خواب را جدی بگیرید تا دچار بیماری فراموشی نشوید.

نتایج یک مطالعه جدید نشان داده است کسانی که کمتر از هفت ساعت در شبانه‌روز می‌خوابند، ۷۰ درصد بیش از سایرین در خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند.

آلزایمر هم‌اکنون یکی از نام‌های آشنا در میان بیماری‌های فراگیر است. از ایران تا کانادا و آمریکا و تا شرق دور، پژوهشگران بهداشت و سلامت، هشدار می‌دهند که با کهنسال‌تر شدن جمعیت‌های انسانی، موج گسترده‌‌ای از ابتلا به آلزایمر در راه است. گرچه آلزایمر در انتظار همه کهنسالان نیست.

از جمله اولین نشانه‌های آلزایمر، فراموشی‌های مرتبط با حافظه کوتاه‌مدت است که به‌تدریج تبدیل به از دست‌رفتن حافظه فرد می‌شود. آنچه در این فرآیند رخ می‌دهد، تخریب برگشت‌ناپذیر سلول‌های عصبی مغز است.

برخی از افراد مبتلا به آلزایمر در زندگی روزانه خود، دچار توهم می‌شوند و بیشتر از آن‌که در زمان حال و محیط معاصر خود زندگی کنند، در ترکیبی از حال و گذشته زندگی می‌کنند. چنین افرادی ممکن است با کسانی هم‌صحبت شوند که دیگر وجود ندارند.

هم‌زمان با پیش‌رفت بیماری، فرد کنترل بر اندام‌هایش را از دست می‌دهد و ممکن است نتواند به‌تنهایی راه برود یا به نیازهای اولیه خود رسیدگی کند.

علاوه‌بر این، بیمار ممکن است دچار تکرار یادآوری خاطرات تلخ شود. به‌عنوان مثال، هر روز به‌خاطر بیاورد که باید با والدینش تماس بگیرد و به فاصله‌ای کوتاه، با این واقعیت روبه‌رو شود که والدینش درگذشته‌اند و ناگزیر دچار سوگواری شدید می‌شود.

انجمن آلزایمر ایران می‌گوید حدود ۷۰۰هزار نفر، یعنی نزدیک به یک‌درصد جمعیت کشور، مبتلا به آلزایمرند. هم‌زمان پیش‌بینی‌ها بر این است که تا سه دهه آینده، ۲۵ درصد جمعیت ایران دچار کهنسالی خواهند شد.

براساس آمارهای جهانی، پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ میلادی، دست‌کم ۱۵۰ میلیون نفر مبتلا به آلزایمر شوند. دو سوم این افراد، شهروندان کشورهای در حال توسعه خواهند بود.

اکنون پژوهشگران دانشگاه ویسکانسین با ارائه نتایج مطالعه تازه خود، بار دیگر خواب کافی در شبانه‌روز را به‌عنوان راهی راهی مؤثر برای مقابله با آلزایمر معرفی کرده‌اند.

خواب کافی یعنی کاهش رسوب آمیلوئید در مغز

از توصیه‌کنندگان برای استفاده از سونا در فنلاند، تا سازندگان داروهای جدید در کانادا، همه به‌دنبال راهی برای مقابله با ابتلا به آلزایمرند؛ اما حالا پژوهشگران می‌گویند خواب کافی به اندازه دارو در جلوگیری از گسترش آلزایمر تأثیر دارد.

منابع علمی از وجود ژن‌های معیوب، ضربه به سر، افسردگی و سابقه خانوادگی به‌عنوان عوامل بروز آلزایمر نام می‌برند.

اما آن‌چه ابتلا به این بیماری را تأیید می‌کند، وجود رسوبات پروتئینی به نام آمیلوئید در بخش خاکستری مغز است.  

آزمایش‌ها نشان داده‌ است که بیدار نگه‌داشتن موش‌ها، منجربه دوبرابر شدن رسوب ترکیبات آمیلوئیدی در مغز آن‌ها می‌شود.

حالا پژوهشگران دانشگاه ویسکانسین می‌گویند که خواب کافی، رسوب آمیلوئید در مغز را کاهش می‌دهد. در نتیجه سرعت گسترش آلزایمر هم کم می‌شود.

ولی با کم‌شدن خواب، مقدار آمیلوئید در مغز افزایش می‌یابد که ممکن است موجب ابتلا به آلزایمر شود.

در قدم بعدی، سلول‌های عصبی از بین می‌روند و با مرگ سلول‌های عصبی، اختلال در چرخه خواب و بیداری رخ می‌دهد.

با این اختلال، رسوبات آمیلوئیدی در مغز افزایش پیدا می‌کند که نتیجه آن، تخریب مغز و پایان حیات فرد است.

پژوهشگران می‌گویند تنها یک شب بیداری یا بدخوابی، میزان رسوبات آمیلوئید در مغز را یک و نیم برابر افزایش می‌دهد.

یافته جدید، از خواب به‌عنوان درمان پیشگیرانه برای ابتلا به آلزایمر نام می‌برد. درمانی که تاکنون به آن بی‌توجهی شده است.