رمزگشایی از ملاقات فرماندهان سپاه با روحانی
سردار جعفری فرمانده سپاه در مصاحبهای با برنامه تلویزیونی دستخط ضمن بیان خاطراتش به ملاقاتی اشاره کرد که دو ماه بعد از دوازدهمین انتخابات ریاست جمهوری و قبل از شروع به کار دولت جدید با روحانی انجام شده است و به نوعی دست به رمزگشایی از اهداف آن ملاقات نیز زده است زیرا تاکنون دو روایت از آن دیدار مطرح بود :
روایت بیعت
از آن دیدار دو تفسیر مطرح شده بود روایت نخست را که بیشتر هواداران روحانی مطرح میکردند آن بود که بعد از توافق و هماهنگی کاملی که روحانی در ترکیب کابینه با رهبر ایران انجام داده است، حضور فرماندهان سپاه به نوعی پاداش برای او محسوب میشده و به عنوان بیعت فرماندهان با حسن روحانی تلقی میشده است. در خبر منتشر شده از آن دیدار، سردار جعفری انتخاب مجدد روحانی را تبریک گفته بود و آمادگی سپاه را برای همکاری همهجانبه با دولت برای تحقق اهداف انقلاب اسلامی اعلام کرده بود و حسامالدین آشنا، مشاور فرهنگی رئیس جمهوری نیز تحلیل کرد که این نه فقط یک تصویر بلکه یک مسیر است. آزادی، امنیت، آرامش و پیشرفت برای مردم و نظام در گرو اجماع راهبردی میان دولت و مجموعه دفاعی کشور است.
روایت اتمام حجت
اما روایت دوم از این دیدار تفسیر متفاوتی عرضه میکرد. واقعیت این است که فرماندهان سپاه همیشه از آغاز دهه هفتاد شمسی با نگاه روحانی در حوزه سیاست خارجی و دفاعی مشکل داشتند و در دور نخست ریاست جمهوری، روحانی سعی میکرد از طریق محدودسازی نقش آنها در اقتصاد و نیزعدم اعطای پستهای سیاسی به آنها با نفوذ آنها مقابله کند و در تریبونهای عمومی به آنها طعنههایی بزند و سپاه نیز با پرتابهای موشکی که بدون هماهنگی با روحانی ولی با حمایت رهبر بعد از توافق برجام انجام میداد، دستگیری افراد دوملیتی توسط اطلاعات سپاه و نیز حمله مستقیم در تریبونهای عمومی به روحانی پاسخ او را بدهد.
اما موضع غیر منتظره تبلیغاتی تندی که روحانی در انتخابات علیه سپاه اتخاذ کرد و آنها را به حمایت مستقیم از رقیبش ابراهیم رییسی متهم کرد و هدفش افزایش سبد رای انتخاباتی بود، شکافهای میان او و سپاه را افزایش داد که این نحوه برخورد تا یک ماه بعد از انتخابات هم ادامه پیدا کرد که روحانی در سخنرانی ماه رمضان از آنها با نام دولت با تفنگ یاد کرد که هم با پاسخ تند و رسمی سپاه روبرو شد و هم منجر به دستگیری برادرش شد.
روایت دوم از این دیدار که اصولگرایان مطرح میکردند مدعی بودکه دیدار فرماندهان با روحانی نه بیعت که دیدار اتمام حجت بوده است و حضور فرماندهانی مانند سلیمانی فرمانده سپاه قدس و کوثری فرمانده قرارگاه ثارالله و غیب پرور فرمانده بسیج در این دیدار موید این امر بوده است و آنها با روحانی اتمام حجت کردهاند و به او گفتهاند که گفتار انتخاباتیش در نقد سپاه را باید به طور کامل کنار بگذارد و هشدار دادهاند که ادامه این شیوه سخن گفتن، تبعات جدی برای حضور روحانی در قدرت دارد و در این مورد آستانه تحمل سپاه بسیار محدود است و میتواند امنیت ملی کشور را دچار مخاطره کند که مسئولیت آن با روحانی خواهد بود و در عین حال تصریح کردهاند در وضعیت خطیر فعلی منابع مالی هزینههای دفاعی بایستی در اولویت نخست اقتصاد کشور قرار گیرد امری که مورد حمایت خامنهای هم قرار گرفته است.
از سحنان جعفری مشخص است که روایت دوم به واقعیت دیدار نزدیکتر است. هرچند روحانی هم در قبال چرخش گفتاری و عملی خود امتیازاتی نیز اخذ کرده که عبارتند از:
نخست آنکه روحانی خواسته سپاه در فعالیت موشکی خود بدون هماهنگی دولت کاری انجام ندهد و همه پرتابها با هماهنگی صورت بگیرد . دوم آنکه رعایت گفتار انتقادی در تریبونهای عمومی دو طرفه باشد چون با حضور ترامپ در قدرت و سیاستهای دولت وی، نباید شکافی در ساختار قدرت ایران نشان داده شود. در این مورد البته هنوز برخی افراد از جمله علی سعیدی نماینده رهبر ایران در سپاه طعنههایی به دولت زدهاند ولی در مجموع موضع گیری حادی مطرح نشده است .
سوم آنکه نقش سپاه در انجام پروژههای اقتصادی به پروژههای بزرگ و ملی با کف رقم 200 میلیاردی محدود شود که البته هنوز معلوم نیست چقدر در عمل این کار محقق شده است .
در مجموع میتوان گفت که با مواضع تندی که دولت ترامپ علیه برجام، فعالیتهای موشکی ایران و سپاه پاسداران اتخاذ کرده است و نیز فاصلهای که روحانی از اصلاحطلبان بعد از انتخابات برای حفظ موقعیت آینده خود و سودای رهبری در ساختار قدرت اتخاذ کرده است، بهنظر میرسد در موازنه جدید سیاسی کنونی میان بخش سیاسی و نظامی ساختار قدرت، سپاه دست بالاتری پیدا کرده و روحانی فعلا نه قصد دارد و شاید توان آن را هم ندارد که از کارت آرا 24 میلیونی ملت برای پیشبرد برنامههای سیاسی بلندپروازانهای که در دوران انتخابات مطرح کرد استفاده کند .