ناخشنودی آیت الله خامنهای از سند ۲۰۳۰ برای چیست؟
«اینجا جمهوری اسلامی ایران است و در این کشور مبنا اسلام و قرآن است. اینجا جایی نیست که سبک زندگی معیوب و ویرانگر و فاسد غربی بتواند اعمال نفوذ کند. در نظام جمهوری اسلامی پذیرش چنین سندی، معنا ندارد.»
این بخشی از گفتههای رهبر جمهوری اسلامی ایران خطاب به دولت یازدهم است. ۱۷ اردیبهشت به مناسبت روز معلم آیت الله سید علی خامنهای رهبرجمهوری اسلامی ایران طی دیداری با معلمان سراسر کشور به موضوع پذیرش سند ۲۰۳۰ سازمان ملل و یونسکو پرداخت و با انتقاد شدید از این موضوع گفت: «این سند و امثال آن، مواردی نیستند که جمهوری اسلامی ایران تسلیم آنها شود، امضای این سند و اجرای بیسروصدای آن قطعاً مجاز نیست و به دستگاههای مسئول نیز اعلام شده است.»
رهبر ایران در ادامه خاطر نشان کرد: «به چه مناسبت یک مجموعهی بهاصطلاح بینالمللی که تحت نفوذ قدرتهای بزرگ نیز قرار دارد، به خود حق میدهد که برای ملتهایی با تاریخ و فرهنگ و تمدن گوناگون، تکلیف معین کند. اصل این کار غلط است، اگرچنانچه با اصل کار نمیتوانید مخالفت کنید، صراحتاً اعلام کنید که جمهوری اسلامی ایران در زمینهی آموزش و پرورش، دارای اسناد بالادستی است و احتیاجی به این سند ندارد.»
رهبر انقلاب اسلامی در بخشی از سخنان خود شورای عالی انقلاب فرهنگی را عامل این مساله دانست و گفت: «این شورا باید مراقبت میکرد و نباید اجازه میداد که کار تا جایی پیش برود که اکنون ما مجبور به جلوگیری از آن شویم.»
- سند۲۰۳۰ چیست؟سپتامبر۲۰۱۵ میلادی بود که مجمع عمومی سازمان ملل متحد، قطعنامهای برای دگرگون کردن و توسعه پایدار جهان تا سال ۲۰۳۰تصویب کرد. دراین قطعنامه به بخشهای مختلفی از جمله محیط زیست، تغییرات اقلیمی و هر آنچه برای نسل آتی مهم و تاثیرگذار است، اشاره وبه همه ۱۹۲ کشور عضو سازمان ملل فرصت داد که تا سال ۲۰۳۰ میلادی برای مردمان خود فارغ از جنسیت، قومیت، سن و هرگونه تفاوت و تبعیضی، امکانات مساوی، با کیفیت بالا و مادام العمر تحصیل فراهم کنند. هیچ اجباری در پذیرفتن این سند نبود بر همین اساس اعضای این مجمع متعهد شدند که بر اساس نیازهای کشورشان آن را اجرا کنند.
ایران از جمله کشورهای عضو یونسکوست که تصمیم گرفت سندهای آموزشی خود برای ۱۵ سال آینده را همسو با اهداف توسعه پایدار تدوین کنند.
- علت مخالفت رهبر با این سند چیست؟
در۱۷هدف اصلی این سند، هدف شماره ۵ مورد انتقاد رهبر جمهوری اسلامی و برخی منتقدین قرار گرفته است. تنها نکتهای که به سیستم آموزشی کشور مرتبط است. در این سند به طور آشکارا میگوید: «به رسمیت شناختن تساوی جنسیتی و توانمندسازی زنان و دختران، در تحقّق همۀ اهداف اصلی و فرعی این دستور کار نقش مؤثری دارد. بهره وری بهینه از توانمندیهای انسانی و تحقّق توسعۀ پایدار، در شرایطی که نیمی از جامعۀ بشری از فرصتها و حقوقی که در چارچوب حقوق بشر به آنان تعلق میگیرد، محروم باشند، ممکن نخواهد بود. دسترسی زنان و دختران به آموزش کیفی، منابع اقتصادی و مشارکت اجتماعی و فرصتها باید با مردان و پسران برابر باشد؛ ضمن اینکه برای اشتغال، رهبری و تصمیمگیری در همۀ سطوح نیز با مردان و پسران از فرصتهای یکسانی بهرهمند شوند. ما برای از بین بردن شکاف جنسیتی و تقویت حمایتهای سازمانی برای تحقّق تساوی جنسیتی و توانمندسازی زنان در سطوح جهانی، منطقهای و ملّی تلاش خواهیم کرد. همۀ اشکال تبعیض و خشونت علیه زنان و دختران، در سایۀ مشارکت و همکاری مردان و پسران ریشهکن خواهد شد. در اجرای دستورکار حاضر، یکپارچهسازی نظاممند یک دیدگاه مبتنی بر تساوی جنسیتی اهمیت بسزایی دارد.»
