مخالفت دستگاه قضایی با مرخصی زندانیان سیاسی ایران
علیرغم شیوع گسترده بیماری کوویدـ۱۹ (کرونا) در ایران، مسئولان قضایی و امنیتی تاکنون با تقاضای بسیاری از خانوادههای زندانیان سیاسی و وکلای آنها برای اخذ مرخصی با تامین وثیقه در این شرایط ویژه موافقت نکردهاند و این موضوع باعث نگرانیهای شدید در مورد وضعیت جسمانی زندانیان سیاسی و مدنی شده است.
بنا بر گزارشها، چند زندانی محبوس در زندانهای ایران به ویروس جدید کرونا مبتلا شدهاند و مسئولان زندان برای افراد مبتلا یا مشکوک به ابتلا به این ویروس و خطرهایی که آنها را تهدید میکند، هیچگونه خدمات پزشکی و تمهیداتی ارائه نمیکنند.
محمد (بابک) صفری، شهروند معترض و از اعضای جبهه دموکراتیک ایران، در زندان تهران بزرگ به بیماری کوویدـ۱۹ مبتلا شده است و در حال حاضر در مرخصی بهسر میبرد. صفری میگوید: «روز یکشنبه ۱۱ اسفند، حدود ساعت ۳/۵ الی ۴ صبح بود که با تامین وثیقه ۳۰۰ میلیون تومانی، از زندان به مرخصی اعزام شدم. شب قبل از آزادی، در زندان گلویم بهشدت میسوخت. توجهی نکردم. پس از آزادی از زندان، ابتدا مسکن مصرف کردم، چون احساس میکردم سرما خوردهام. ابتدا، تنها سوزش گلو داشتم. آن روز گذشت و دیدم حالم مساعد نیست. چون کار داشتم، بعدازظهر روز دوشنبه، از کرج به سمت تبریز حرکت کردم. زمانی که به تبریز رسیدم، وضعیت جسمانیام بسیار بدتر از قبل شده بود، تب شدیدی داشتم و بهشدت میلرزیدم.
صبح روز سهشنبه ۱۳ اسفند، به بیمارستان رضا در تبریز رفتم و سریع بستری شدم. کادر درمانی بیمارستان گفتند به ویروس کرونا مبتلا شدی. یک هفته در بیمارستان بستری شدم و سه شب اول، مرگ را از نزدیک ملاقات کردم، تمام ملحفههای تخت از عرق بدنم خیس شده بود. گویا تمام مفاصلم را داشتند از هم جدا میکردند. پس از یک هفته، مرخص شدم و پزشکان بیمارستان گفتند که باید در خانه در حالت قرنطینه بهسر ببری و دوران نقاهت این بیماری را طی کنی. من مطمئن هستم که در زندان به این ویروس مبتلا شدم.»
صفری در مورد دیگر زندانیان و همبندان محبوسش در زندان تهران بزرگ میگوید: «خیلی نگران همبندانم، بهخصوص بچههای مظلوم اعتراضات آبان، هستم. من به همراه سهیل عربی، محمد حبیبی و مهرداد محمدنژاد پس از انتقال از زندان اوین، در تیپ ۵، سالن ۲، اتاق ۲ زندان تهران بزرگ دوران محکومیت خود را سپری میکردیم. قبل از آزادی از زندان، شنیده بودیم چند زندانی مالی در تیپ ۱ و ۲ زندان تهران بزرگ بهدلیل بیماری کرونا جانشان را از دست دادهاند. قبل از این اتفاق هم اگر کسی بیمار میشد، هیچ رسیدگی درمانی و توجهی به او نمیشد و مسئولان بهداری زندان میگفتند که دارد فیلم درمیآورد. در حال حاضر که وضعیت قطعا بدتر از گذشته نیز شده است.»
به گفته پزشکان متخصص، این نوع بیماری در فضاهای بسته مانند زندانها بهدلیل تراکم بالای جمعیت، تغذیه نامناسب، نبودِ امکانات بهداشتی و پزشکی کافی، بسیار گستردهتر و خطرناکتر شیوع پیدا میکند و باعث فاجعه انسانی میشود.
در روزهای گذشته، تعدادی از زندانیان سیاسی و مدنی بهدلیل بیتوجهی مسئولان به شیوع کوویدـ۱۹ در زندانها و خطری که جان آنها را تهدید میکند، در برخی زندانهای کشور دست به اعتصاب غذا زدهاند و برخی زندانیان نیز گفتهاند اگر به خواسته آنها برای اعزام به مرخصی در این شرایط اضطراری ترتیب اثر داده نشود، در روزهای آینده دست به اعتصاب غذا خواهند زد.
یک وکیل پایه یک دادگستری که وکالت تعدادی از زندانیان سیاسی محبوس در زندانهای اوین، تهران بزرگ و قرچک ورامین را بر عهده دارد، در مورد مخالفت با درخواست مرخصی زندانیان سیاسی و مدنی میگوید: «دستگاه قضایی در مورد زندانیان مالی زیاد سختگیری نکرده است و با اخذ وثیقه، بسیاری از زندانیان مالی به مرخصی اعزام شدند. اما در مورد زندانیان امنیتی و سیاسی، سختگیری شدید صورت گرفته است. در بخشنامه ابراهیم رییسی، رییس قوه قضاییه، گفته شده زندانیان سیاسی تا محکومیت پنج سال زندان، بهجز افرادی که اتهامات جاسوسی در پرونده آنها درج شده است، میتوانند با اخذ وثیقه، به مرخصی اعزام شوند. اما امین وزیری، معاون دادستان و دادیار ناظر بر زندانیان سیاسی و امنیتی در استان تهران، در این مورد همکاریهای لازم را انجام نمیدهد. در واقع، نمیدانیم چه سرنوشتی برای زندانیان سیاسی و مدنی در این برهه خطرناک به وجود خواهد آمد.»
به گفته این وکیل دادگستری، اکثر شعبههای دادگاههای انقلاب تهران (شعبه ۲۸ قاضی مقیسه، ۱۵ قاضی صلواتی و شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان) از ترس ابتلا به بیماری کرونا، در روزهای گذشته به حالت تعطیل یا نیمهتعطیل در آمدهاند و امین وزیری هم به همین دلیل از ملاقات با خانوادهها و وکلای زندانیان سیاسی پرهیز میکند و فقط روی در دفترش اسامی ۳۱ تن از زندانیان سیاسی محبوس در استان تهران که مشمول اعطای مرخصیاند زده شده، اما بسیاری از همین افراد نیز کماکان و برخلاف آنچه وعده داده شده است، در زندان بهسر میبرند.
رسیدگی نکردن حکومت ایران به وضعیت زندانیان و جان باختن برخی از آنها در حبس مسبوق به سابقه است. افرادی مانند اکبر محمدی، شاهرخ زمانی، هدی صابر، امیرحسین حشمتساران، امیدرضا صیافی، حسن ناهید، محسن دکمهچی از زندانیان سیاسی بودند که بهدلیل نبودِ رسیدگیهای درمانی و گاهی در اعتصاب غذا بهطرز مشکوکی جان خود را از دست دادهاند. حکومت و دستگاه قضایی ایران تا این لحظه در مورد مرگ این افراد هیچگونه پاسخ مشخصی به خانوادهها و مجامع حقوق بشری ارائه نکرده است.