محمدرضا خاتمی، دبیرکل سابق حزب جبهه مشارکت ایران اسلامی و برادر سیدمحمد خاتمی، در مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایلنا درباره انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ و موقعیت اصولگرایان و اصلاح طلبان نقطه نظراتی را مطرح کرده است. از جمله او درباره رقابتی بودن انتخابات اخیر گفته: در طول تاریخ جمهوری اسلامی ایران، ما دو انتخابات رقابتی را شاهد بودیم، ریاست جمهوری ۷۶ و ۹۶ که در فاصله بیست سال از یکدیگر اتفاق افتادند. انتخابات ۲۹ اردیبهشت انتخاب دو فرد نبود بلکه انتخاب دو راه بود. بعد از گذشت چندین دهه از انقلاب، مردم ما این تجربه را پیدا کرده‌اند که در زمان انتخابات به چه تفکر و  جریانی می‌خواهند رأی دهند.

• افراد در ​میانه راه حذف می شوند

به گزارش ایلنا، محمدرضا خاتمی در پاسخ به این پرسش که چرا در کشور ما افراد یک‌شبه می‌توانند نماینده یک جریان و جناح در انتخابات شوند، گفت: «جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورهای دنیا متفاوت است، در دیگر نقاط جهان فعالیت حزبی جایگاه خودش را دارد و افراد از طریق احزاب برای حضور در انتخابات معرفی می‌شوند اما آیا ما حزبی در کشور داریم که اجازه بدهیم از سنین جوانانی افراد در سیاست رشد کنند و علمش را یاد بگیرند؟ به بهانه مختلف در میان راه نیروهای شایسته که آینده خوبی می‌توانند داشته باشند حذف می‌شوند! پس در چنین فضایی ما یک‌سری مسائل را مشاهده می‌کنیم که نه تنها باعث شگفتی افراد جامعه می‌شود بلکه اهل سیاست هم در می‌مانند که چه اتفاقی افتاده است.

• جریان افراطی اصولگرا پشت رئیسی قرار گرفتند و نتیجه را دیدند

این سیاستمدار اصلاح طلب درباره حمایت جریان‌های سیاسی از نامزدهای انتخابات گفت: «همه جریان تند اصولگرا و افراطی پشت آقای رئیسی قرار گرفتند و تلاش خود را به کار بستند تا جریان اصولگرا عقلانی را از میدان به‌در کنند. افرادی که سوابقشان در اداره مملکت روشن بود، در کنار آقای رئیسی قرار گرفتند که نتیجه آن را هم دیدند. البته ناگفته نماند جریان عقلانی اصولگرا پشت آقای روحانی ایستادند.

• شبکه‌های خارجی بهتراز صدا و سیما انتخابات کشور را پوشش دادند

دبیرکل پیشین جبهه مشارکت درباره عملکرد صدا و سیما در جریان مبارزات انتخاباتی گفت: «رفتار صدا و سیما تازگی ندارد. جناح اصولگرا از همه امکانات خود استفاده کرد تا پیروز میدان باشد که یکی از آن‌ها صداوسیما است، تریبونی  که باید فراجناحی عمل کند. البته فقط صدا و سیما هم نبود به طور مثال برخی اعضای شوای نگهبان درگردهمایی آقای رئیسی شرکت کردند، ائمه‌های جمعه پشت تریبون نماز جمعه به صراحت مواضع حزبی خود را اعلام می‌کردند. در این دوره مشاهده کردیم نهادهایی که نباید دخالتی داشته باشند تمام امکانات خود را اعم از قانونی و غیرقانونی برای پیروزی جناح مقابل بسیج کردند که کاندیدای مورد نظرشان رای بیاورد. ما می‌بینیم که در هر انتخاباتی که مطابق میل برخی نبوده بلافاصله پس از اینکه نتایج اعلام شده انگار نه انگار که یک اتفاق خاص در این کشور افتاده است. حماسه‌ای که مردم آفریده‌اند و راهی را انتخاب کرده‌ا‌ند اصلا برایشان اهمیت ندارد و سعی می‌کنند مسائل را بی‌اهمیت جلوه دهند و یا تا حداقل‌های ممکن تخفیف دهند، بعد هم گلایه می‌کنند که چرا مردم کانا‌ل‌های خارجی را نگاه می‌کنند. شبکه‌های خارجی به مراتب بهتر و مفصل‌تر از تلویزیون ایران انتخابات کشور را پوشش می‌دادند. چه قبل از انتخابات و چه بعد از انتخابات صدها مفسر، تحلیل‌گر، منتقد در مورد موضوعات مختلف سیاسی؛ اقتصادی با یکدیگر بحث می‌کنند اما رسانه ملی ما انگار نه انگار که انتخاباتی در کشور در حال برگزاری است و مسائل و شور بعد از پیروزی در انتخابات هم که در خیابان‌ها اتفاق افتاد کوچک‌ترین پوشش رسانه‌ای را شاهد نبودیم».

