بلومبرگ گزارش کرده که بعضی کارمندان شرکت چینی هواوی، در پروژه‌های تحقیقاتی با کارکنان نیروهای مسلح آن کشور همکاری کرده‌اند. با توجه به مستندات ارائه‌شده در این گزارش، شایعه ارتباط هواوی با ارتش چین، که پیش از این در رابطه با تلفن‌های هوشمند و محصولاتی مانند تجهیزات ارتباطی این شرکت به گوش می‌رسید، به واقعیت نزدیک‌تر شده است.

در یک دهه گذشته، کارکنان هواوی در قالب تیم‌های مشترکی از ارگان‌های مختلف دولت چین، از جمله ارتش آزادی‌بخش خلق آن کشور، روی بیش از ۱۰ پروژه با تمرکز بر استفاده از هوش مصنوعی در ارتباطات رادیویی همکاری کرده‌اند. آن‌ها در پروژه تحقیقاتی مشترکی با یکی از شاخه‌های کمیته مرکزی ارتش چین، برای استخراج و طبقه‌بندی احساسات در بخش نظرات ویدیوهای اینترنتی همکاری داشته‌اند و همچنین در ابداع و کشف راه‌هایی برای ذخیره و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای، با دانشگاه ملی فناوری‌های دفاعی این کشور مشارکت کرده‌اند. 

این پروژه‌ها تنها بخشی از برنامه‌های مشترک کارکنان هواوی با سازمان‌های دولتی چین است که اکنون آشکار شده‌اند. مطالعه آن‌ها از چگونگی همکاری تیم‌های تحقیقاتی هواوی با ارتش آزادی‌بخش خلق چین در تحقیق روی برنامه‌های نظامی و امنیتی پرده برمی‌دارد.

بلومبرگ در این گزارش اسنادی را گلچین کرده که برخی به‌صورت دوره‌ای منتشر شده است و برخی در پایگاه‌های داده‌های پژوهشی دانشگاهیان و متخصصان صنایع چین وجود داشته‌اند. نویسندگان رساله‌های یاد‌شده، که پیش‌تر نامی از آن‌ها در رسانه‌ها برده نشده بود، خود را کارمندان هواوی معرفی کرده‌اند و نام این شرکت نیز در این رساله‌ها دیده می‌شود.

گلن اشلاس (Glenn Schloss)، سخنگوی هواوی، در بیانیه‌ای اشاره کرده است: «هواوی از انتشار این مقالات که کارمندان این شرکت شخصا منتشر کرده‌اند مطلع نبوده است.» همچنین او در ادامه گفته است: «هواوی در حوزه تحقیق و توسعه با موسسه‌های وابسته به ارتش آزادی‌بخش خلق چین هیچ همکاری یا مشارکتی ندارد. این شرکت تنها به توسعه و تولید تجهیزات مخابراتی مطابق با استانداردهای جهانی می‌پردازد و محصولات [یاد‌شده] را برای ارتش [چین] سفارشی‌سازی نمی‌کند.»

وزارت دفاع چین به درخواست بلومبرگ برای اظهارنظر در این رابطه پاسخی نداده است. 

روز پنجشنبه ششم تیرماه، سانگ لیوپینگ (Song Liuping)، مدیر حقوقی هواوی، گفته‌های سخنگوی این شرکت را مجددا تایید کرد و گفت: «هواوی نه محصولات سفارشی برای ارتش تولید کرده نه برای ارتش پروژه‌های پژوهشی انجام داده است.» او اضافه کرد: «ما از وجود رساله‌های [مرتبط] که برخی کارکنان ما منتشر کرده‌اند آگاه نبوده‌ایم. ما هیچ پروژه‌ پژوهشی مشترکی [با ارتش آزادی‌بخش خلق چین] نداشته‌ایم.»

دولت ترامپ اواخر اردیبهشت‌ماه سال جاری محدودیت‌هایی را برای شرکت‌های آمریکایی وضع کرد که طبق آن امکان هر نوع همکاری تجاری با این شرکت چینی منوط به کسب مجوز از وزارت دارایی ایالات متحده آمریکا شود. البته ترامپ هفته گذشته در دیدار با رییس جمهوری چین در حاشیه نشست جی۲۰، اعلام کرد که شرکت‌های آمریکایی می‌توانند همچنان محصولات خود را به شرکت چینی هواوی بفروشند. 

