فیلتر تلگرام؛ هشدار کاربران به روحانی درباره ریزش پایگاه اجتماعی
ماجرای فیلتر تلگرام، بهاندازهای برای کاربران اینترنت در ایران پررنگ بود که از سیاستمدار و هنرمند گرفته، تا دانشجو و ورزشکار، به آن واکنش نشان دادند.
طبق آمار، تلگرام در ایران نزدیک به چهلمیلیون نفر کاربر دارد و پرنفوذترین و محبوبترین پیامرسان مجازی سالهای اخیر بوده است.
همین نفوذ و دربرگیری تلگرام بود که قوهقضایییه و رسانههای اصولگرا را مجبور کرد برای فیلتر این پیامرسان، ماهها زمینهچینی کنند.
حامیان حسن روحانی البته تا دیروز امیدوار بودند که او به وعدههایش درباره فیلتر نشدن رسانههای مجازی پایبند بماند و مانع بهثمر رسیدن تلاش قوهقضاییه برای فیلتر تلگرام شود. اما نتیجهای که تاکنون بهدست آمده، جایی برای این دلخوشیها باقی نگذاشته است.
بلافاصله پس از رسانهایشدن تصمیم قوهقضاییه برای فیلتر تلگرام، موجی از واکنش کاربران در توییتر بهراه افتاد که روحانی را بابت ناکامماندن وعدهاش مورد سرزنش قرار میدادند.
واکنشهایی از این دست، کماکان ادامه دارد و مضمون اغلب آنها هم هشدار درباره افت سرمایه اجتماعی روحانی در پیامد فیلتر تلگرام است.
نوید برهانزهی، فعال گردشگری، در صفحه توییتر خود به همین جنبه از ماجرا اشاره کرده و روحانی را بازنده ماجرای فیلترینگ تلگرام خوانده است.
تعداد قابلتوجهی از کاربران همچون مهدی قدیمی، روزنامهنگار ساکن تهران، از ناکامی روحانی برای باز نگهداشتن تلگرام جا نخوردهاند و آن را در ادامه سلسله «ناکامی»های دولت دانستهاند. قدیمی در توییتی پرسیده: «روحانی سر کدام وعده خود مانده که بخواهد درباره تلگرام پایبند بماند».
روحانی البته هنوز هم حامیانی دارد که او را در ماجرای فیلتر تلگرام مقصر نمیدانند. از نظر این گروه، فیلتر تلگرام با هدف ضربهزدن به روحانی در افکار عمومی و گسترش ناامیدی نسبتبه عملکرد دولت انجام شده است.
بر همین اساس،برخی کاربران، ماجرای دور دوم دولت محمد خاتمی را یادآور میشوند که موج گسترده ناامیدی نسبتبه دولت اصلاحات باعث دلزدگی عمومی برای رأی به نامزد اصلاحطلبان در انتخابات سال ۱۳۸۴ شد. اتفاقی که درنهایت، پیروزی محمود احمدینژاد را بههمراه داشت. اکنون نیز این تحلیل، در بین نظرات کاربران حامی روحانی دیده میشود که معتقدند یک سناریوی مشابه برای ایجاد ناامیدی از دولت وجود دارد و هدف غایی آن، پیروزی اصولگرایان در انتخابات آتی مجلس و ریاستجمهوری است.
گذشته از جنبههای سیاسی ماجرای فیلتر تلگرام، یک جنبه دیگر هم مشهود و برجسته است. محبوبیت تلگرام در سالهای اخیر به اندازهای بود که کاربران آن از محدوده نسل جوان فراتر رفت و پدر و مادرها و افراد مسن هم شیوه کار با آن را به تدریج یاد گرفتند. تقریبا همه کاربران گروه فامیلی یا خانوادگی خاص خود را در این پیامرسان دارند و حالا خبر فیلتر آن برای این گروه از کاربران غمانگیز خواهد بود. حسین نوروزی نویسنده حوزه کودک و از کاربران توئیتر در صفحه خود نوشته :«والدین من مثل برخی، سختشونه چیز تازه یاد بگیرن؛ "میترسن". آشکارا میبینم میترسن مبادا "خراب بشه" و احساس کوچیکی کنن. یه تلگرام رو ظرف چندماه به زور یاد گرفتهان و ازش لذت میبرن. یعنی میبینم که سرگرم هستن و لذت میبرن.» او فیلتر تلگرام را یکی از جلوههای ظلم و بیعدالتی در حق پدر و مادر خود دانسته که با شوق کار با این پیامرسان را یاد گرفته بودند.
همین نفوذ و تاثیرگذاری تلگرام در میان گروههای مختلف مردم است که فیلتر آن را تا این اندازه مسالهساز کرده است. دولت با انتشار بیانیهای گرچه تلاش کرده خود را از اتهام همراهی با فیلتر تلگرام مبرا کند اما بعید است که سطح نارضایتیها از فیلتر تلگرام بدون اقدام عملی برای رفع آن خریداری در بین مردم داشته باشد.