• اصلاح‌طلبی یک برنامه برای اداره کشور است

محمدرضا خاتمی در پاسخ به این پرسش که آیا انتخابات ۹۶ را می توان  امتداد انتخابات ۷۶ تلقی کرد، گفت: «مردم ما کلاً اصلاح‌طلب هستند، از انقلاب مشروطیت گرفته تا ملی شدن صنعت نفت مردم نشان دادند که جان و دل‌شان با اصلاح‌طلبی آمیخته و نسل به نسل منتقل شده است. اصلاح‌طلبی در سال ۷۶ از لحاظ سیاسی با  روشن شدن آرمان‌ها و خط مشی‌هایی یک چهره مشخص به خود گرفت، در حقیقت به یک برنامه عملیاتی برای اداره کشور تبدیل شد. اصلاح‌طلبان شرایطی را پشت سر گذاشتند که تمامی امکانات تشکیلاتی را از دست داده بودند، رهبران ما امکان ارتباط مستقیم با مردم را نداشتند؛ اما دیدیم که علی‌رغم این محدودیت‌ها به دلیل استراتژی و تاکتیک صحیحی که داشتند در زمانی که هیچ‌کس تصور نمی‌کرد که اصلاح طلب دیگری بتواند سر بربیاورد در سال ۹۲ آن اتفاق بسیار بزرگ رقم خورد. انتخابات مجلس و در حال حاضر  انتخابات شورا و انتخابات ریاست جمهوری نشان می‌دهد که ما  روز به روز منسجم‌تر و قوی‌تر از قبل خواهیم شد».  

• اصولگرایان به رانت‌های قدرت وصل هستند

محمدرضا خاتمی درباره رای ثابت اصولگرایان و اینکه چرا این رای هیچ‌وقت از ۱۵، ۱۶ میلیون فراتر نمی‌رود؟ گفت: «سه  دلیل برای این امر وجود دارد، نخست این‌که اصولگراها هیچ تشکل و سازمان واقعی مدنی ندارند و همیشه خودشان را به رانت‌های قدرت وصل کرده‌اند. نکته دوم گفتمان است؛ اصولگرایی هیچ گفتمان جدیدی که متناسب با نیازهای کشور و تحولات نسلی باشد، ندارند و سوم، اشتباه استراتژیک اصولگرایان است. جناح‌ اصولگرا با وجود این‌که قدرت در دستشان دارند، همیشه علمکردش به گونه‌ای است که اصلاح‌طلبان مظلوم واقع می‌شوند دیگر بر کسی پوشیده نیست که اصلاح‌طلبان نمی‌توانند از حقوق اولیه خودشان برخوردار باشند».

• مردم متوجه اصلاح‌طلبان قلابی هستند

«در انتخابات اخیر مردم با وعده سه برابر شدن یارانه و با شعارهای آنچنانی وسوسه نشدند. می‌دانید چرا؟ چون مردم واقعیت‌ها را جلوی چشمشان دارند می‌بینند و می‌دانند  هر کدام از این افرادی که می‌گویند چه کاری می‌خواهند انجام دهند در گذشته چه کرده‌اند. مجموعه این عوامل سبب ‌شد که مردم احساس کنند اگر نورامیدی وجود دارد در ادامه مسیر اصلاح‌طلبی است، بنابراین دیدیم که برخی نامزدها تلاش کردند بگویند اصلاح‌طلب هستند اما چون شکل و محتوا باهم جور درنمی‌آید و صداقت ندارند مردم متوجه می‌شوند که اصلاح‌طلبی‌شان اصلاح‌طلبی قلابی، جعلی و بدلی است».
 

