سوریه (ایران، روسیه و ترکیه) روز گذشته در پایتخت قزاقستان آغاز شد.
این نشست با برگزاری جلسه گروه کاری مشترک درباره مسائل مربوط به کاهش تنشها در سوریه آغاز شد و سپس دیدارهای دوجانبهای به ریاست روسای هیأتهای شرکت کننده و کارشناسان برگزار شد.
خبرگزاری فرانسه امروز چهارشنبه به نقل از الکساندر لاورنتیف رئیس هیات روسی در آستانه گزارش داد که سه کشور روسیه، ایران و ترکیه، در دستیابی به توافق دربارهی مرزهای چهار منطقه کاهش تنش، ناکام ماندند.
سه کشور ضامن مناطق کاهش تنش ، قرار است کنفرانس آیندهی خود در آستانه را در آخرین هفته ماه اوت (هفته اول شهریور) برگزار خواهند کرد.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، پیشتر ابراز امیدواری کرده بود که طرفها در نشست امروز بر سر قرارداد نهایی تعیین مرزهای «مناطق کاهش تنش» به یک توافق دست یابند.
روز سه شنبه ۱۳ تیرماه نمایندگان جمهوری اسلامی ایران ، ترکیه و روسیه در نشست کارشناسی آستانه با ایده تشکیل «کمیته آشتی ملی» در سوریه موافقت کرده بودند.
همزمان الکساندر لاورنتیف، نماینده رئیس جمهوری روسیه در امور سوریه، اعلام کرد که دو تا سه هفته پس از نهایی کردن توافق با ایران و ترکیه بر سر مناطق «کاهش تنش»، احتمالا نیروهای پلیس نظامی روسیه در این مناطق مستقر خواهند شد. نماینده رییس جمهوری روسیه در امور سوریه تصریح کرده است: «این توافق زمینه ساز حضور پلیس نظامی روسیه در مناطق امن خواهد بود، البته هنوز این توافقنامه امضا نشده است اما هرزمان که اسناد توافق مناطق امن امضا شود، اقدامات واقعی برای استقرار نیروها طی دو تا سه هفته انجام خواهد شد.»
برخی از گروههای مخالف بشار اسد از نقش جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات آستانه و توافق موجود ناخشنودند. یکی از اعضای هیات مذاکرهکننده مخالفان سوری به رویترز گفته: «ایران، روسیه و ترکیه میخواهند مناطق نفوذ خود را در سوریه بسازند ومتاسفانه آمریکا از این توافق غایب و اروپا به طور مشکوکی در آن ساکت است».
نشریه «فارین پالیسی»، ۱۲ تیر ماه به نقل از سه دیپلمات گزارش داد که رکس تیلرسون، وزیر خارجه ایالات متحده در جریان دیداری خصوصی با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمانمللمتحد، خواسته تا روسیه در مورد آینده بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه، تصمیم بگیرد. او همچنین در گفتوگوی خود با دبیرکل سازمانملل بر تمرکز آمریکا بر نبردها علیه داعش تاکید کرده بود. به گزارش این نشریه، وزیر خارجه آمریکا این پیام را نیز داده است که حملات به نیروهای حامی بشار اسد در سوریه طی ماههای گذشته، «اهداف محدود تاکتیکی» داشته و بهمنظور جلوگیری از حملات احتمالی شیمیایی اسد، و پشتیبانی از شبهنظامیان مورد حمایت ائتلاف انجام شدهاست. با این حال روسیه در مورد این حملات و پیامدهای آن هشدار داده و خواستار توقف آنها شده است.
اگر چه آمریکا اعلام کرده که به نتیجه مذاکرات صلح ژنو که ابتکار آن در دست سازمان ملل است، پایبند خواهد بود، اما شش دوره مذاکراتی که تاکنون با هدف برقراری آتش بس و صلح در ژنو سوئیس برگزار شده هیچکدام به آتشبسی فراگیر و پایدار در سوریه منجر نشده است.
در حالیکه جمهوری اسلامی ایران و روسیه از حکومت بشار اسد حمایت می کنند، ترکیه از شماری از گروههای مخالف حکومت سوریه حمایت می کند. این سه کشور از دو ماه پیش برای ایجاد چهار منطقه عاری از درگیری توافق کردهاند. از زمانی که موضوع توافق بر سر «مناطق کاهش تنش» یا مناطق «مناطق عاری از درگیری» مطرح شده ، مناطق شمال غربی سوریه دراستان ادلب آرامش نسبی را تجربه کرده، اما وضعیت در مناطقی چون غوطه شرقی در دمشق و شهر درعا در جنوب غربی سوریه همچنان متشنج و ناآرام است و درگیری نیروهای دولتی و مخالفان همچنان درجریان است.