مطلب مرتبط: خرید و استفاده از محصولات مخابراتی چینی در آمریکا ممنوع شد

رن ژنگفی (Ren Zhengfei)، موسس میلیاردر هواوی، که خود را وفادار به حزب کمونیست چین می‌داند، در دوران خدمت در ارتش، افسر بخش ارتباطات بود. همین مساله سبب شده است که روی واشنگتن ارتباط هواوی و نیروی نظامی چین بیشتر تاکید و تمرکز کند.

در سراسر دنیا شرکت‌های حوزه فناوری دهه‌هاست که با سازمان‌های نظامی در جهت توسعه بسیاری از فناوری‌ها همکاری دارند. در چین هم به‌واسطه اقتصاد دولتی این کشور، رابطه بین بخش دولتی‌ و خصوصی بسیار نزدیک است. اما هواوی همواره اثرگذاری پیشینه رن ژنگفی بر سیاست‌های شرکت را تکذیب و میزان همکاری‌‌اش با ارتش چین را جزیی و غیرسیاسی عنوان کرده است.

به گفته هواوی، این شرکت حتی در صورت درخواست دولت چین، هرگز اطلاعات حساس را در اختیار این نهاد قرار نداده است.

ژنگفی رن در ماه ژانویه سال جاری میلادی، پس از سال‌ها برای اولین بار با رسانه‌های خارجی صحبت کرد و ارتباط هواوی و ارتش چین را تکذیب کرد.

در این گفت‌و‌گو، رن به خبرنگارها گفت: «ما با ارتش هیچ‌گونه همکاری‌ پژوهشی‌ای نداریم. شاید به آن‌ها به میزان محدود تجهیزات غیرنظامی بفروشیم. چقدرش را نمی‌دانم، چرا که مشتری اصلی ما محسوب نمی‌شوند.»

از طرفی، ارتش چین هم ارتباط رسمی با هواوی را به‌شدت تکذیب کرده است. به گفته وزیر دفاع چین، ژنرال وی فنگهی (Wei Fenghe): «هواوی یک شرکت نظامی نیست. فکر نکنید سابقه خدمت رییس هواوی در ارتش به این معنی است که شرکتی که تاسیس کرده بخشی از ارتش است.»

در یکی از مقاله‌ها که روی ویدیو و بهبود دقت الگوریتم‌های پردازش زبان کار کرده است، نشانه‌هایی از همکاری لی هوئی (Li Hui)، یکی از کارمندان هواوی، با ارتش دیده می‌شود. در مقاله او، که در ماه مه ۲۰۱۹ در Netinfo (نت‌اینفو، نشریه‌ای وابسته به موسسه تحقیقاتی وزارت امنیت عمومی چین) منتشر شد، از دقت بسیار بالای عملکرد این الگوریتم یاد شده است.

در موردی دیگر، یک کارمند هواوی به نام لی ژی (Li Jie) با سه محقق دیگر از کمیته مرکزی ارتش چین، روی سیستم‌های اطلاعاتی جغرافیایی برای جمع‌آوری و تجزیه اطلاعات مکانی کار کرده‌اند. مقاله مرتبط با این تحقیق پس از ارائه در سمیناری علمی در شهر دالیان، در سال ۲۰۰۹ منتشر شد. هرچند مشخص نیست لی ژی هنوز کارمند هواوی است یا خیر. 

در موردی دیگر نیز بر اساس مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۳ منتشر شده است، ژو جیان (Zhou Jian)، از کارکنان هواوی، در بررسی روش‌هایی برای تشخیص بهتر ضربان قلب با بیمارستان ارتش همکاری داشته است.

وانگ کام فای (Wong Kam Fai)، که از اساتید دانشگاه هنگ‌کنگ است، اشاره کرده است که همکاری دانشگاه‌ها و شرکت‌های چینی با دولت یا ارتش این کشور عادی است. به گفته او، دانشگاه‌های چینی آزادند با ارتش کار کنند و اگر اطلاعات خیلی حساس باشد، طبقه‌بندی می‌شود.

به گفته وانگ در آمریکا نیز روند مشابهی وجود دارد و دولت برای این همکاری‌های مشترک بودجه‌هایی را برای ارتش در نظر می‌گیرد. منابع مالی زیادی برای پژوهش‌ها در دسترس است که یکی از این منابع ارتش است.