- آیا سند ملی آموزش محرمانه بود
آذر ۱۳۹۵ بود که سند آموزشی ۲۰۳۰ با حضورمسئولین وزارت علوم و آموزش و پرورش ایران رونمایی شد که بحثها و انتقاداتی را به همراه داشت. دبیر کمیسیون ملی یونسکو در ایران با برگزاری یک نشست خبری در ۱۴ دی ماه همان سال با بیان اینکه سند ملی آموزش از سوی دولت برای تبدیل شدن به قانون، به مجلس ارائه میشود، گفت: «سند ملی آموزش به هیچوجه محرمانه نبوده و ۳۰ کارگروه در تدوین این سند مشارکت داشتهاند.»
نصیری تاکید کرد: «البته هیچکدام از بیانیهها، توصیهها و کنوانسیونهای یونسکو اجباری و الزامآور نیست چراکه فضای یونسکو فضای تشویق و ترغیب است به گونهای که در صورت مغایرت بیانیهای با ارزشها و اهداف ملی و اسناد بالادستی کشور، عدم اجرای آن به صورت رسمی اعلام میشود.»
آنزمان دبیرکمیسیون ملی یونسکو در ایران وعده داد که بعد از اعمال نظرات کارشناسان متعدد و تنظیم ویرایش نهایی به صورت لایحه توسط دولت به مجلس میرود تا به عنوان مصوبه قانونی برای اجرا ابلاغ شود اما در هیچکدام از رسانههای داخلی کشور خبری تا کنون در این رابطه منتشر نشده است که آیا این مصوبات به صورت قانون درآمده است یا خیر.
- دولت یازدهم در دفاع از خود چه میگوید
انتقادات اخیر رهبرایران باعث شد که بار دیگر کابینه دولت روحانی به آن عکسالعمل نشان دهد. حسن روحانی رئیس جمهور ایران در همایش تبلیغات انتخاباتی خود در جمع هوادارنش با اشاره به انتقاد رهبر ایران درباره سند آموزشی یونسکو گفت: در این جا به رهبر و ملت ایران اعتماد می دهم که دولت در سند تصریح کرده در چارچوب قوانین و فرهنگ ایران به آن پایبند خواهد بود. من از مردم ایران می خواهم این روزها هوشیاری و بیداری خودشان را در برابر توطئه ها نشان دهند و ایستادگی کنند. ما باید به فکر پیشرفت و امید ایران باشیم، نه فریب مردم ایران.
محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت نیزدرخصوص انتقادات رهبر جمهوری اسلامی ایران به سند ۲۰۳۰ گفت: «عدهای همیشه کارشان تحریف است عدهای به رهبری گفتهاند که دولت مخفیانه سندی را امضا کرده که در آن خود ارضایی کودکان صفر تا چهار سال صورت گرفته است. تشویشی که در اذهان عمومی به وجود آمده را باید برطرف کرد.»
سخنگوی دولت درباره سند ۲۰۳۰ گفت: «مباحثی که رهبری فرمودند درست است اما آنچه غیر معمول است این است که عدهای برای پیشبرد اهدافشان تلاش کرده اند این مسئله را مصادره به مطلوب کنند و نگاهی را ترویج کردند که حقا نادرست است. شما شب نامهها دیده اید که در آن نوشته اند دولت سندی را مخفیانه بدون ارجاع به مجلس امضا کرده و در آن مسائلی مثل خودارضایی کودکان سه تا چهار سال و یا موارد مهم دیگری که انسان شرم میکند درباره آنها صحبت کند در آن مطرح شده است. چون این مسئله انتخاباتی نیست از رسانه ملی درخواست میکنم این صحبتها را منتشر کنند تا تشویش اذهان برطرف شود.»
- تا رفع ابهامات سند ۲۰۳۰ متوقف میشود
خط و نشانهای رهبر جمهوری اسلامی ایران باعث شد که دولت صبح امروز ۲۶ اردیبهشت اجرای سند را متوقف کند. بنا به گفتههای سخنگوی دولت با توجه به انتقادهای صورت گرفته ازسوی آیت الله خامنهای تا رفع ابهامات درباره سند ۲۰۳۰ هرگونه فعالیتی درمورد آن در ایران متوقف میشود.