• روحانی دستش در بستن کابینه یازدهم بسته بود

محمدرضا خاتمی درباره انتقادها از ترکیب کابینه دولت یازدهم گفت: یکی از مهم‌ترین انتقادهای اصلاح‌طلبان به آقای روحانی این بود که مدیریت اجرایی نسبتاً ضعیفی در بستن کابینه وجود داشت البته در آن ایام آقای روحانی چاره‌ای جز این نداشت. مجلس نهم روی کار بود و روحانی دستش برای بستن کابینه دلخواه بسته بود. شما مشاهده کردید چندین وزیر معرفی شد اما چگونه به بهانه‌های مختلف آنها را رد کردند. روحانی حتی یک بخشدار و یا فرماندار را نمی‌توانست عوض کند.  اما فکر می‌کنم مجلس دهم همراه و همگام با دولت خواهد بود و آقای روحانی بتواند مدیران اجرایی قوی و کارآمدی را بر مسند قرار دهد».

• روحانی باید حلقه بسته زنان سیاست‌ورز را بشکند

او درباره استفاده حسن روحانی از توانمندی زنان در کابینه نیز تصریح کرد: زنانی که در حال حاضر در سطح مدیریتی ما شناخته شده هستند بسیار حلقه محدودی را تشکیل می‌دهند. در حالی که ما صدها زن شایسته در سطوح مختلف اقتصادی، سیاسی، صنعتی و اجرایی داریم که می‌توانند برای پست‌هایی که وجود دارد بسیار شایسته باشند .فکر می‌کنم روحانی یکی از کارهایی که باید انجام دهد این است که حلقه نسبتاً بسته زنان سیاست‌ورز را بشکند و این امکان را فراهم کند تا زنان در تمامی سطوح به خصوص در لایه‌های میانی حضور داشته باشد.

• روحانی در دور اول تلاش زیادی برای رفع حصر انجام داد

محمدرضا خاتمی درباره تلاش حسن روحانی برای رفع حصر رهبران معترض به نتیجه انتخابات ۸۸ گفت: «روحانی در دوران قبل تلاش بسیاری کرد و حتماً در دور دوم تلاش خود را برای این مساله بیشتر خواهد کرد. اما بیشتر از روحانی نهادهای دیگر هم باید توجه کنند که در این گردهمایی‌ها چه گذشت. باید آنها به شعارها و مطالبات مردم نگاه کنند خود من در یک سخنرانی هم گفتم که نمی‌گویم ۸۰ درصد مردم بلکه ۲۰ درصد آنها شعارها را با جان و دل فریاد می‌زدند. نمی‌شود به این مردم بی‌توجهی کرد. اگر تلاش آقای روحانی را در برآورده کردن درخواست مردم ناکام بگذاریم این آقای روحانی نیست که ضرر می‌کند بلکه کل نظام ضرر خواهد کرد».

• خاتمی رئیس‌جمهورساز است

محمدرضا خاتمی درباره نقش برادرش محمد خاتمی در انتخابات گفت: «نقش ایشان روشن است او  سال‌های سال است که ردای قدرت را از تن درآورده و مدعی هیچ چیز نیست. در اوج زمانی که کنار رفت، حتی پیشنهاد مجمع تشخیص مصلحت را نپذیرفت. آقای خاتمی روحیه‌ای دارد که نمی‌خواهد خودش را در قید و بندهای سمت‌های  سیاسی محدود کند. چه بخواهیم یا نخواهیم سید محمد خاتمی قدرت‌ساز، رئیس‌جمهورساز، مجلس ساز و شوراساز می‌شود. این اهمیت موضوع است. قدرت و اقتدار این است که شما به گونه‌ای رفتار کنید که اتحاد مردم را جلب کنید. کسانی که در مقابل آقای خاتمی به گونه‌ای دیگر رفتار می‌کنند به او ظلم نمی‌کنند، بلکه به خودشان ظلم می‌کنند. آقای خاتمی از معدود کسانی است که رویکرد دموکراتیک را با گوشت و خونش خودش حس می‌کند».