شدت مضاعف سرکوب اعتراضها در مناطق کردنشین
ویدیویی در شبکههای اجتماعی منتشر شد که عدهای از اهالی شهرستان بانه در استان کردستان، با سوار شدن بر سهچرخههای بسیار کوچکی که مختص کودکان زیر سن پنج یا شش ساله بود، گرانی بنزین را به سخره گرفته بودند و یکی از آنها میگفت، از این پس بهدلیل گرانی سوخت، مردم باید از سهچرخه برای حملونقل استفاده کنند. این اعتراض همراه با طنز، در کردستان، تنها به فاصله دو روز، به جایی رسید که دهها نفر آماج گلوله نیروهای امنیتی و انتظامی شدند و جانشان را از دست دادند.
سازمان عفو بینالملل، روز سهشنبه بیستوهشتم آبانماه، اعلام کرد که براساس تحقیقات این سازمان، در اعتراضهای روزهای گذشته، در ۲۱ شهر ایران دستکم ۱۰۶ تن کشته شدهاند. همچنین بر اساس گزارش عفو بینالملل، در استانهای کردنشین کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی ۴۴ نفر جان خود را در این اعتراضها از دست دادهاند که تقریبا نزدیک به نیمی از آمار کشتهشدگان است.
از شهر مرزی مریوان که تاکنون هویت ٩ نفر از کشته شدگان در تظاهراتهای اخیر این شهر، احراز شده، ویدیویی در فضای مجازی منتشر شده است که نشان میدهد در کف خیابان خون جاری شده است و برخی گزارشها حکایت از آن دارد که تعداد کشتهشدگان در این شهر، بسیار بیشتر از آمارهای منتشرشده در رسانههاست.
در رابطه با کشتهشدگان مریوان، آرتیکاس اقبال، فرماندار این شهر، به خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، گفته است، اینکه شنیده شده ۱۵ نفر در جریان ناآرامیهای اخیر در مریوان کردستان کشته شدهاند کاملا دروغ است، اما ما مجوز نداریم اطلاعات بدهیم و قرار است شورای هماهنگی استانداری در این زمینه اطلاعرسانی کند.
در شهر کوچک جوانرود در استان کرمانشاه که بنابه آمار سازمان عفو بینالملل ۱۴ نفر در آنجا کشته شدهاند، در ویدیویی کوتاه که در رسانههای اجتماعی منتشر شده است، دیده میشود که ماموران امنیتی بر روی پشتبام دادگستری این شهر مردم را به گلوله بستهاند. بنابه گفته شاهدان عینی، یکی از کشتهشدگان این شهر، پیرمرد ناشنوایی بوده که نه با گلوله، بلکه با ضربات متعدد قنداق اسلحه کشته شده است.
کشتار مردم در مریوان و جوانرود، درحالی صورت گرفته است که بنابه گفته روزنامهنگاران مستقل و فعالان مدنی کردستان که خود شاهد شروع اعتراضات بودهاند، تظاهراتها به صورت مسالمتآمیز و بهدور از خشونت بوده و نیروهای امنیتی و انتظامی، شروعکننده خشونت بودهاند.
اگرچه جمهوری اسلامی هر اعتراض و تظاهراتی را در هر نقطهای از کشور بهشدت سرکوب میکند، اما این سرکوب در مناطق و استانهای کردنشین با شدت و حدت بیشتری انجام میگیرد و کوچکترین اعتراضی را برنمیتابد.
استقرار نیروهای نظامی بیشتر در شمال غربی ایران و انجام رزمایش زمینی ارتش ایران با نام رزمایش «ذوالفقار ولایت ۹۸» با حضور تیپهای ۴۰ و ۴۱، تیپ ۲۵ نیروی مخصوص، یگانهای پهپادی، تیپ ۳۲۱ متحرک هجومی، یگان مهندسی نیروی زمینی ارتش و هلیکوپترهای نیروی زمینی، بلافاصله پس از اعتراضهای اخیر به گرانی بنزین، و همزمان موشکباران مقر احزاب کردستان ایران، در حالی که مصطفی هجری، دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران، از مردم کردستان خواسته بود که اعتراضات خود را بهصورت مسالمتآمیز ادامه دهند، حکایت از برخورد بهشدت خشن و مشت آهنین حکومت ایران نسبت به کردها و از طرفی، ترس از پتانسیل سازماندهی سریع مناطق کردنشین دارد.
از اول انقلاب ٥٧ تاکنون، استان کردستان، بخشهای کردنشین استان آذربایجان غربی و برخی از مناطق مرزی استان کرمانشاه، ازسوی حکومت به عنوان مناطق امنیتی شناخته میشوند و حتی محمد خاتمی که در زمان ریاستجمهوری قصد داشت برای بهدست آوردن اعتماد کردها، حالت فوقالعاده و امنیتی کردستان را ملغی و این استان را امن اعلام کند، به دلیل مخالفت نهادهای امنیتی قادر به انجام آن نشد.
با چنین نگاه امنیتی به مناطق کردنشین، نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی، نه تنها کوچکترین اعتراضی را با شدیدترین سرکوب و کشتار پاسخ میدهند، بلکه همانند آنچه که در مریوان روی داد، هیچ شخص و نهادی هم به دلیل حمله به یک کودک دهساله و مجروح کردن او (یا حتی کشتن او براساس بعضی منابع) بهدلیل ضربات باتوم، مورد مواخده و تنبیه قرار نمیگیرد.
این تظاهرات اخیر در ایران که در اعتراض به افزایش قیمت بنزین روی داد، یکی از معدود تظاهراتی است که میتوان گفت، تقریبا در وسعتی به بزرگی کل ایران به وقوع پیوست و بیش از صد کشته و شاید هزاران زخمی و بازداشت به همراه داشت و خوزستان با جمعیتی اکثرا عرب، بیشترین کشته را داشته است.
در میان این سرکوب خونین و مرگ بیش از صد نفر از شهروندان ایرانی از قومیتهای مختلف، آنچه که حائز اهمیت و توجه بود، تظاهرات مردم ارومیه بود، شهری که اکثریت ساکنان آن ترک و کردند. علیرغم اینکه حکومت سالهاست، به هر بهانهای تلاش میکند تا اختلافات قومی، زبانی و مذهبی را میان کردها و ترکهای ساکن ارومیه و کل استان استان رواج دهد، معترضان در این شهر شعار میدادند، ترک و کرد دست در دست هم، بنیاد ظلم را برخواهیم انداخت.