در پی خروج آمریکا از برجام، ایران از اروپا خواسته نیازهای مالی و تجاری‌اش را تامین کند تا در برجام باقی بماند. اما سایه تحریم‌های آمریکا بر شرکت‌های اروپایی سنگینی می‌کند و حمایت سیاسی اتحادیه اروپا برای این شرکت‌ها کافی نیست. الیزابت روزنبرگ، مشاور ارشد وزارت دارایی در دولت اوباما و یکی از طراحان اصلی تحریم‌های آمریکا علیه ایران در مصاحبه‌ای با ایران اینترنشنال به پرسش‌هایی در این زمینه پاسخ داده است.

ایران اینترنشنال: آیا اتحادیه اروپا و شرکت‌های اروپایی می‌توانند منافع اقتصادی مورد نظر ایران را فراهم کنند؟

روزنبرگ: برای بانک‌ها و شرکت‌های بزرگ اروپایی واقعا سخت است که تجارت با ایران را ادامه بدهند، چرا که ممکن است وزارت دارایی آمریکا جریمه‌های سنگین مالی و اعتباری را در قالب تحریم به آن‌ها تحمیل کند. حتی اگر دولت‌های اروپایی سعی کنند برای شرکت‌هایشان امکان حقوقی فراهم کنند که آن‌ها را از تحریم‌های آمریکا دور نگه دارند تا بتوانند به تجارت با ایران ادامه دهند و نفت ایران را بخرند. چون دولت‌ها نمی‌توانند شرکت‌ها را وادار به تجارت با ایران کنند. اکثر شرکت‌های بزرگ اروپایی، خصوصا شرکت‌های سهامی عام، نمی‌خواهند تنبیه شوند و در معرض اجرای تحریم‌های وزارت دارایی آمریکا قرار گیرند.

ایران اینترنشنال: شرکت‌های آسیایی تا چه حد می‌توانند تجارت‌ را با ایران ادامه دهند و در مقابل تحریم‌های بزرگ‌ترین و قوی‌ترین اقتصاد دنیا بایستند؟

روزنبرگ: بعضی شرکت‌هایی که نفت ایران را می‌خرند یا معاملات بانکی دارند یا در تجارت دیگر صنایع و اجناس با ایران هستند، برای رعایت تحریم‌های آمریکا از معامله با ایران دست می‌کشند. اما مطمئنا شرکت‌های دیگری هم در شرق آسیا هستند که مایلند تجارت با ایران را ادامه دهند و ممکن است حتی امکانی باشد که این را به صورت قانونی انجام دهند. در نتیجه در چین و احتمالا در هند و ترکیه، خریداران جدی نفت ایران به تجارت ادامه خواهند داد. هم‌زمان ممکن است بعضی شرکت‌های آسیای شرقی سعی کنند تحریم‌ها را دور بزنند یا حتی زیر پا بگذارند که ببینند تا چه حد می‌توانند پیش بروند. در نتیجه ترکیبی خواهیم دید از شرکت‌هایی که تحریم‌ها را رعایت می‌کنند و شرکت‌هایی که نقض می‌کنند.

ایران اینترنشنال: شما در دولت باراک اوباما جزو تیمی بودید که تحریم‌های اقتصادی علیه ایران را طراحی کرد. حالا در دولت فعلی، وزیر خارجه دونالد ترامپ گفته می‌خواهند سخت‌ترین تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کنند. آیا بدون همکاری بین‌المللی خصوصا از سوی نزدیک‌ترین متحدان آمریکا، این دولت موفق می‌شود تحریم‌های سخت‌تری را علیه ایران اعمال کند؟

روزنبرگ: اجماع جهانی که آن زمان برای اعمال تحریم‌ها علیه ایران ایجاد شد، زیرمجموعه چندین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد بود که همه کشورهای عضو را در روابط و معاملات‌شان با ایران، محدود می‌کرد. اما حالا بدون آن ساختار قانونی بین‌المللی یعنی قطعنامه‌های شورای امنیت، و بدون همکاری متحدان بین المللی، آمریکا ناچار است به تنهایی علیه ایران اقدام کند و این یعنی موفقیت سابق را به دست نخواهد آورد.